• (bkz: sars)
  • çin'in wuhan kentinde ortaya çıkan ve ülke dışında hem japonya hem de tayland'da -şimdilik, birer vakanın görüldüğü virüsün ailesi.

    coronavirüsler, çeşit çeşit ve wuhan'da ortaya çıkan virüs de bu grubun bir üyesi.
    corona (taç, hale) ve virüs kelimelerinin birleşmeleriyle oluşuyor. mikroskop altında tacı (ya da halesi) varmış gibi göründüğü için bu isimle anılıyorlar.

    çin'de ortaya çıkan bu virüs wuhan coronavirus olarak anılıyor daha çok. dünya sağlık örgütü şimdilik "yeni coronavirus" olarak isimlendiriyor

    virüsün nasıl ortaya çıktığı bölümüne gelirsek:
    wuhan şehrindeki huanan'da bir balık pazarı var ve ilk grup hastaların neredeyse tamamı burada bulunan kişiler (pazarcı ya da müşteri.)
    virüsün belirtileri ilk olarak 8 aralık'ta ortaya çıkmaya başlıyor ve 31 aralık'ta ilk kez bu yeni durum haber oluyor.

    yeni virüs sebebiyle çin, ilgili balık pazarını 1 ocak'ta kapatıyor ve dezenfekte ediyor.

    5 ocak itibarı ile çin'de 59 şüpheli vaka yer alıyor ve bunların 41'ine virüs bulaştığı belirtiliyor (ikisi evli bir çift.)

    ilk ölüm haberi 11 ocak'ta geliyor: 61 yaşında ve balık pazarının düzenli bir müşterisi vefat ediyor. kendisinin kronik karaciğer rahatsızlık geçmişi var ve kalp yetmezliğinden hayatını kaybediyor.

    çin dışındaki ilk vaka 13 ocak'ta tayland'da ortaya çıkıyor. wuhan'dan bangkok'a dönen 61 yaşındaki kadın, balık pazarını ziyaret etmediğini ancak başka pazarları gezdiğini söylemiş.

    16 ocak'ta (bugün) ise japonya'da ilk vaka rapor edildi.

    coronovirüslerin hayvanlar arasında yaygın bir virüs grubu olduğu belirtiliyor ki bu sebeple bu yeni virüsün de hayvan kaynaklı bir virüs olduğu tahmin ediliyor.
    sars ile aynı grupta* yer alan bu yeni virüsün belirtileri ateş, bitkinlik ve kuru öksürük. hastanede yatan hastalarda nefes alma güçlüğü de görülüyor.

    insandan insana bulaşma konusunda bir gösterge olmadığı belirtiliyor. çin'li yetkililerin uyguladığı karantina sayesinde yayılmasının yavaşladığı da belirtiliyor.

    ancak tayland ve japonya'da ortaya çıkmasından sonra daha farklı gelişmeler de olabilir. bekleyip göreceğiz.

    17 ocak 2019 editi: çin’de ikinci kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı
  • corona virüsler hayat boyunca pek çok kez karşılaştığımız oldukça yaygın virüslerdir. solunum yolu enfeksiyonu yaparlar. çoğu zaman basit soğuk algınlığı gibi hafif enfeksiyonlar gözlemlenir. arada psikopat olanları çıkar. mers, sars, fıp , şimdilik wuhan virüsü olarak bildiğimiz 2019-ncov bu ailedendir.
  • güncel corona bilgileri:

    -abd'nin en yoğun corona'lı bölgesi olan new york'taki hastaların yüzde 70'inde ateş yokmuş. bu durum, virüsün en büyük belirtisi olarak "öksürüğü" 1. sıraya taşımış.

    -solunum cihazı kullanımının da önemi tekrar gözden geçiriliyormuş. çin'de solunum cihazına bağlandığı halde ölen hastaların oranı yüzde 86 imiş.

    -virüsün mutasyonu da önem arz ediyor. şimdilik 11 hastada gözlemlenen tam 30 farklı mutasyon oluşmuş. ve en yeni mutasyon geçiren virüs, en eski virüsten tam 270 kat daha fazla bulaşıcıymış.

    -otopsi yapılan ölenlerin ciğerlerinde yüksek oranda pıhtılara rastlanmış. kan yoluyla kalp ve beyne ulaştığı tespit edilen bu pıhtılar sebebiyle kalp krizleri ve felçler meydana gelmiş.

    -new york ve wuhan'da tedavi gördükten sonra iyileşen hastaların yüzde 14'ü ile 30'u böbrek yetmezliği sebebiyle diyalize mahkum olmuş.
  • şubat tusunda çıkması muhtemel virüs. hatta soru şıklarında şunlar geçecek; hayvandan insana bulaşır, insandan insana bulaşır. sars ve mers etkenidir. damlacık yoluyla bulaşır, vücut sıvılarında 4 gün, dış ortamda 10 saat canlı kalabilir. generalize küçük damar arteriti ve dalak beyaz pulpasında yaygın nekroz akciğer dışı en sık patolojik bulgulardır *.
    hadi yine iyisiniz 1 soru cepte sayemde.
  • coronavirus, bir virüs ailesidir. sars, mers gibi aile fertleri vardır. ayrıca sadece insanlarda değil, hayvanlarda da görülen türleri vardır. örneğin kedilerde görünen ve fip'e dönüşebilen bir modeli de vardır.

    çin'de görünen virüs ise, wuhan coronavirus, yani wuhan virüsü olarak bilinir.
  • #104815003 burada bahsi geçen ve virüsü sentetik olarak tekrar üreten o isviçreli bilimadamlarının ağzına sıçayım.

    diş macunu, fırçası, öksürük şurubu derken her boka burnunuzu sokar oldunuz ses etmedik. sentetik virüs boku yemek nedir lan! başımıza bir salgın daha açma derdine düştüler herhalde.
  • iran'da hızla yayılan virüs. maalesef virüs müslüman bir ülkeye girdiyse son hızla yayılması kaçınılmazdır. çünkü selam ve dua ile durdurmak oldukça zor. türkiye büyük tehdit altında. en büyük talihsizliğimiz akp dönemine denk gelmesi.
  • neden,nasıl çıktığı hala belli olmayan insan bünyesine girene kadar cansız ve zararsız, insan bünyesinde özellikle yaşlılar da ölüme varan ağır semptomlar veren 21.yy da çağımızın vebası, uluslararası salgın hastalığa neden olan virüsün adı. olay ilk başta çin'de bulunan wuhan şehrinin balık pazarında başladı. öyle abidik gubidik bir şey ki yarasadan mı (bkz: yarasa çorbası) yoksa (bkz: pangolin) adlı hayvanın yenmesi sonucu çıktı bilinmiyor. günümüzde bütün dünyayı evlerine sokan, tüm dünyanın başta insanları olmak üzere insan yapımı olan her şeyi tek seferde tepe taklak etti. tüm dünya ekonomisini batırdı. ne canlı ne cansız varlık. mutasyon geçirdiği ve 2 türünün olduğuna dahil bir haber duydum. az önce cüneyt özdemir'in bugün yaptığı canlı yayın videosunda. dünya genelinde şimdi virüsün başlangıcı olan çin çözüme kavuştuğunu ve ölümlerin artık olmadığını söylüyor. şimdilerde virüsün başkenti italya. günde yaklaşık olarak 700 kişi ölüyor. arkasından ispanya geliyor. türkiye'de bugün için resmi kaynaklara göre yapılan test sayısı 20345, bu test sayısının 1236'sı covid-19 pozitif ve 30 hastayı kaybettik. yani eğer hata yapmadıysam teste giren insanların %6'sı bu %6'nın ise % 2'si hayatını kaybetti. virüs ülkemize resmi olarak geleli 11 gün oldu. ben gibi sigara içenlerde daha büyük sorun yaşattıklarına dahil güçlü iddialar var. çünkü söylenilene göre virüs akciğerleri seviyor. sigara gibi.
    ülkemizde 65 yaş üstü insanlar ülkede resmi olmayan sokağa çıkma yasağına rağmen hala fellik fellik gezmeleri üzerine sokağa çıkma yasağı konuldu fakat gel gelelim bugün yine sokaklardaydılar bir çoğu. italya'da ölenlerin yaş ortalaması 70-75, hastalar ise 65-70 arasında seyrediyor. öyle diyorlardı dün dinlediğim bir kaynakta. yani illaki istisnai örneğin çalışmak zorunda olan 65 yaş üstü insanlar hariç bir çoğu gezmek için çıkan sayısı çok.
    umarım bir an evvel biter ama gerçekçi bir ihtimal olmasa da
  • covid-19* etkeni virüs. bu virüsle ilgili bildiğimiz tüm detayları bu entry'de yazmaya çalışacağım; ama spesifik olarak bu virüs özelinde konuşmadan önce virüsleri de biraz anlatmakta fayda var.

    virüsler, büyüklüğü nanometrelerle ölçülecek düzeyde küçük mikroskobik canlılar. onlar da her canlı gibi hayatta kalmak ve kendilerini çoğaltmak istiyorlar; fakat tek başlarına bunu yapabilecek sistem düzeyinde organizmalar değiller. kendisine bir konak bulup, onun enerji üreten yolaklarına çökerek replike oluyorlar çoğu zaman. hayvan hücrelerinin tek bir hücresinden bile çok çok daha fakir bir düzenlenme gösteriyorlar. bakteriler dahi çok daha komplike kalıyor yanlarında. neden peki bu virüsler bu kadar tehlikeli? bu noktada biraz yapılarına değinmemiz lazım;

    her virüs, kendi özelliklerini ve kalıtımını taşıyan bir genoma sahiptir. buradaki genom'dan kasıt bizlerde de bulunan ve genetik yapımızı belirleyen dna adını verdiğimiz yapı. bazı virüslerde bu dna bulunmaz, sadece rna bulunur. zaten genel olarak da virüsler dna virüsleri ve rna virüsleri diye ikiye ayrılırlar. peki genomu nasıl koruyacak bu virüsler? işte tam da bu noktada kapsid adı verilen bir protein tabaka devreye giriyor. kapsid, virüsün genomunu koruyan ve onu saran protein tabakası. kapsid dışında bir de bazı virüslerde en dışta lipid yapıda bir tabaka bulunur. bu tabaka varsa o virüs zarflı virüs kabul edilir ve dezenfektanlara karşı daha duyarlıdır. işte tam da bu noktada coronavirus özeline geçiyoruz;

    coronavirus, bir rna virüsü. genom olarak merkezinde bir adet rna genomu içeriyor ve bu single stranded yani tek iplikçikli bir yapıda. bunlarda iyi ki üstteki paragrafta bahsettiğim lipid yapıda bir zarf mevcut; çünkü bu zarf olmasaydı coronavirus belki de çok daha tehlikeli bir hal alacaktı. o zarf yapısı, zarflı virüsleri daha kolay öldürmemize yarayan, aslında o virüsün zayıf noktası. zarfı dejenere olan bir virüs yaşayamaz. işte biz bu zarfı, dezenfektanlar ve sterilizan ajanlar ile yıkmaya çalışıyoruz.

    geçen sene yazmış olduğum şu (#86087281) entry'de de bahsettiğim üzere dezenfeksiyon ile her virüs ölmez. sterilizasyon ile ancak ve ancak tüm mikroorganizmaların yok edileceğinin garantisi verilebilir. dolayısıyla şu günlerde halkımızın aç gibi saldırdığı %60-70 alkol oranlı antiseptik solüsyonlar, coronavirus'a vız gelir tırıs gider.

    coronavirus, common cold adını verdiğimiz halk arasında soğuk algınlığı olarak bilinen hastalığın rhinoviruslardan sonra en sık ikinci etkeni. basit bir soğuk algınlığı deyip geçmemek lazım; çünkü soğuk algınlığının tedavisi yok. belki komik gelecek fakat gerçekten yok. tıbbi hiçbir ilaç rhino ya da coronavirus'a etki etmiyor. peki biz bu hastalığa yakalandığımızda nasıl iyileşiyoruz? cevap tabii ki bağışıklık* sistemimiz. vücudun immün yanıtı zayıf olursa, soğuk algınlığı en öldürücü hastalıklardan birisi. coronavirus da 2019 pandemisinde yine yaşlı, kronik hastalığı olan ve bağışıklık sistemi sıkıntıda olan hastaları öldürüyor. daha önceki örnekleri sars* ve mers* hastalıklarında da aynı şekilde ölümlere yol açmıştı.

    sars ve mers hastalıklarının etkenleri sars-cov ve mers-cov. bunlar zoonotik virüsler. hayvanlarla insanların teması sonucu ortaya çıkıyorlar. çoğu coronavirus'da olduğu gibi bunlar da 33-35 derece arasında kendilerini en iyi şekilde çoğaltıyorlar. insan üst solunum yolu da bu sıcaklıklarda olduğu için coronavirus dolayısıyla bu noktaları seviyor. üst solunum yolundaki epitelyal hücrelere penetre olup, kendini çoğaltmaya başlıyor. burada şundan da bahsetmek lazım ki, coronavirus yapısı taç şeklinde. corona, latince taç demek. coronavirus'u komple dıştan saran glikoprotein yapıda taç şeklinde bir tabaka mevcut. bu zarf sayesinde sadece üst solunum yolu değil, gastrointestinal ya da basitçe anlatmak gerekirse mide-bağırsak gibi organların epitellerinde de yaşayabildiği söyleniyor. dolayısıyla coronavirus, sadece üst solunum yolu değil aynı zamanda gastrointestinal semptomlar ile de kendisini gösterebilir. nedir bunlar? bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı vb. semptomlar.

    sars, 2002 yılında çin'in güneyinde guangdong bölgesinde patlak verdi. daha sonra oradan hong kong, toronto ve vietnam gibi farklı yerlere taşındı. who, acil pandemi ilan etti ve sıkı güvenlik önlemleri ile vaka sayısı 8000 ile sınırlandı ve 784 kişi hayatını kaybetti.

    mers, 2012 yılında suudi arabistan'da deve ile temas sonrası ortaya çıktı. mers-cov, asıl konağı yarasalar olan bir coronavirus. develer bu hastalığa karşı antikora sahip; fakat insan vücudu 2012'de ilk defa karşılaştı ve sonuç çok kötüydü. hastalığa yakalanan neredeyse 2 kişiden 1'i hayatını kaybetti. toplam vaka sayısı 1400 ile sınırlandı ve 550 kişi hayatını kaybetti.

    2019 novel coronavirus ya da sars-cov2, 2019 yılının son aylarında çin'in wuhan şehrinde ortaya çıktı. ana konakçı bilinmiyor; fakat mers ve sars gibi yarasalar olduğu düşünülüyor. insanlarda sars tipi ağır pnömoni'ye yol açabiliyor ve bulaş çok hızlı. toplam vaka sayısı 150.000 ve gitgide artıyor. ölü sayısı yaklaşık 6000.

    buradan şu sonucu çıkarmamız gerekiyor. sars-cov ve mers-cov örnekleri gösterdi ki, aşı çalışmaları çok uzun yıllar alacak. sars-cov2 için aşının şahsen bulunamayacağını düşünüyorum. tüm ülkeler toplanıp, çin gibi önlemler almadıkça ve yeni vaka sayısı günlük 3-5 gibi sayılara inmedikçe tüm dünyanın gündeminde yer almaya devam edecektir. bu süreçte bizim yapmamız gerekenler ise tabii ki insan temasından olabildiğince kaçınmak ve toplu alanlardan uzak durmak. maske takmak kesinlikle çözüm değil; çünkü virüs o kadar küçük ki maskenin arasındaki o deliklerden çok rahatlıkla geçecektir hiç merak etmeyin. belki filtreli ve hiçbir partikülü geçirmeyecek olanlar fayda gösterebilir; fakat onların da 2-3 saat kadar etkili olduğu söylenmekte.

    siz, siz olun bu pandemi kontrol altına alınana kadar olabildiğince dengeli beslenin, bağışıklık sisteminizi güçlü tutun ve insanlardan kaçının. şimdilik yazacaklarım bunlar. yeni gelişmeler olursa bu entry editlenecektir.
hesabın var mı? giriş yap