ceyhan

• adana'nin $ehir merkezinden ufka dogru bakildiginda tepesinde kara bulutlarin ve cakan $im$eklerin oldugu yer. mordor ovasi.
• yaz aylarında uğramamanız gereken şehir. zaten uğrasanızda ben ve birkaç arkadaşım dışında kimseyi bulamazsınız herkes denize yaylaya neyin gitmektedir.
  
  belediye başkanını ve müridlerinin nüfus yoğunluğu ve neden olduğu hede hödöler ile oldukça övündüğü şehirdir. şehir cidden de son 10 yıldır hızla büyümektedir fakat gerekli önlemlerin alınmaması sebebiyle yaklaşık 1 yıldır şehire doğru dürüst su verilmemektedir. ayrıca sık sık elektrikler kesilmektedir. hayvani şehir trafiği de cabası.
  
  yılın 364 günü güneş görür bu şehir, fazlasıyla verimli toprakları ve yeter de artar düzeyde suyu vardır. yalnız şehrin neredeyse içinden geçen ceyhan nehrine rağmen şehirde 1 yıldır suların kesik olduğunu tekrar hatırlatayım. ceyhandan eğer kendi arabanız varsa yarım saat, toplu taşıma kullanacaksanız en kötü ihtimalle bir saatte adana merkeze veya ayasa gidebilirsiniz. ayas hala turizm patronları tarafından keşfedilip kirletilememiş güzel kumsallara sahiptir.
  
  ceyhanda, adanadakilerden hiç de geri kalır tarafı olmayan ve adanadaki ünlü mekanlara kıyasla fiyatları gayet uygun kebapçılar bulunmaktadır. ciğerci şevket, cevdet'in yeri (balıkçılar pasajında), kelle kadirin yeri, defne kebap buların en sevilenlerindendir. benim kişisel favorim ciğerci şevket, kebabın yanına gelen müessesenin hediyesi salataları yeter.
  
  çukurova deyince akla gelen diğer şeyler şalgam ve bici tabi ki. biciye sonra değineceğim. ceyhanda şalgam deyince akla şalgamcı sabri gelir. bu mekanın şalgamının güzelliği bir defa içmeyle anlaşılamaz. hatta ilk içişte bu ne lan demeniz muhtemel. sabrinin şalgamının sırrını içmeye devam ettikçe farkedersiniz. adam nasıl yapmışsa içtikçe güzelleşen şalgamı bulmuş. belli bir miktarı aştıktan sonra rehabilitasyona ihtiyaç duyabilirsiniz yalnız.
  
  ve geldik biciye. ceyhan hızlı bir şekilde büyüyor demiştim. işte bu büyüme sürekli güneye doğru olmakta. bütün yeni binalar ve o yani binaların tüketim ihtiyacını karşılayacak süpermarketler, büyük mağazalar, kafeler falan hep oralara açılmış durumda. şehrin tam ortasından geçen demiryolu şu an şehri eski ceyhan, yeni ceyhan olarak ayırmış gibi görünüyor. işte o demiryolunun yeni ceyhan tarafında, demiryoluna paralel bir yol var, son 5-6 yazdır o yolun karşısındaki boş araziye yan yana birsürü bicici açılıyor. ve yaz aylarında dışarı çıktığınızda insan yüzü göreileceğiniz tek sokak da orasıdır. o sokaktaki bicicilerden girişte hemen ikinci sırada olan mekan ve en sonlarda aynı anda hem bici hem ikinci el kitap satan mekan en iyi biciyi yapan mekanlardır. ikinci mekana ilk mekanın çalışanlarına uyuz olduğum için daha sıklıkla uğramaktayım.
  
  yine son yıllarda on numara hizmeti olan kafeler de açılmıştır ceyhana. yeşil kafeye gidip mekanın sahibinin annesinin yaptığı güzel yemeklerden yiyebilir, kıbrıs kafeye gidip nehir manzarasına karşı çay içebilir, venedik kafeye gidip ceyhan elitistlerini gözlemleyebilirsiniz, bir de bakü kafe var bu kafelerin en eskisidir ama benim yolum hiç oraya düşmedi. favorim ve şiddetle tavsiye ettiğim mekan yeşil kafe'dir.
  
  ceyhanın bir de tarihi mekanları var tabi, en bilineni yılan kaledir. ama bu tarihi mekanlar hakkında bilgiler zaten heryerde var şimdi entryi uzatıp okuyanı sıkmaya gerek yok.
  
  şehrin ilginçlikleri ise hakkı bulutun evi, ebenin parkı, kaltakiye mahallesi, şırdancılar, ceyhan crew, ceyhan prensi, koşu yolundaki banklara oturup koşan insanları çekirdek çitleyerek izleyen dallamalar, eski enç müzik şimdiki matrak shop'un sahibi irfan abi ve her türlü oyun konsolunun tamiratını yapabilen ilker elektroniktir(bana adamın adı hep ilker elektronikmiş gibi geliyor) aklımda kaldığınca.
• lan şimdi acaba yağmur var mıdır, eski kırıklarım acep ne yapıyor, akşam burda da oluyor ama orda olsam başka olurdu be usta, turunç çiçekleri de açmıştır şimdi, bahçede bir rakı şalgam silip götürür herşeyi, diye uzakta düşünülen; ırmağına, dostuna, acısına, tatlısına herşeyine kurban olduğum kasabam.
  gözümde tütenim.
• içinde bolca balkan göçmeni, kafkas göçmeni, kırım tatarı barındıran ilçe. üstelik sadece merkezde değil, onlarca köyünde bu nüfus yaşamaktadır.
  
  1950’lerin ve 60’ların cumhuriyet mimarisinin de çok ilginç örnekleri bulunur merkezde. depremden önce çok daha fazlası vardı eminim ki. ancak hala her gittiğimde gözümü alamadığım birçok sade-şık cumhuriyet binası gözüme çarpıyor ceyhan’da. ama bugüne kalmış binalar da köhnemeye, plastikle kaplanıp kimliksizleştirilmeye bırakılmış ne yazık ki. birazcık bakım yapsalar, üstlerdeki son 20 yılda yapıldığı belli kaçak katları yıksalar, birazcık tabela kirliliğini kaldırıp çevre düzenlemesi yapsalar dönem filmi çekilen, film platosu tadında mahalleleri olur buranın. işi bir bilene versinler yeter. bir iki sokak sağlıklaştırmasıyla hallolacak işler bunlar. birileri yapmak isterse.
  
  bir de tüm bu etnik zenginliğine rağmen bu kültürlerin yemeklerini yiyemezsiniz. bu ilçenin boşnakça konuşulan köyleri var. ama koca şehirde hiç mi boşnak börekçisi olmaz? selanik mübadili köyleri var. hiç mi selanik mutfağı bulunmaz? hiç mi kırım tatarı yemekleri, sorpadır çibörektir olmaz? nogay çerkes yemekleri hiç mi bir yerde yapılmaz? bu kadar etnisite bu ilçede bir araya gelmiş, insan bir yansımasını görmeyi bekliyor ama yok. ki ceyhan’ın en eski aileleri hep bu gruplardan. görkemli bir mübadele anıtı görmeyi beklersin, ama onun da hafızası silinmiş. çermikli palulu siverekli zaza devletimizin gözünde daha makbul görülmüş çünkü.
  
  elbette ki ceyhan’ın da problemi imaj ve eski sakinlerinin susturulması. ceyhan’ı da yalnızca doğu göçleri ve ülkücü tiplerden ibaret bir yermiş gibi göstermeye çalışıp yerlisinin kültürel zenginliğini kurutmaya çalışıyorlar. ülkücü mafyanın bu ilçeye dadanması da buna katkı sağlıyor. adamlar girdikleri her yerde işlerine gelmeyen kültürel zenginlikleri yok etmeye çalışıyorlar. (has be has türk kültürü olan kırım tatarı ve selanik mübadili kültürleri de bu yok edilen zenginliklere dahil, ironik bir şekilde).
  
  benzer bir hafıza silmeyi 40 yıldır adana’ya da uyarlamaya çalışıyorlar. yerlisinin geçmiş kültürünü yoksayıp taşra ülkücüsü zaza kürt kırması bir varoşluğu kentin asli unsuru gibi sunmaya çalışıyorlar. çukurova’ya dayatılan bu yapay gömleği bütün kentlerde ve ilçelerde reddetmek gerek. ceyhan halkı da orijinal kültürlerine sahip çıkarak bu hafıza silmeye ve varoşlaştırmaya karşı direnmelidir. bunu yapabilecek insan kaynağı ceyhan’da var. ama fazla harekete geçmemişler belli ki.
• 27 haziran 1998 günü 6.2 şiddetinde bir deprem ile sarsılan adana'nın ilçesi.
  
  belki de türkiye'de depremden en çok etkilenen yerleşim yeridir ceyhan.
  öyle ki 1998'in sıcak haziranının 27'sinde saatler 16:55'i gösterirken yer öyle bir sallanmıştır ki; ceyhan, depremin üzerinden 12 yıl geçmesine rağmen hala toparlanamamıştır.
  
  akşam üzeri arkadaşları ile bisiklet süren çocuğun bisikletinden düşmesine neden olacak derecede toprağı sarsan,
  kahvede oturan amcaların çığlık çığlığa evlerine doğru koşmalarına neden olan,
  deprem anında evlerinde oturan kadınların kendilerini balkonlara atıp sokakta oynayan çocuklarına bakınmasına neden olan,
  bisikletten deprem yüzünden düşen çocuğun anne ve babasının yolun ortasında bir yerlerin yıkılışını izlemelerine neden olan,
  bisikletten düşen çocuğun kız kardeşinin, teyzesinin evinde mahsur kalmasına neden olan,
  bisikletten düşen çocuğun eniştesini ceyhan'ın en işlek yerinde, çamlıyol'da yıkılan bir apartmanda kaybetmesine neden olan,
  bisikletten düşen çocuğun okulunun hasar görmesine ve okul servisi ile dolaştığı sokakların artık yıkık dökük evler ile dolduğunu görmesine neden olan depremdir, ceyhan'ı yaralayan.
  
  neden yaralarını saramamıştır ceyhan?
  çünkü bir sene sonra, yine bir yaz ayında ama bu sefer haziranında değil de ağustosunda vurmuştur deprem türkiye'yi.
  hem de türkiye'nin en büyük şehri istanbul'u.
  türkiye daha ceyhan'ın yaralarını saramadan, daha büyük ve daha önemli bir kentinde meydana gelen depremin yüzünden ceyhan'ı ihmal etmiştir.
  
  öyle ki, 2011'de hala ceyhan'ın en önemli bulvarlarında deprem yüzünden yapımı duran apartman inşaatları bulunmaktadır.
  
  depremden sonra maddi durumu biraz iyi olan ve işlerine ceyhan dışında yaşayarak da devam edebilecek herkes adana'ya göç etmiştir.
  bu göçler ceyhan'ın daha da gerilemesine neden olmuştur.
  
  adana'nın en büyük müstakil ilçesi olan bu ilçenin depremden sonra yıllarca sinemasız kalması bile aslında her şeyi çok iyi anlatmaktadır.
  
  kısacası ceyhan 1998'yılındaki deprem kadar, 1999'daki gölcük ve düzce depremlerinden de etkilenmiş,
  bir kere sarsılmış ama 3 kez yıkılmıştır.
• gereksiz bir esra'nın soyadı.
• baharin ortasında otobanda giderken ceyhan civarindan gecerken hayatınızda hic görmediğiniz yağmuru görebilir sileceklerinizi kaybedebilirsiniz. sonra bir efsanenin parçası olan kehaneti hatırlarsınız ; adana yılanlardan , ceyhan sellerden harap olacaktır.
• http://i.imgur.com/cyr1l.jpg (bkz: umut sarıkaya)
• aslında vakti zamanında nüfus ve gelişmişlik açısından osmaniye'den bir kaç adım önde olmasına rağmen, adana şehir merkezine yakınlığından ve devlet bahçeli gibi bir parti başkanı çıkartamamış olmasından dolayı il olma hakkını osmaniye'ye kaptırmış adana ilçesidir. en meşhur caddesi olan tarihi çamlıyol'daki tüm çam ağaçları halen bilmediğim sebepten ve anlamsız bulduğum bir şekilde köklerinden kesildiğinden beri , çamlıyola çamlıyol diyesim gelmemektedir. 90ların başında ceyhan denince akla gelen ilk kelimeler; balkaymak dondurma , orkide pastanesi , ulus pastanesi , çamlıyol , köprü ( almanlar tarafından 1930 larda yaptırılmış bu demir köprü ceyhan'ın en bilindik giriş kapısıdır aynı zamanda ) ve nehirdi. şuanki durumu ile 60ları ( ve 70leri) kıyasladığımda hiç düşünmeden tabiki o dönemler derdim . ceyhan sayısız sinema, tiyatro , eğlence yeri , park bahçenin olduğu bir dönem geçirmiş ; inanasım gelmiyor doğrusu...
• *c*e*y*h*a*n*
  ceyhan'ın eski fotoğrafları
  *c*e*y*h*a*n*
  
  kronolojik ceyhan nostaljisi
  
  ----------------------------------------------------------
  
  hükümet konağı açılış töreni ^*
  
  ceyhan nehri ^*
  ingiliz kadın casus gertrude bell tarafından çekilmiş bir fotoğraf
  
  ceyhan nehrinde sandal, insan ve hayvanlar ^*
  yine gertrude bell tarafından çekildi
  
  misis köprüsü ve ceyhan nehri ^*
  mersinli bir ermeni fotoğrafçının objektifinden
  
  siptilli ^*
  
  muradiye camii ^*
  
  yeni mahalle ^*
  
  çarşı ^*
  adana merkezdeki ali münif caddesiyle benzerlik gösteren cadde
  
  kurtkulağı kervansarayı ^*
  
  kuşlu konak ve çevresi ^*
  1998 depreminde tamamen yıkıldı
  
  ceyhan'ın fransız işgalinden kurtuluşunun ikinci yılı ^*
  
  ceyhan tayyaresi ^*
  cumhuriyetin ilk yerli uçaklarından
  
  ceyhan - kadirli arası sandalla ulaşım ^*
  ah o gemide ben olsaydım açık denizlere yol alsaydım
  
  ceyhan nehri ve misis köprüsü ^*
  
  nehir ve evler ^*
  yeni şehirleşmeye başlayan ceyhan
  
  cumhuriyet kahvesi ^*
  
  demirköprü henüz yokken ^*
  
  çamlıyol inönü bulvarı ^*
  
  gümürdülü köyü erkekleri ^*
  
  ceyhan nehrinden geçen develer ^*
  karatepe kazıları sırasında kazı bölgesine eşya taşıyan develer
  
  arkada ceyhan nehri ^*
  arkeologlar uluğ bahadır alkım ve nail çakırhan
  
  ismet inönü ^*
  
  ulus pastanesinde askerler ^*
  kore savaşına uğurlanırken
  
  burhanlı köyü ilkokulu ^*
  
  osmanlı bankası ^*
  
  nehirde kadınlar ^*
  arkada demirköprü
  
  ceyhan şöförler cemiyeti ^*
  
  ceyhan nehri üzerinde taşımacılık ^*
  
  toktamış köyü öğrencileri ^*
  arkada yılankale
  
  tufan paşa ilkokulu ^*
  
  mercimek harası ^*
  
  ceyhan dolmuşu ^*
  bedford
  
  şükran ay ve fahri ışık ^*
  
  çevretepe köyü ^*
  halen kosova arnavutlarının yaşadığı köy
  
  ceyhan çarşıda bir genç ^*
  
  yılankale ^*
  
  sel baskını ^*
  
  güneşspor ^*
  
  çevretepe köyü ^*
  
  yoğurtçular ^*
  
  merkez ^*
  
  bir ceyhan manzarası ^*
  
  ceyhanlı kadınlar ^*
  
  minibüs ^*
  
  ceyhan merkez ^*
  
  eski konaklar ^*
  
  havadan ceyhan ^*
  
  pamuk işçileri ^*
  
  ceyhan nehri ve misis köprüsü ^*
  
  büyükmangıt köyünden kızlar ^*
  
  ceyhan tren garı ^*
  
  yine ceyhanlı kadınlar ^*
  
  cadde ^*
  
  yılmaz güney ve amcasının oğlu ^*
  adliyedeki duruşmada
  
  botaş'ın açılışı için ceyhan'a gelen süleyman demirel ^*
  1 2 3 4 5
  
  ana cadde ^*
  ceyhan'ın en merkezi yeri
  
  ceytaş ^*
  
  demirköprü ^*
  
  bu sefer de renkli demirköprü ^*
  
  ----------------------------------------------------------