çam balı

• türkiye ve yunanistanda bulunan kızılçam ve halep çamından sokucu emici böcek olan basranın (marchalina hellenica), çamın özsuyunu emerek oluşturduğu salgıyı kullanan arıların yaptığı bal çeşidi. balın pahalı olmasının sebebi de çam türlerindeki hif ve sporların ve böceğin endemik olarak bu iki ülkede görülmesi ve balın yılın sadece belli dönemlerinde üretilebilmesidir. yabancı bilimadamları bu böceği yurtdışına çıkararak kendi ülkelerinde üretim yapmaya çalışsalarda pek başarılı olamamışlardır.
• çam ağaçlarında yaşayan basra isimli böceğin dışkısını bal arısının yiyerek vücudunda işledikten sonra petek gözeneklerine kusması ile oluşan ve bizim zevkle yediğimiz iğrenç ötesi şey...
• dünya üretiminin yüzde 92'sini türkiye'nin karşıladığı bal türü.
• bal türleri iki ana sınıfa ayrılır, bunlar çiçek balları ve salgı ballarıdır, türkiye'nin en kendine özgü ballarından olan çam balı da bir salgı balıdır. polen içermediği için çiçek balının aksine kristallenmez-şekerlenmez. eğer kristalleniyorsa içine çiçek balı karıştırılmış demektir. salgının nereden geldiği yukarıda yazılmış zaten, ondan bir iki burada yazmayan bilgiyi ekleyeyim, arı kovanlarına kovan başına 15 kg civarı kendi ürettikleri baldan bırakılır sonbaharda, bu bal kışı geçirebilmeleri için önemlidir ve çam balı arı kovanına kışlama için bırakılmaz, arılar donmamak için kış salkımı oluşturup salkım içinde sıcaklığı 33-34 derece civarı tutarlar, bu arada dışkı ihtiyaçları için rektumları genişler ve dışkıyı stoklarlar, böylece hem salkımdan hem de kovandan çıkmamış olurlar, ancak çam balı daha fazla dışkıya neden olur, bir tür ishal gibi, arı dışarı dışkı için çıkar ama soğukta kovana geri dönemez donarak ölür. ayrıca çam balı içerdiği mineraller yönünden çiçek ballarından daha zengindir, bir de özellikle mide sorunlarına diğer ballara göre çok daha iyi gelir.
• arıların bitkilerin veya bitki üzerinde yaşayan canlıların salgılarını topladıktan sonra, kendine özgü maddelerle karıştırarak değişikliğe uğratıp, bal peteklerine depoladıkları tatlı madde.
• daha önceden de yazılmış olduğu gibi özellikle marmaris çam balı gerçekten nefistir, tadı yoğun ve kıvamı on numaradır. marmaris'te balcı gökmen'in çam balı şahsi favorimdir, yanında doğal süt kaymağı ile (marketlerde satılan krema gibi olan şey değil; ki onunla bile lezzetli olur, ama esas inek veya mandanın sütünün kaynatılması sonucu ortaya çıkan gerçek kaymak ile) tek kelimeyle enfestir.
  
  düzeltme: imla
• tadini her hatirladigimda icimden gülümsemek geliyor; zor tutuyorum kendimi.
• kavanoz etiketleri genelde çiçek ballarındaki renklilik aksine çam ağacının yeşilleri ile tasarlanır.
  
  manda kaymağı ile kankalardır.
• su aralar ülkede de kitligi yasanan ürün. balparmak firmasi gazetelere ilan verdi, maalesef bu aralar bu üründe kitlik var, cicek baliyla idare ediverin diye. baska balci arkadaslardan da arastirdim, gercekten de bir problem mevcut imis. artik küresel isinma mi, nedir bilemiyorum ama ben balimi istiyorum!
• şeker basmayan, ferah kokulu, iç baymayan bal çeşidi. yemyeşil renkli olur.
  
  bu özelliklerinden dolayı birinci ve tek bal tercihimdir ama heyhat 2021 güneybatı anadolu orman yangınlarından sonra saf hali artık "bulunamaz" kategoriye geçmiştir.
  
  bunda balcıların/arıcıların dahli yoktur. zira yeterince basra böceği salgısı bulamayan arı çiçeklere yönelmekte ve karışık bal yapmaktadır. yangın ve yaydığı ısının etkisi ile böcek popülasyonu ciddi şekilde azalmış. bu yüzden o yeşil, yoğun çam aromalı balı artık bulmak çok zor. belki bir iki butik üreticide vardır.
  
  2020 mahsulü (daha yangınlardan önce) böyle karışık idi marmaris ve datça çevresinde. 2021 mahsulü ise maalesef yok o yörede.
  
  demem o ki çam balı alırken dikkatli olun.