ça va

• -baba napıyon be ya?
  +iyidir be, sen napıyon?
  -nolsun ya napayım. ne yapıon be?
  +işte napcam ya, bildiğin gibi. sen napıyon?
  
  tarzı bir konuşma döngüsüne sokar adamı. bu kalıbı fransızcaya sokan adamın trakyalı olduğunu düşünüyorum.
• bire bir çevirmeye kalkarsak,
  
  ça va?: (bu, şu, o) gidiyor mu?
  ça va: (bu, şu, o) gidiyor.
  
  şeklinde çevirebileceğimiz; genellikle selamlaşma esnasında kullanılan fransızca bir ifadedir.
  
  aslında çoğu kişi bunu ''naber?'', ''nasıl gidiyor?'' anlamına gelen bir sözcük sanır ki ben de öyle sanıyordum. gel gelelim fransızlar da bunu o şekilde açıklamayı uygun görüyorlar çünkü açıklaması gerçekten sıkıntı yaratan bir ifade olduğu için uğraşmak istemiyorlar. tabii bana bir gün delirme geldi. dedim ''bana bakın, bu ''ça va'' ''naber'' falan demek değil biliyorum, adam gibi söyleyin ne demek bu?''. çünkü akıl var mantık var, iki fransız bir araya geliyor ve selamlaşırken aralarında aynen şu diyalog geçiyor:
  
  x: ça va?
  y: ça va. ça va?
  x: oui, ça va.
  
  ya da
  
  x: salut! ça va?
  y: oui, ça va. et toi?
  x: merci, ça va.
  
  ya da:
  
  x: ça va?
  y: ça va bien. ça va?
  x: ça va.
  
  gördüğünüz gibi ortalık ça va'dan geçilmiyor. ''ça va''nın yerine ''naber''i koyun; olmadı di mi?
  selamlaşmayı geçtim, fransızlar bir araya geliyor ve konuşmalar şu şekilde (noktalar, elbette ki anlayamadığım kısımlar):
  
  x: .....putain, ch'ai pas........ça va......putain.....
  y: ... c'est cool......ça va... ...oh merde, ça va?...
  x: .....oui j'adore......ça va?....
  z: ouais ouais ça va..........putain merde.....chai pas......
  y: .......ouais ouais ouais ouais........d'accord...........
  x: c'est bien?.....ça va...comme ça....
  
  gördüğünüz gibi ça va her yerde...
  
  (abartma payımın olduğunu düşünüyorum)
  
  ısrarlarım ve çabalarım sonucu işin aslını öğrendim hatta ve hatta fazlasını öğrendim. bence bu kısım oldukça eğlenceli. fransız bir arkadaşımın anlattığı kadarıyla bu ça va, eski zamanlarda doktorların, hastalarını günlük kontrolden geçirirlerken veya muayene ederlerken ''bugün tuvalete çıktın mı?'' ya da ''tuvalete çıkabiliyor musun?'' anlamında sormak için kullandığı bir sözcükmüş. bu durum rivayet mi, yoksa gerçek mi emin değilim. düşününce çok da alakasız gelmedi ama ''ça va''nın o günlerden bu günlere bu şekilde gelmesi çok enteresan gerçekten. yani sonuç olarak bir şeylerin yolunda gidip gitmediğine dair kullanılıyor genelde. selamlaşma dışında da yukarıda - abartma payımı kullanarak - bahsettiğim gibi fransızlar'ın ağızlarından düşürmediği bir sözcük kendisi. yeri gelmişken ondan da bahsedeyim. bana bu hikayeyi anlatan arkadaşımı darladığım zaman bana ça va'yı açıklamaya çalışırken şu örneği de vermişti;
  
  ''biri bir restorana gidip bir şarap denemek ister (fransız'ın örneği de böyle oluyor tabii). garson şarabı getirir, müşteri dener ve garson sorar:
  
  ça va?
  
  ve müşteri eğer beğendiyse yanıtlar:
  
  (oui) ça va.''
  
  o değil de sanırım bu entry'den sonra bir süre ça va demeyeceğim.
• fransızların bu konuda loop'a girme eğilimleri var, çok acayip. bazen bir başlıyorlar, durdurmak mümkün olmuyor. şöyle diyaloglar yaşanıyor mesela:
  
  - salut ça va?
  - ça va.
  
  2 dakika sonra
  
  - ça va??
  - e ça va!
  
  bir süre sonra:
  
  - ça va?
  - ça va ulan ça va!!!
  
  yine yeni yeniden:
  
  - ça va??
  - ça vaaaaaaaaaaaaaaaaaaağğğh!!
  
  inanılmaz ama gerçek:
  
  -- ça va?
  -- ça vaaaa for fuck s sake ça vaaaaaaaaaaaaa!!
• fransizca, baba naber?
• joker gibi kalıp.
  
  -ça va?
  -eaö ça va... toi^*?
  -ça va, ça va...
• - ça va? (babuş görüyosun... nası porno şeçmiş kardeşin?)
  
  - ça vaaaa.. (harbi lan bambaşkaymış.)
  
  anlamına bile gelebilen son derece laubali, son derece ortalık orospusu bi .. nedir tam olarak bilemiyorum... ya da hah.. bişeydir.
• fr. hem soru, hem cevap, hem karşı soru, üstüne bir de karşı soruya cevap:
  - nasıl gidiyo?
  - nasıl gitsin!.. senin nasıl gidiyo?
  - nasıl gitsin!
• sava olarak okunan fransizca hatir sorma kalibi. cevap olarak da ayni kalip kullanilabilir.
• "bu gidiyor?" yani iyi misin anlamına geliyor diyebiliriz. fakat örneğin bir iş yaptıktan sonra "iyi mi? bu nasıl?" anlamına da gelebilir. yani durumdan duruma değişken anlamları vardır.
• - ça va?
  -ça va bien, ça va ?
  -ça va
  ...
  
  diye uzayan sinir bozucu 'nasılsın' cümleciğidir.