buran

• buran'dan önceki ilk adı baikal olan sovyet mekik programı..
  
  ne zaman fotoğraflarına baksam, hikayesini okusam içim acır..
  sanki benim emeğim zayi olmuş gibi..
  
  bununla aynı sızıyı yaratan benzer bir diğer proje için: (bkz: devrim arabaları)
  ve dahi ayrıca: (bkz: köy enstitüleri)
  ayrıca: (bkz: sümerbank)
  ayrıca: (bkz: nuri demirağ)
  (...)
  ...
  
  ne zaman nasıl kodlandığını bilmediğim bir güdülemeyle ne zaman benzer bir durumla karşılaşsam yüreğim sıkışır.. ya birileri zamanında bunları kazıyor insanın zihnine ya da bilmiyorum.. mantıklı hiç bir açıklaması yok.. ama büyük umutlarla, büyük emeklerle ortaya çıkarılan büyük eserlerin hiç hak etmedikleri şekilde ziyan edilmeleri nefesimi kesiyor, yumruğumu sıktırıyor, gırtlağıma çöküyor.....
  
  tarif edemiyorum..
• otomatik pilot ile yapılanlar haricinde kozmonotlu uçuş hiç yapmamış uzay mekiği. ilginç bir özelliği, fırlatma esnasında belli bir irtifa ve hız değerine ulaşana kadarki acil durumlar için, abd uzay mekiklerinin aksine, kokpitte fırlatma koltuğunun bulunmasıdır. şu anda baykonur uzay üssünde kendi haline terkedilmiş durumdadır.
• sovyet döneminde yapılan uzay mekiğine isim olarak verilen türkçe kelime. kazak türkçesindeki bu buran ismi bildiğimit türkçe boran selimesiyle aynı. tdk'ya göre şimşekli, rüzgarlı, yağışlı sert hava olayına verilen isim. anadolu'da, kar fırtınası anlamında veya sadece "kar, boran" ikilemesinde "sert esen rüzgar" anlamında kullanılır.
• karayoluyla uçarak katettiği mesafeden daha fazlasını gitmiş uzay mekiğidir desek pek yalan olmaz ^*
  
  bir prototipi avustralyalı bir girişimci tarafından müzelerde sergilenmek için kiralanır ancak beklenen ilgiyi göremeyince terkedilir. bir otoparkta bekleyen buran'a dubai'den alıcı çıkar. yine sergilenmek için alınan prototip ne yazık ki avustralyalı girişimcinin dava açması nedeniyle ihtilaflı duruma düşerek dubai'deki bir hurdalıkta terkedilir. bu arada alman auto & technik museum ısrarla buran'ı sergilemek için girişimde bulunmaktadır. buran hakkındaki bütün yasal haklara sahip olan firmanın dubai'deki buran'ı getirtecek parası olmadığından müzeye başka bir model temin edilir. şu sıralar ilgili müzede umarım hakettiği ilgiyi görmektedir.
  
  enkaz altında kalan ve ilk yörünge uçuşunu gerçekleştiren analog buran ise içler acısı bir halde enkaz altında durmaktadır. yıkıntının sebebi ise hangar çatısında birikip ağırlaşan kardır.
• rusların ,abd nin uzay mekiğinine alternatif olarak yaptıkları kendi uzay mekiklerine verdikleri ad.görünüş olarak tamamen aynı gibi görünmesine karşın değişik özellikleri vardı.örneğin abd nin uzay mekiğinde üç adet itici motor varken buran da sadece iki adet itici motorla aynı itme gücü elde edilebiliyordu.ayrıca taşıdığı yük ve uzayda kalış süresi olarak ta rakibini geçiyordu.1985-90 arası 20 adet deneme mahiyetli uçuş yapmış olan buran projesi sscb nin dağılması üzerine durdurulmuş ve uzaya uydu ve personel gönderme işlerinde yine soyuz roketlerine dönülmüştür.
• http://tr.wikipedia.org/…5_(le_bourget_1989)_1.jpeg
  
  ''buran uzay mekiği, sovyetler birliği'nin uzay mekiği projesi. test mekikleriyle birlikte toplam 10 mekiğin yapımına farklı dönemlerde başlanmıştı.bunlardan ilk 5'i test mekikleriydi ve hepsi tamamlanmış ve görevlerini yapmışlardı. ok-1.01 olarak da adlandırılan model ilk defa uzaya çıkan modeldi,yapımına 1986 yılında başlanmıştı ve 15 kasım 1988'de uzaya çıkmıştı.bu modele ilk önce baikal ismi verilmiş olsa da uçuşuna kısa bir süre kala ismi buran olarak değiştirildi.bu mekik kazakistan'daki baykonur uzay üstü 112'nci hangarda 5 yıl bekletildi. restorasyon sırasında hangarın tavanı çöktü. buran projesinin uzaya çıkmış tek modeli buran 1,01 ve energiya fırlatma roket takımı çatı enkazı altında kalarak parçalandı. 7 restorasyon işcisi de ölmüştür. diğer mekiklerden ok-1.02'ye buria ismi verilmişti(resmi değil).% 95-97'si tamamlanmıştı.proje 1993 yılında mali nedenlerden dolayı iptal edildiğinde ok-2.01'in % 30-50'si,ok-2.02'nin % 10-20'si tamamlanmış,ok-2.03'ün yapımına henüz başlanmıştı. amerikan eşdeğeri gibi, buran da iniş alanından fırlatma kompleksine bir jet uçağın sırtında taşınmıştır. bu amaçla üretilen sovyet antonov an-225 uçağı dünyanın en büyük uçağıdır.''
• ilk fırlatma denemesinde rampadan ayrıldığı sırada, çok tehlikeli bir şekilde ekseninden yaklaşık otuz derece ayrılan, ancak daha sonra toparlayarak uçuşuna devam eden rus uzay aracı.. aha gidiyor, gitti gitti nidalarıyla ilk seferine başlayan proje, s.s.c.b'nin dağılmasıyla 1992 yılında resmen sonlandırılmış oldu..
• abd uzay mekiklerinin neredeyse aerodinamik kopyası olmasına ramen, itici güç ve güvenlik bakımından daha gelişmiştir. sanırsam o dev taşıyıcı sonradan fırlatılan motorlar nasanınkinin aksine istendiği an kapatılabiliyor, ki bu özellik abd mekiğinde olsaydı, challinger faciası yaşanmazdı.
• dünyanın en büyük uçağı an 225 ilk olarak bu uzay aracını taşıması amacıyla üretilmiştir.
• dünyanın sonu gelirse diye kenarda tuttuğum b planım. b-uran'ım. yavrum bee. tasarımın sadeliğine gel.. içini yolluk doldurup yörüngeye çıkıp dünya medeniyetlerinin gömçürmesini kokpitinden izlesem daha ne isterim? tuzsuz kavrulmuş badem isterim herhalde.. yanına da bir kasa 2.7 kelvin vakumda soğutulmuş baltika 7.