ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap
koli bandı
-
modern dünyada günlük hayatımızın kahramanıdır koli bandı. elinize geçirdiğiniz bir koli bandı ile fiksleyeceğiniz sorunların sayısı saymakla bitmez. bunlara bilahare değineceğiz. ama ilkin bu basit ama mucizevi buluşun hikayesine bakalım ve bu hikayeyi onu ilk olarak üreten şirket olan johnson & johnson'dan alıntılıyalım.
bu ikonik bant, 1943 yılında illinois'li bir anne olan vesta stoudt adında bir hanım tarafından icat edildi. abd donanması'nda görev yapan iki oğlu olan bayan stoudt, illinois yakınlarındaki green river mühimmat fabrikasında çalışıyordu. bayan vesta, mühimmat fabrikasında paketlenen kutuların bir kusuru olduğunu gördü. kutular, kağıt bantla mühürlenmişlerdi ve onları açmak için bir sekme vardı. işçiler daha sonra su geçirmez hale getirmek için tüm kutuyu balmumuna batırıyorlardı. ancak kağıt bant çok inceydi ve şeritler genellikle yırtılıyordu, askerler de savaş esnasında ateş altındayken çılgınca mühimmat kutularını açmaya çabalıyorlardı.
bayan vesta stoudt kutulara baktı ve o anda beyninde bir şimşek çaktı. "kutuları kapatmak için neden su geçirmez bir bant yapılmasın ki?" dedi kendi kendine. neticede bu fikir işe yararsa donanmada görev yapan oğulları ve daha nice askerin hayatı kurtulabilir, askerler cephede ateş altındayken balmumuna batırılmış kutuları açmakla cebelleşmek zorunda kalmayabilirlerdi. hemen bu fikrini fabrikadaki amirlerine anlattı ama amirlerinden umduğu desteği ne yazık ki bulamadı.
bayan vesta stoudt su geçirmez bandı üretme fikrinden vazgeçmedi ve çareyi 10 şubat 1943'te amerika birleşik devletleri başkanı franklin d. roosevelt'e sorunu ve çözümünü şemalarla birlikte özetleyen bir mektup yazmakta buldu. başkan roosevelt o kadar etkilenmişti ki, mektubunu savaş üretim kurulu'na iletti, ardından da bayan stoudt projesinin onaylandığına dair bir mektup aldı. son olarak da ürün bir johnson & johnson iştirakı olan industrial tape corporation isimli şirket tarafından üretildi.
koli bandına ingizce'de duct tape dendiği gibi duck tape de deniyor. yani ördek bandı. niçin böyle dendiğine dair kesin bir çıkarım yapamasak da belirli bir fikre sahibiz. ördek bandı 1943'den önce de önce biliniyordu, ancak yapışkan özelliği yoktu. 1899 yılına kadar giysilerde dekoratif süs olarak kullanılan düz pamuklu ördek bezi olarak biliniyordu. aynı pamuklu ördek bezi veya ördek bandı, 1900'lerin başında çelik kabloları veya elektrik iletkenlerini sarmak için kullanıldı. genel inanış, ordu tarafından kullanılan bu yeni ürünün ördek bezi ile desteklendiği ve bir ördek gibi su geçirmez olduğu yönündedir. kısa süre sonra askerler tarafından silah tamirinden araç tamirine kadar neredeyse her şey için kullanıldı.
koli bandı öyle pratik birşey ki, sadece bir koliyi kapatıp güvenli bir şekilde paketlemenin dışında onunla envai çeşit şey yapılabilir.
parmağınıza batan bir kıymığı çıkarabilirsiniz.
önemli bir eşyanızı saklayabilirsiniz.
ev eşyalarınızı tamir edebilirsiniz.
haşerat temizliği de mümkün.
kıyafetlerinizin etek boyuna ayar verebilirsiniz.
kıyafetlerdeki tüylenmeyi koli bandı kullanımı ile temizleyebilirsiniz.
hayatınızı bir yerden bir yere taşıyabilirsiniz.
tamir parasını denkleştirene kadar, kaza yapmış aracınızı kullanılır hale getirebilirsiniz.
su geçirmez bir süper kahraman olan koli bandı adam haline de gelebilirsiniz.
johnson & johnson, kilmerhouse.com - roosevelt mektubu, businessinsider.com, onegoodthingbyjillee.com
kıro kızların ortak özellikleri
-
ebru gündeş hayranlığı.
mobil tarife ücretlerinin iyice çığrından çıkması
-
her ekonomik tartışmada fiyatı dövize çevirip ucuz diyenler hem sınırdışı edilsin hem de pasaportları iptal edilsin.
zeki insanların ortak özellikleri
-
az konuşmanın ve asosyalliğin,, birşeyi yapmadan veya söylemeden önce bir kez daha düşünüp,, aslında o şeyi yapmanın veya söylemenin gereksizliğine karar vermeleri olduğunu düşünüyorum..
benzin ve motorinin 12 lira düşmesi
-
(bkz: bok düşer)
tekrar başlaması istenen diziler
-
(bkz: avrupa yakası)
facebook durum güncellemesini ingilizce yazan kişi
-
eh ironiklerdir biraz.
(bkz: status)
(bkz: durum)
seneler sonra gelen edit: benim entry burda havada kalmış böyle olunca tabi ama başlık şöyle idi ilk açıldığında; "facebook statüsünü ingilizce yazan kişi"
debe editi ile evlenme teklif etmek
-
marjinal olmaya çalışırken aklıma gelen fikir. ilk debe'ye girdiğimde yapmayı düşünüyorum.
debe editi: öncelikle sıçtım bez getirin. şimdi çocuklar ben 30'unu aşmış evli barklı bir adamım. karım okursa burayı boşar lan beni. yani arada canımız sıkılınca trolllük de mi yapmayalım? şukulayan, şukulamayan, mesaj gönderen, bana teklif et diyen bütün dostlara teşekkürler. demek ki neymiş, fazla marjinallik iyi bir şey değilmiş. hepinize sevgiler.
ama güzel fikir ha. ikinciyi alırsam söz burdan teklif edecem.
bir de ufak bir ricam olacak. ameliyatlı yerime vurmazsanız sevinirim.
paralel evrene geçit açma deneyi
-
olay tamamen amacından sapmış. sanki bir pencere açılacak da içinden bakınca paralel evren gözükecekmiş gibi bir algı oluşturuluyor. uykum olduğu için entryi buraya bırakıyorum, yarın unutmazsam bilgi içerikli entrye dönüştürürüm bunu.
edit: geldim.
modern fizik 3 tip uzaysal simetriyi ile ilgilenir: yansıma, dönme ve dönüşüm. modern fizik konusu olarak simetri, ilk aklımıza gelen simetriyle benzer bir anlama sahip. yansıma simetrisi, bir sistemin bir noktadan aynalandığında çalışmaya devam edebilmesiyle ilgilidir. örneğin mekanik bir kol saatinin içini açıp bir aynanın yanına koydunuz diyelim. daha sonra aynadan saatin işleyişini izleyerek aynadaki saatin aynısını yapmaya karar verdiniz. saat yönünde dönen dişliler ters yöne dönsün, soldaki mekanizmalar sağda olsun vesaire. öyle bir saat yapın ki, orijinal saatin yanına koyduğunuzda, sanki aynadaki yansımasına bakıyormuşsunuzcasına onu tersten taklit edebilsin. bu yaptığınız saati kurduğunuzda, çalışır mı? sağduyu ile çalışacağını söyleyebiliriz. bu durumda mekanizma, yansıma simetrisine itaat eder.
öte yandan doğadaki 4 temel etkileşimden biri olan zayıf etkileşim yansıma simetrisine itaat etmez. buraya bir parantez açıp 4 temel etkileşimi yazayım:
1)kütleçekimsel etkileşim: kütleli cisimlerin, kütleleri dolayısıyla diğer cisimlerle etkileşimleridir. örneğin güneşin kütlesinden dolayı gezegenler onun çevresinde bir yörüngede ilerler. dünyanın kütlesinden dolayı yerden yüksekten bıraktığımız çoğu cisim yere düşer.
2)elektromanyetik etkileşim: yüklü parçacıkların birbirleri ile olan etkileşimleridir. görünür ışık da elektromanyetik bir sinyaldir. kablosuz iletişim, mıknatıslar, elektrik devreleri, iyonize edici radyasyonun etkileri ve görme duyumuz da bunun sayesinde çalışır.
3)güçlü etkileşim: atomların çekirdeklerini bir arada tutan kuvvettir. nötronlar elektriksel olarak sıfır, protonlar ise sıfırdan büyük bir net yüke sahiptir. aynı yüke sahip parçacıklar birbirlerini 2 numaralı (elektromanyetik) etkileşimle iterler ancak güçlü etkileşim elektromanyetik etkileşimden çok daha güçlü olduğundan atomun çekirdeği dağılmaz.
4)zayıf etkileşim: radyoaktif bozulmalara sebep olan mekanizmadır. bu etkileşimin bir örneği olarak önce beta bozunumundan bahsedelim:
atomlar 3 parçacıktan oluşur: proton, elektron ve nötron. proton ve nötron da üçer kuarktan oluşur:
proton: 2 yukarı, 1 aşağı kuark
nötron: 1 yukarı, 2 aşağı kuark
nasıl bir atomu oluşturan yapıtaşlarından bahsedebiliyorsak, nötronu ve protonu, hatta tüm evreni oluşturan ve işleten temel yapıtaşlarından da bahsedebiliriz (kuarklar ve leptonlar, bozonlar). isimler işin içine girdikçe anlaması zorlaşıyor, ama konu da biraz esaslı bir konu. proton ve nötronun aksine elektron "temel yapıtaşlarından" biridir.
zayıf etkileşim sadece temel parçacıklar arasında olur. beta bozunumu nötronun içindeki aşağı kuarklardan birisinin, yukarı kuarka dönüşmesiyle olur. bunun sonucu olarak nötron, protona dönüşür; zira artık 2 yukarı ve 1 aşağı kuarktan oluşan bir parçacığa dönüşmüştür.
aynı şekilde kaon denen bir parçacığın zayıf etkileşimle bozunumu incelendi. parçacığın bozunması sonucu ortaya çıkan ürünlerin yansıma simetrisine uymadığı görüldü. biraz daha ayrıntı isteyenler okuyabilir:
--- spoiler ---
kütleleri ve ömürleri aynı iki parçacığın zayıf etkileşimle bozunumu incelendi. parçacıklardan ilki olan tau bozunduğunda 3pi mezon ortaya çıkıyordu (yükleri: +,+,-). ikinci parçacık olan teta bozunduğunda ise 2 pi mezon ortaya çıkıyordu (biri +, biri 0). ilk durumdaki parite -1, ikinci durumda ise +1 oluyor, uyuşmuyordu. iki farklı parçacığın iki farklı şekilde bozunması normalken, tau ve tetanın dikkatli incelemesi, ikisinin aynı parçacık olduğunu ortaya çıkardı. bu durumda bir parçacık farklı paritelerde bozunabiliyordu, parite korunumlu değildi. bu deney ve sonraları yapılan deneylerle paritenin korunumu yasasının zayıf etkileşimde geçerli olmadığı ortaya çıkmış ve iki tane nobel fizik ödülü bu konudan çıkmıştır (1957 ve 1980).
--- spoiler ---
daha sonraları ortaya bir teori atıldı: ayna madde. ayna madde teorisi doğruysa zayıf etkileşim ayna simetrisine uyuyor demekti. bu teoriye göre her parçacığın bir ayna çifti vardı. ayna parçacıklar kendi içlerinde sıradan parçacıklar gibi etkileşebiliyordu, ancak sıradan madde ile sadece kütleçekimsel etkileşim ile etkileşebiliyordu. yani onların varlığını gözlemenin yegane yolunun kütleçekimsel etki olduğunu söylüyordu teori. şimdi bu "paralel evren" deneyini yapan arkadaşlar da "yoğun bir nötron huzmesini" düzgün bir manyetik alandan geçirip, nötronları ayna nötrona dönüştürmeyi ve konjektürel ayna manyetik alandaki değişimin etkilerini gözlemlemeyi hedefliyorlarmış sanırım. yemin ediyorum kafam yandı. 10 15 dakikada yazarım sanmıştım, hiç bilmediğim bir yerden çıktı, hatalar için bir yeşil uzağınızdayım.
ayna maddeyi gözlemlemenin yegane yolunun kütleçekimsel etki olduğunu söylemiştim, ne demek bu? bu demek oluyor ki, ayna maddeyi göremeyiz, elektromanyetik spektrumdaki hiçbir sinyal ile algılayamayız. ayna maddenin var olduğunu söyleyebiliyoruz çünkü karanlık maddenin aslında ayna madde olduğunu ya da karanlık maddeye atfetilen kütlenin aslında bir kısmının ayna maddenin kütlesi olduğunu anlatıyor ayna maddeciler. karanlık maddeyi bilmeyenlere ufak bir açıklama yapayım:
galaksileri bir arada tutan kuvvet kütleçekim kuvvetidir. çok yüksek kütleli bu sistemleri astronomlar incelemişler ve galaksileri oluşturan maddelerin, galaksileri bir arada tutmaya yetecek kadar kütleye sahip olmadıklarını görmüşler. yani galaksileri bir arada tutan bir kütleçekim kuvveti var ancak galaksiyi oluşturan yıldızlar, gezegenler vs artık ne görebiliyorsak hepsinin toplam kütlesinin galaksiyi bir arada tutacak kuvveti oluşturmaya yetmediğini görüyoruz. o halde demiş astronomlar, bizim tespit edemediğimiz bir "karanlık madde" olmalı. bu karanlık maddenin kütlesi de galaksiyi bir arada tutuyor olmalı. e madem evrenin her yerinde bu karanlık madde var, dünyada da olmalı diye düşünüp araştırmaya başlamış fizikçiler. pek çok başarısız denemeden sonra 2 deneyde (cogent ve dama/lıbra) karanlık maddenin varlığına yorumlanabilir veriler alınmış. bu iki deney sonucunu birleştiren teorilerden biri de yine ayna madde teorisi.
deneyin paralel evrene benzetilen kısmı da şu: eğer ayna parçacıklar varsa, ayna gezegenler de olabilir. habercilik büyüsüyle süsleyince paralel evren çıkıyor sanırım. söyleyeceğim birkaç şey daha vardı da, hem üşendim hem yoruldum, 4 kişi favlamış, onların hatrına yazdım bunu da. akıl karı değil yemin ederim.
aşkı anlatan gelmiş geçmiş en iyi replik
-
haydar:
"sıfır bir değer değildir. bir sayı bile degildir. ancak başka bir sayının yanına gelince değer yaratır, tıpkı sevda gibi. sevdanın da tek başına değeri yok. ille de biri olmalı. sıfır ne kadar çoksa sayı o kadar çoğalır. sevda ne kadar çoksa insan o kadar çoğalır, büyür.
biri dese ki, "sevdamı al, kendine ekle, bir ömür ile çarp, sonra sonsuza eşitle". yine değeri sıfır mı olur senin için?"
evet (bkz: yedi numara)
en iyi tost kombinasyonu
-
anadolu ateşi;
hardal-kaşar-acılı sucuk-ketçap
akdeniz esintisi;
hardal-beyaz peynir-domates-zeytin ezmesi-jalapeno biberi
çiftlik güneşi;
hardal-tulum peyniri-hindi füme-domates-mayonez
arap atı;
nutella
kenan imirzalıoğlu'na benzeyen baklavacı
-
kenan karaman'a benziyor amk