aral gölü

• kurudugu biliniyordu hic oyle beklenmeyen bir sonucla kurumamistir.
  ssbc pamuk daha degerli oldugu icin feda etmistir bu golu.
  marmara denizinin 6 kati yuzolcumune sahipti bu gol bundan 60 yil once, bu umarim golun buyuklugu ile ilgili sizlere bir fikir kazandirir.
  bu golun kurumasi en buyuk cevre felaketlerinden biri olarak insanlik tarihine yazilacaktir. golun kurumasi ardinda kocaman, zehirli bir col birakmistir. bu colun zehirli olmasinin sebebi normalden 15 kat fazla kimyasal gubre kullanilan pamuk tarlalarindaki kalintilarin, bol sulamayla olusan topraktaki abidik gubidik minerallerin gole akitilmasindan kaynaklanmistir.
  
  olen sadece gol olsa yine iyi, yuzbinlerce kisinin hayati mahvolmus, berbat hastaliklara yakalanmis, dunayda milyonda bir gorulen salginlar ve hastaliklar bolge halkinin yarisinda gorulmeye baslanmistir.
  
  vay anasini ya, resmen 50 yilda bunu yapabilen insanoglunu kimbilir gelecekte neler bekliyor.
  cok uzen durumdur ayrica, resmen icten uzer, asiri derecede canimi sikar, ayda bir aklima gelir, ailemden biri olmuscesine uzulurum.
• 1990 yılında 1950 yılına göre yüzey alanının yarısını, hacminin%70'ni kaybeden, sscb'nin pamuk politikaları uğruna harcadığı bir zamanların en büyük göllerinden. ayrıca kendisi ikinci dünya savaşında rus ordusunun konserve balık ihtiyacını da karşılamıştır.
  
  bugün orta asyayı bin yıllarca besleyen iki nehir amuderya ve siriderya sscb'nin çölde pamuk yetiştirme sevdası ile aral'a ulaşmadan sonradan tarım alanı haline getirilen çöle hizmet etmiştir. sscb'nin bu bölgede sadece pamuk yetiştirmeye izin vermesi, pamuğun ihtiyaç duyduğu suyun da fazla olması hasebiyle aral gölü kurumuştur.
  
  hatta dünyanın en büyük dördüncü gölü olan bu gölde kurumadan dolayı bir ada ortaya çıkmış soveyetler bu adada biyolojik silah için mikrobiyolojik araştırmalar yapmışlardır. söz konusu adada çıkan bir kaza sonucu bi biyolojik kitle imha silahı üreten tesis kapatılmıştır. üretilen şarbon basillerine ne olduğu ise tam bir muammadır.
  
  92 sonrası sovyet rusya 50 yıl boyunca sömürdüğü aral gölüne sırtına çevirmiş, buna rağmen 5 türki cumhuriyet 95 yılında aral gölünü kurtarmak için çabalamışsa da bu çabadan aral gölü etkin bir fayda görmemiştir.
• insan denen parazitin dünya'nın nasıl amına koyduğunun son göstergesi.
• uçakla üzerinden geçerken bakıldığında aslında dünya haritalarında bahsedildiği gibi olmadığı görülen göl, ya da şimdiki haliyle su birikintilerinden oluşan arazi
  
  rusların çılgınca bir çevre cinayeti işleyerek tek tip tarım stratejisiyle fergana vadisini pamuk tarlasına çevirerek aral'ı besleyen amuderya ve siriderya nehirleri etrafındaki ekosistemi bozması sonucu aral da gün geçtikçe kurumuştur, ayrıca 1990 öncesinde, göldeki bir adada kurulmuş olan kimyasal ve biyolojik silah laboratuvarının da aral'ın yokolmasına etkisi büyüktür
  
  bu çevre cinayeti aral'dan ibaret değildir tabi, buhara'sıyla semerkant'ıyla, hiva'sıyla dünyanın gelmiş geçmiş en parlak medeniyetlerinden birine ev sahipliği yapmış yeşil fergana vadisinin de 50 yıl içinde çöle dönüşmesi beklenmektedir
  
  bu çevre cinayetinin failleri için:
  (bkz: lenin)
  (bkz: stalin)
  (bkz: kruscov)
  (bkz: brejnev)
  (bkz: gorbacov)
  (bkz: islam kerimov)
• sovyetler birligi'nin isledigi cevre cinayetlerinden yalnizca biri.
  bir zamanlarin kocaman icdenizi, alani neredeyse irlanda adasi kadar.
  simdi ise col sadece.
• aral gölü
  
  yok boyle bi$ii???
  
  lakin $oyle bi$iiler var belki alakalidir:
  
  i. aral gölünün kuruması
  ii. çevre felaketi
• belgeselini izlediğimde bende ağlama ve küfür etme ihtiyacı yaratan eski göl. göl biter mi arkadaş, hem de aral gölü, coğrafya bilgilerimle oynadılar resmen. pek bedduacı biri değilimdir ama bunda parmağı olanlar bir bardak su bulamasınlar ne diyelim başka.
• bu göldeki bir adada sovyet döneminde biyolojik silah geliştirmek için tesisler kurulmuş, rejimin sonlanmasıyla beraber adadaki sakinler burayı resmen terketmişlerdir. günümüze kadar ve halen yerli halk adadan satmak maksadıyla hurda demir çalmaktadır. tesiste geliştirilmiş mikrop, virüs gibi mahlukatın hurdacılar yüzünden kıtaya yayılma ihtimali mevcuttur. eğer bulunabilirse bununla ilgili national geographic belgeseli de vardı.
• 1960'tan bugüne yaşadığı değişimi şuradan görebilirsiniz: http://upload.wikimedia.org/…mmons/9/9f/aralsee.gif
• abd-sovyetler rekabetinin magduru olmus, hali ic acitan eski gol yeni col. ozellikle turkmenistan ve ozbekistan'daki pamuk uretimi icin heba edilmis. eski haline donebilmesi icin 25 yil boyunca bolca su takviyesi yapilmasi gerekiyormus da once susuz pamuk uretiminin icat edilmesi lazimmis. sayilar cok fena hic girmeyecegim. "dunyanin en genc colu" diye geciyor artik ve kum firtinalari bolge halklari icin cok buyuk sorunmus.