wole soyinka

• nobel odulunu kazanan ilk afrikali.
• nobel edebiyat ödülü kazanan ilk afrikalı desek daha doğru olur.
• death and the king's horseman isimli tiyatro oyununun yazarı. arthur miller "bu çağın trajedisi yoktur" konulu yazısını bu oyunu okuduktan sonra geri çekmiş, tekzip yayınlamıştır bildiğim kadarıyla.
• dedication şiirinin yazarı:
  
  earth will not share the rafter's envy; dung floors
  break, not the gecko's slight skin, but its fall
  taste this soil for death and plumb her deep for life
  
  as this yam, wholly earthed, yet a living tuber
  to the warmth of waters, earthed as springs
  as roots of baobab, as the hearth.
  
  the air will not deny you. like a top
  spin you on the navel of the storm, for the hoe
  that roots the forests plows a path for squirrels.
  
  be ageless as dark peat, but only that rain's
  fingers, not the feet of men, may wash you over.
  long wear the sun's shadow; run naked to the night.
  
  peppers green and red—child—your tongue arch
  to scorpion tail, spit straight return to danger's threats
  yet coo with the brown pigeon, tendril dew between your lips.
  
  shield you like the flesh of palms, skyward held
  cuspids in thorn nesting, insealed as the heart of kernel—
  a woman's flesh is oil—child, palm oil on your tongue
  
  is suppleness to life, and wine of this gourd
  from self-same timeless run of runnels as refill
  your podlings, child, weaned from yours we embrace
  
  earth's honeyed milk, wine of the only rib.
  now roll your tongue in honey till your cheeks are
  swarming honeycombs—your world needs sweetening, child.
  
  camwood round the heart, chalk for flight
  of blemish—see? it dawns!—antimony beneath
  armpits like a goddess, and leave this taste
  
  long on your lips, of salt, that you may seek
  none from tears. this, rain-water, is the gift
  of gods—drink of its purity, bear fruits in season.
  
  fruits then to your lips: haste to repay
  the debt of birth. yield man-tides like the sea
  and ebbing, leave a meaning of the fossilled sands.
• yağdığını düşünüyorum
  
  yağdığını düşünüyorum onun
  kuraklıktan salıverilmiş diliyle
  ağzının açılmamış tepelerinden, dolarak
  yüklü müjdeyle,
  onun yükseldiğini gördüm
  o apansız bulutu, küller içinden. yerleşerek
  buluştular kül rengi bir çemberde, içinde
  durmadan dönen bir ruh.
  ah, o yağmalı elbette
  akıldaki bu kuşatma tutmalı bizi
  tuhaf kederler içinde, öğreterek
  kederin sessizliğini.
  ve onun nasıl çırpındığını
  ürkütüp saydam şeyleri kanatları üstünde
  bizim istediklerimizin, koyu özlemleri yakıp
  kaçınılmaz vaftiz törenlerinde.
  yağmur düdükleridir çalınan
  boyun eğme inceliğinde,buralardan uzakta.
  hâlâ boyun eğmeyen, bu, benim
  çıplak kayaları çöken dünyamın
  buluşmasıdır seninle.
  
  çeviri: haydar ergülen
• 1934'te nijerya'da doğmuştur.tam adı akinwande oluwole soyinka'dır.kalabalık ailesi yoruba kökenlidir.geniş bir ailesi olduğu için savaş, din, söylenceler ve aileyle ilgili birçok öykü dinleyerek büyümüştür.üniversiteye ingiltere'de gider, ama ülkesine dönüp afrika tiyatro sanatı okumayı seçmiştir.nijerya'daki üniversitelerde tiyatro ve edebiyat dersleri verir.1960'da tiyatro kurarak kendi oyunlarını sahnelemiştir.ilk önemli tiyatro oyunu nijerya'nın bağımsızlığını kazanmasını konu alan ormanların dansıdır.tiyatro oyunlarının kaynağını nijerya kültüründen alır.çoğu kez yorubaların tanrısı ogunun kendisi, yazıları ve halkı için ne kadar önemli olduğunu söyler.ogun'u yaratış ve yok ediş tanrısı olarak tanımlar.ogun, geleneksel olarak savaş, av ve demir tanrısıdır.
• donald trump’un abd başkanı seçilmesinin ardından, abd’den ayrılacağını açıklayan ilk ünlü. 20 ocak 2017 tarihinde ülkeyi terk edecekmiş.
  
  link