the great northern conspiracy

• hiç olmasını istemesem de, belki de asoiaf serisinn en mantıklı teorisidir...
  
  --- kitapları okuyanlar için bile spoiler ---
  
  her şey güzel, buram buram intikam kokuyor da; arada kaynayacak olanlar da cidden düşündürerek üzüyor:
  
  (bkz: stannis baratheon'u harcayacaklar matmazel)
  
  --- spoiler ---
• a song of ice and fire'da ne olacağıyla ilgili teoriler arasında, hem kendi içinde tutarlılığı hem de başka birkaç (aynı derecede tutarlı) teori ile kaynaşabilmesi açısından gerçekleşme olasılığı oldukça yüksek olan ve gerçekleşmesi de canı gönülden istenen teoridir.
  
  üç bölüme ayıracağım. ilk bölümde kuzeylilerin açısından olaylara bakacağız bakalım şu the north remember dedikleri şey ne oluyor...
  
  --- spoiler ---
  
  a dance with dragons'un en çarpıcı anları kuşkusuz; stark hanesi yok olmanın eşiğine gelmiş (varisler ölü veya kayıp ve winterfell ilk kez başka bir hane tarafından kuşatılmış) olmasına rağmen kuzeylilerin hala stark'ları sevmeleri ve onlara bağlılıklarını dile getirmelerini okuduğumuz anlardır.
  
  stannis 40 kadar kuş uçurtur beni kralınız olarak kabul edin ve birlikte bolton'lara karşı savaşıp winterfell'i ele geçirelim diye fakat bu mektuplara pek cevap alamaz. 8 tane red cevabı gelir. özellikle de lyanna mormont'un dalga geçer gibi olan cevabı stannis'i çok kızdırır ve bu cevabın duyulmamasını ister.10 yaşındaki lyanna mormont stannis'i kral olarak görmeyi reddedip, stannis'in gelin bana katılın mektubuna cevap olarak “ayı adası, adı stark olan kuzey kralı'ndan başka kral tanımaz” der.
  
  davos kral eli ve elçi olarak wyman manderly'nin yanına destek istemek için gittiğinde gördüğü manzara onun kadar bizi de dehşete düşürür. salonda herkes lannister'ları, bolton'ları hatta frey'leri savunur. red wedding'de robb stark'ın kavgayı başlattığını, warg'a dönüşüp ilk onun saldırdığını pişkin pişkin, sırıtarak anlatırlar. lord manderly lannister'ların istedikleri fidyeyi verip sadakat yemini ettiklerinde barışın geleceğini fakat stannis'in yanına katıldıklarına kan ve ölümden başka bir şey gelmeyeceğini söyler.
  
  davos yüssüzlüklerden ve yalanlardan bezerken şöyle cevap verir.
  
  -----“evet ölüm olacak. kırmızı düğün'de bir oğul kaybettiniz lordum. ben karasu'da dört oğul kaybettim. peki neden? çünkü lannister'lar tahtı çaldı. benden şüphe ediyorsanız kral topraklarına gidin ve tommen'a kendi gözlerinizle bakın. bunu kör bir adam bile görebilir. stannis size ne teklif ediyor? intikam. benim ve sizin oğullarınız için intikam. kocalarınız, babalarınız, kardeşleriniz için intikam. katledilmiş lordunuz, katledilmiş kralınız^*, doğranmış prensiniz için intikam. intikam!”
  
  o sırada 15 yaşında bile olmayan wylla mandarley de frey'lerin bu yalanlarına katlanamayıp büyükbabası ile annesinin “seni sessiz kardeşlere veririz” uyarılarını dikkate almayarak konuşmaya başlar.
  
  -----“evet, lord eddard'ı, keydi catelyn'i ve kral robb'u öldürdüler. robb bizim kralımızdı. iyi ve cesur biriydi. ve freyler onu öldürdü. eğer lord stannis onun intikamını alacaksa, lord stannis'e katılmalıyız.”
  
  -----“sessiz ol çocuk” dedi leydi leona. “lord büyükbabanı duydun, sessiz ol! hiçbir şey bilmiyorsun.”
  
  -----“verilen sözü biliyorum” diye üsteledi kız. “üstad theomore onlara anlatın! fetih'ten bin yıl önce bir söz verildi. kurt ini'nde, eski ve yeni tanrıların huzurunda yeminler edildi. dört bir yanımız sarılmışken, hiç dostumuz yokken, evlerimizden çıkarılmışken ve hayatlarımız tehlikedeyken kurtlar bizi evlerine aldılar, beslediler ve düşmanlarımızdan korudular. bu şehir, onların bize verdiği arazinin üstüne inşa edildi. bunun karşılığında, ebediyen onların adamları, stark adamları olacağımıza dair ant içtik!”
  
  fakat bu kız salondan dışarı çıkarılır ve bir süre sonra davos tutuklanır, hücreye atılır. günler sonra davos bir yere götürülür ve orada sadece lord manderly vardır. yukarıdaki kutlamadan bir süreliğine ayrılan lord, davos ile gizlice görüşür ve geçen gün salonunda frey'ler ve lannister yanlıları olduğu için bir fars oyunu oynadığını, davos'u o yüzden zindana attırdığını hatta davos diye başka bir adamı, bir suçluyu idam ettirdiğini, böylece lannister'ların güvenini kazanıp oğluna kavuştuğunu söyler.
  
  ve devam eder...
  
  -----“wylla” lord wyman gülümsedi. “onun ne kadar cesur olduğunu gördünüz mü? onu dilini kesmekle tehdit ettiğimde bile, bana, beyaz liman'ın kışyarı stark'larına olan borcunu hatırlattı, ki bu asla ödenemeyecek bir borçtur. wylla kalbinden konuştu, leydi leona da öyle. eğer yapabilirseniz, leona'yı bağışayın lordum, o aptal ve korkmuş bir kadın... her kadın wylla ve onun ablası wynafryd kadar cesur değildir... gerçeği bilen ama rolünü korkusuzca oynayan...
  
  -----“etrafım düşmanlarla ve sahte dostlarla çevrili lord davos. şehrimi böcekler misali istila ettiler. geceleri üstümde gezindiklerini hissedebiliyorum. oğlum wendel, ikizler'e konuk olarak gitti. lord walder'ın ekmeğini ve tuzunu yedi, arkadaşlarıyla birlikte sofraya oturmak için kılıcını duvara astı. ve onu öldürdüler. öldürdüler diyorum. freyler anlattıkları masalda boğulsunlar. jared'la içki içtim, symond'la şakalaştım... ama bütün bunların olanları unttuğum anlamına geldiğini sanmayın. kuzey unutmaz lord davos. kuzey unutmaz ve bu fars oyunu bitmek üzere, oğlum evde.”
  
  kuzeyliler kaybettikleri savaşlarda esir düşen akrabaları nedeniyle güneylilere boyun eğmiş, onların yanındaymış, barış istiyorlarmış ve yaptıkları hatayı anlamışlar gibi davranmaktalar. fakat içten içe nefret beslemekteler. o nedenle, the north remembers.
  
  bu sırada stannis etrafındaki lordlar ile winterfell'a, bolton'lara doğru hareket etmekte fakat kış bastırmaktadır ve orduda insanların özellikle de güneylilerin soğuktan ölmesi ve geri dönmek istemeleri karşısında kuzeyliler kızmaya başlarlar ve bu bir savaş insanlar ölür der biri... şöyle bir konuşma geçer.
  
  -----sör corliss penny inanamaz gözlerle kabile şefine baktı. “ölmek mi istiyorsun wull?”
  
  -----bu soru kuzeyli adamı eğlendirmiş gibiydi... “kış neredeyse tepemizde evlat. ve kış ölümdür. adamlarımın ned'in küçük kızı için dövüşürken ölmesini; gözyaşları yanaklarında donarken, karın içinde yalnız ve aç bir halde ölmesine tercih ederim. bu şekilde ölen adamlar için şarkılar yazılmaz. bana gelince, ben yaşlıyım. bu benim son kışım olacak. bırak da ölmeden önce bolton kanıyla yıkanayım. baltam bir bolton'ın kafasına gömüldüğünde kanın yüzüme sıçradığını hissetmek istiyorum. o kanı dudaklarımdan yalamak ve ağzımda o kanın tadı varken ölmek istiyorum.”
  
  işte kuzeylilerin stark'ları bu kadar sahiplenmeleri; bolton'lara, frey'lere ve lannister'lara karşı öfkeleri ile birleşince acaba daha ötesi de olabilir mi diye insan düşünmeye başlıyor. “the great northern conspiracy” doğuyor. teori her kuzeylinin gizlice stark'ların tekrar güçlenmesi için uğraştığı yönünde. bazıları bolton'larla, işbirliği yapıyor, diğerleri ise stannis ile. arada ise bonus olarak frey'lerin defteri dürülüyor.
  
  bunların yanında önceleri beric dondarrion'un şimdi ise lady stoneheart'ın önderliğindeki brotherhood without banners, yol kesip freylerden esir almakta, fidye istemekte ve esirleri öldürmekte ki insanlar bu haydutların bu cesareti nereden bulduklarını merak ediyorlar. red wedding'ten kurtulmayı başaran brynden "blackfish" tully'nin de jaime lannister'in kuşatması sırasında takındığı tavırlar ilginç detaylar barındırıyor. bunların detayına girmiyorum, davos'un karşılaştıkları zaten yeterince fikir vermekte.
  
  kuzeyliler sadece stark'ların tekrar yükselmesini değil, kuzeyin kralı da olmalarını istiyorlar ve bu kralın kimin olacağı konusunda ise çok önceden mutabakata varılmış olunabilir. eski kitaplara tekrar baktığımızda robb stark'ın konuşmaları daha dikkat çekici bir hale geliyor.
  
  --- spoiler ---
• robb stark'ın ölmeden önce jon snow'u stark yapıp varisi olarak belirttiğine dair ipuçları var. hatırlarsanız stannis kral olarak jon snow'u seni stark olarak meşrulaştırıp winterfell'in başına geçirebilirim demişti. robb stark da kendini kral ilan ettiği için böyle bir ferman çıkarması mümkün. peki bunun gerçekten olmuş olma olasılığı nedir?
  
  --- spoiler ---
  
  a storm of swords'ta robb stark ve catelyn stark bir tartışma içine giriyorlar.
  
  robb bir sonraki savaşta ölüp ölmeyeceğinin belli olmadığını, dolayısıyla bir varis belirlemesi gerektiğini söylüyor annesine. kanunlar gereği robb ölürse varis sansa olmakta fakat sansa tyrion ile evlendirildiğinden dolayı winterfell düşmanın eline verilmiş olacak. bu nedenle catelyn, robb'un eşi jeyne bir çocuk doğurana kadar başka bir varis ataması konusunda hemfikir. ned'in yaşayan bir kardeşi olmadığı için, en yakın stark akrabası olarak ned'in babasının kız kardeşinin lord raymar royce ile evli olduğunu söylüyor catelyn. fakat bu sırada robb, annesine babasının 3 değil 4 erkek çocuğu olduğunu (yani jon'u) unuttuğunu söylüyor.
  
  catelyn'in tabii ki unutmadığı fakat bakmak da istemediği bir gerçek."snow bir stark değildir" diyen catelyn'e robb jon'un the vale'den pek görüşmedikleri bir çok (starklar ile evlenmiş olan) lorddan daha fazla stark olduğunu cevabını vermekte. catelyn yine karşı çıkıp jon'un artık gece gözcülerine ait olduğunu, hayatını oraya adamaya yemin ettiğini söylemekte tabi. ama robb diyor ki benzer şekilde kral korumalarının da benzer bir yemin ettiklerini fakat bu yeminin lannister'ları durdurmadı. ser barristan selmy ve ser boros blount ile işleri bitince onları yeminlerinden ferahat ettirdiler. eğer gece gözcülerine jon'un yerine yüz tane adam verirsem, onu özgürleştirmenin bir yolunu bulurlar.
  
  catelyn içinden "bu planı kurmuş" diye geçiriyor ve oğlunun inatçılığı karşısında bir piçin meşrulaştırılamayacağını söylüyor fakat robb meşrulaştırmayı ancak kralın yapabileceğini^* belirtiyor.
  
  -----he is set on this. catelyn knew how stubborn her son could be. “a bastard cannot inherit.”
  -----“not unless he’s legitimized by a royal decree,” said robb.
  
  catelyn bu sefer sansa yerine arya'yı robb'a hatırlatıyor fakat robb arya'yı babası idam edildikten sonra kimsenin görmediğini ve duymadığını, onun da bran ve rickon gibi gittiğini, sansa'nın da tyrion'a çocuk verdikten sonra öldürüleceğini, kardeşi olarak sadece jon'un kaldığını, ölürse jon'un kuzey'in kralı olmasını istediğini, bu kararında onu desteklemesini umduğunu söylüyor. annesi ise her şeyi iste ama bunu isteme dediğinde, robb istemek zorunda değilim, kral zaten benim diyip gidiyor.
  
  -----“i cannot,” she said. “in all else, robb. ın everything. but not in this… this folly. do not ask it.”
  -----“i don’t have to. i’m the king.” robb turned and walked off, grey wind bounding down from the tomb and loping after him.
  
  catelyn'in gözünden izlediğimiz bu olaylarda robb'un önceden bu kararı verdiğini fakat sadece annesinin de desteğini istemek için onunla konuştuğunu görebiliriz. tabi annesiyle konuştuktan sonra robb fikrini değiştirmiş de olabilir çünkü küçüklükten beri birlikte büyüdükleri theon greyjoy robb'a ihanet etmişti. ayrıca, lannister örneğine tekrar bakarsak, lannister'ların yeminleri ve yasaları çiğneyebildiklerini fakat stark'ların bu tarz şeylere çok önem verdiklerini biliyoruz.
  
  fakat kuzeyli lordların bir ellerinde jon'u salma seçeneğini tutarken diğer ellerinde buna karşı olan seçenekler nefret ettikleri güneylilerin sansa sayesinde winterfell'a sahip olması, ramsay'ın fake arya ile winterfell'da hak iddia edip oturması veya winterfell'in kuzeyi sallamayan herhangi bir vadi lordunun eline geçmesi olduğu için, jon snow'un sur'dan ayrılmasına o kadar da ses etmezler. kuzey bu nedenlerden dolayı patlamaya hazır bir yanardağ haline gelmiş durumda. buna özellikle a dance of the dragons kitabında şahit oluyoruz.önceki entry'de bunun üzerinde durmuştum.
  
  ayrıca a clash of kings kitabında castle black'te lord commander mormont jon snow'a maester aemon'un zamanında kral olabilecekken olmadığını söylemekte. bu hikayenin detaylarını anlatırken, ölen kral ile en yakın kan bağı aemon'da olduğu için aemon'a sessizce bu teklifin götürüldüğünü, gece gözcüleri için verilen yeminin ise high septon'un kendisi tarafından iptal ettirileceği söyleniyor fakat aemon kabul etmiyor. yani birinin gece gözcüleri'nden ayrılması için çok önemli bir neden varsa, bunun mümkün olabileceğini görüyoruz mormont ile jon snow'un 2.kitapta yaptığı bu konuşmadan. robb'a bağlı olan kuzeyli lordlar isterlerse benzer bir şey yapabilirler.
  
  a dance of the dragons'ta stannis baratheon, jon snow'u jon stark yapıp winterfell'in lordu pozisyonuna getirebileceğini söylediğinde, jon'un kafasından geçenlere baktığımızda, jon geçmişte her sabah robb ile yaptıkları antremanları hatırladığını görüyoruz. küçükken birbirleriyle savaşırlarken şovalyeleri ve kahramanları canlandırıyorlar, ben prince aemon'um, ben ser ryam redwyne'ım diye dövüşüyorlar. bir gün jon gaza gelip winterfell lorduyum diye bağırıyor ve ilk kez o gün robb karşılık veriyor. jon'a hayır winterfell lordu olamazsın, sen piçsin, annem asla senin winterfell lordu olamayacağını söylüyor. o gece (stannis'in jon'u winterfell lordu yapacağını söylediği gece) jon rüyasında sur'a tırmanan ölüleri tekrar ölmeleri için aşağı atarken ben winterfell lorduyum diye bağırıyor.
  
  yani theon'un aksine; jon hayatı boyunca, piç olmasına rağmen (stannis'in teklifini her ne kadar geri çevirmiş olsa da) bir stark olduğunun onayını hayal ediyor zaten.
  
  --- spoiler ---
• robb stark öldü fakat plan işliyor mu? bran ve rickon'un hali ne olacak?
  
  --- spoiler ---
  
  robb'un jon'u meşru kılmış olabileceğine dair önemli bir detay da yine a storm of swords'ta bulunuyor.
  
  lord jason mallister'dan, kartal burnu'na ve boğaz'dan^* bozsu gözcüsüne (greywater watch'a) göndermek için iki adet gemi istiyor. mallister ise tereddüt ediyor çoğrafyanın şartlarından dolayı bunun zor olacağını ve bozsu kulesinin de zaten hareket etmesiyle meşhur olduğu için bulunamayacağını söylüyor.
  
  robb, bu gemilerin stark sancağıyla yola çıkmalarını böylece crannogmen'in onları bulacağını, howland reed'e yollayacağı mesajın çok önemli olduğunu ve bulunma şansının artması için iki gemi lazım oolduğunu belirtiyor. görevin lady maege mormont ve galbart glover'a verilmesini söylüyor. robb'a bağlı kuzeydeki lordlar için yazılan mektupları ileteceklerini fakat mektuplardaki emirlerin sahte olduğunu, yakalanırlarsa ayı adasına döndüğünüzü belirtin demekte.
  
  moat cailin'e saldırmadan önce bunlar olmakta ve robb red wedding'te ölmekte. fakat maege ve galbart boyun'a gittikten sonra kayboluyorlar. a dance with dragons'da kızı ondan bashediyor asha greyjoy'a. alysane, asha'ya beş kardeş olduklarını hepsinin kız olduğunu, leanna'nın ayı adasında kaldığını (stannis'e “stark'tan başka kral tanımayız” diye mektubu yazan küçük kız) dacey'in öldüğünü, diğer iki kardeşinin ise anneleriyle birlikte olduğunu söylüyor.
  
  yani maege hayatta ve howland reed'e taşıyacağı mesajın ulaştığına dair ipuçları var.
  
  a dance with dragons'ta theon'un bölümlerinde moat cailin'de ölü insanlar bulunuyor. robb'un planı moat cailin'e saldırmaktı ve howland reed'i bu konuda bilgilendirmek istiyordu, bu saldırılar crannogmen tarafından düzenleniyor (yapılış şeklinden belli oluyor) yani robb'un mesajlarının howland reed'e ulaştığını düşünebiliriz.
  
  galbart glover'a gelirsek... bu adamın varisi olan robett glover, beyaz liman'da manderly'lerin yanında. yani ilk entry'de davos'un yanlarına gidip destek istediğini belirttiğim hane. lord manderly'nin salonda bolton ve frey elemanları varken gerçek niyetini göstermeyip, davos'u yargıladığını ve zindana attırdıktan birkaç gün sonra gizlice görüştüğünü biliyoruz. bu gizli görüşmede bulunan diğer kişi robett glover. derinorman kalesi abisi galbart'ın makamı. robett, kral stannis sayesinde bu makamın onlarda kaldığını, stannis'in greyjoy'ları yenip burayı sahibine geri verdiğini söylüyor.
  
  manderly ve glover, davos'a piçleri sevmediklerini söylüyorlar. muhtemelen, eğer plan açığa çıkarsa jon snow açısından iyi olmayacağını, stannis'in cephe alacağını bildikleri için. (çünkü amaç sadece stark'ları winterfell'a geri döndürmek değil, king of the north yapmak ki stannis ile robb'un ayıldığı nokta da bu. stannis açısından, krallığının yarısı çalınmış oluyor)
  
  lord manderly winterfell'den kurtulan dilsiz bir çocuğu bulduklarını (büvet ağacının yüksek dallarına saklanarak katliamdan kurtulan bu çocuk, bran ve rickon'u kaçarken görüyor) ve onun bran ile rickon'u gördüğünü, o çocukların yaşadıklarını söylüyor. manderly en azından bir stark çocuğunun skagos adasında olduğunu öğrediklerini belirtip, davos'a bu çocuğu getirme görevini veriyorlar. daha doğrusu, vereceğim bu görevi yapabilirseniz, beyaz bıçak'ın doğusundaki bütün toprakların ittifakını sizin kralınız stannis'e getiririm demekte.
  
  manderly hakkındaki bir diğer detay ise, robb stark ondan büyük bir filo yapmasını istemişti savaş sırasında. a dance with dragons'ta bu filo yapılmış bir vaziyette.
  
  böylece winterfell bolton'lardan kurtarılıp, yine stark'lara verilebilecek. jon snow'un meşrulaştırılması ise daha sonraya bıraklan, daha gizli bir iş. piçlere karşı gereksiz agresifliklerini, bunu gizlemek için takınıyorlar.
  
  a storm of swords'ta bran'ın kuzeye doğru yaptığı yolculuğuna gelirsek. yolculuklarında bir noktada jojen reed, dağ klanından insanların onların burada olduklarını bilip bilmediklerini merak ediyor. bran ise üçüncü gözü sayesinde çevreye baktığı için, burada olduklarının bilindiğini söylüyor. dağ insanlarından biriyle, tek bir sefer, yağmur bastırdığında sığınıak aradıkları zaman karşılaşıyorlar. bu kişi onları tanımamazlıktan gelirken; winterfell'de stark'ların olduğu zaman, bakire bir kızın isim gününde kral yolunda rahatlıkla yürüyebileceğini, gezginlerin hanlarda rahatlıkla ateş ekmek ve tuz bulabileceğini, yolların o zamanlar çok güvenli olduğunu fakat şimdileri gecelerin daha soğuk olup kapıların insanlara kapatıldığını, kral yolunda derisi yüzülmüş insanların (bolton'ları kastediyor) olduğunu söylüyor.
  
  jojen reed, derisi yüzülmüşü merak ettiğinde ise eleman devam ediyor. bolton piçinin kurt derisine ve ölü insanların yürüdüklerine dair bilgilere iyi para verdiğini söylerken bakışları bran'a kitleniyor. bran zaten ürperiyor. winterfell'da stark'lar varken her şeyin daha farklı olduğunu fakat yaşlı kurt'un öldüğünü, genç kurt'un taht oyunları için güneye gittiğini, buralarda sadece hayaletlerin kaldığını söylüyor.
  
  bran'ın öldürüldüğü bilindiği için, bran'ı kastediyor ölülerin yürümesi derken. karşılaştıkları kişi sıradan bir insan değil. yolculuk boyunca gizlice bran'ı izleyenlerden ve kollayanlardan biri. çünkü bolton'lar ölü stark çocuklarının ölü olmadıklarını görüp onlara haber verecek olanlara ödüller bahşetmekte. ayrıca, jojen ve bran daha kuzeye, (sur'a nasıl gidebileceklerini sorduklarında, bu adam sur'a gitmelerinin pek akıllıca olmadığını belirtmekte.)
  
  dağ klanı insanları winterfell'in bolton'lardan alınması için stannis baratheon'un safına katılıyorlar son kitapta.
  
  --- spoiler ---