sivil cephe

• güzel filmdir.
• (bkz: homefront)
• topyekün savaşın, ortaya çıkardığı sosyo-ekonomik, genel politikadır. adından da anlaşılacağı gibi sivil kesimin silahların ateşlenmediği bir cephede verdiği savaştır. bütün amaç war effort yani savaş gayreti'nin düşmesine engel olmak ve attrition warfare yani yıpratma savaşı'nın vereceği hasarı azaltmaktır. akademik camiada özellikle askeri çalışmalarda önemli yer tutmaktadır. ülkemizde ise bu konu hakkında ne yazıkki kayda değer eser yok gibidir. ayrıca gender studies çalışanlar boş boş oturup ekmeğini yiyeceğine buraya baksın.
  
  not düşmek lazımdır ki örnekler ve sistemlerde anglo-sakson ülkeler baz alınmıştır. almanlar savaş ekonomisi konusunda "kadın evinde oturacak" şeklinde gerizekalı ve ahmak bir yaklaşımda oldukları için zaten burada yer alamazlar.
  
  bu sistemin kökenleri fransız devrim savaşlarındaki levee en masse yasasına ve amerikan iç savaşının getirmiş olduğu proto-endüstriyel savaşın üretim hacmi ve kapasite sorunlarıyla ilgilidir. örneğin; konfederasyon'un yetersiz silah ve üniforma problemi.
  
  savaş eskiden beri tek cephede yapılırdı ve buna askeri cephe denirdi. birinci dünya savaşının başlaması ile savaş iki cepheli oldu ve sivil cephe ortaya çıktı. birinci harbin büyüklüğü ve dünya'ya yayılmış olması nedeniyle ordulara daha fazla asker, daha fazla cephane, daha fazla ekipman ve daha fazla erzak gerekmekteydi. tabi işin en önemli kısmı lojistik ağının(bkz: liberty ship) takır takır işlemesi gerektiğini de unutmamak lazım. durum böyle olunca genel seferberlik ilanı şart olmuştu fakat askere alınamayacaklar ve askere alınmaya karşı olanlar ne olacaktı? onlara da sıra gelecekti çünkü sonuçta onlar da erkekti. lakin alınanın yeri nasıl doldurulacaktı? genel çözüm basitti erkeğin boşalan yerini kadın dolduracaktıgörsel.
  
  öncelikle sivil cephe bir çok dala ayrılmaktadır. bunlara; manpower-workforce, propaganda, karşı-espiyonaj, savaş tahvili alımı ve rationing sayılabilir.
  
  ilki ve önemlisi manpower'ın standart düzeydeki rakamlarda -genel kural olarak 1/3 cephede, 1/3 ihtiyat^*, 1/3 tedavi- tutulmasıydı. silahlı kuvvetlerin hacminin artması ve bundan kaynaklanan genel üretim problemleri nedeniyle, işgücü seferberliğin için boşalan fabrikalardaki yerlere kadınlar istihdam edilmeye başlandı. bundan sadece fabrikalar da etkilenmedi sanayi dışında erkeklerin üstlendiği bir çok servis sektörü ve tarım sektörü boşalmış, buralarda da kadınlar istihdam edilmiştir. bunlar dışında örneğin, women's royal naval service'e katılarak askeri geri hizmetlerde yer almışlardır. üretim o kadar önemliydi ki birbirini takip eden aylardaki aksaklılk krizlere yol açıyordu. bunlardan en önemlisi 1915 mermi krizidir. kriz, david llyod george'u cephane bakanı olmasına ve buna bağlı olarak ilerideki yükselişine yardım etmiştir ama bu konumuz değildir.
  
  başka bir dalda propaganda'dır. propaganda'nın amacı savaşmaya isteksiz erkeklerin direncini kırmak ve çalışmayıp evde camış gibi yatan erkeklerinde çalışmaya teşvik etmektigörsel. bu tabii yasalarla yapılmaktaydı fakat zorlama yolunu neden seçelim denilmesiyle erkeklerin iknası için kadınlara başvurulmuştı.görsel
  
  karşı-espiyonaj konusuna dayanırsak bunu konu olarak ikiye ayıracağız ilk savaş karşıtlığı ve ikincisi casusluk. ilki; o dönemde kafir olmaya denkti ülkelerin amaçlarına bakınca da öylede olması gerekiyordu ne yazıkki. bu konu en çok britanya'nın mayın eşşeği olarak gördüğü avustralya da gündem olmaktaydı. 1916 yılında yapılan ilk referandumda 51.6-48.4 hayır oyu çıkmıştı. 1917 yapılan ikinci referandum da da 54-46 gene hayır çıktı. her ne kadar sivil cephe'ye baskı yapılsa da avustralya işçi partisi'nin çabalarıyla işe yaramadı görsel, görsel. casusluğa gelirsek sivil cephe başarılı olması tek bir nedene dayanmaktaydı: fazla konuşmak. bunun önüne geçilmesi için birbirini tanıyan insan grupları savaş bitene kadar aralarına yeni kişiler almayacak şekilde örgütlendirildiler. bireysel olarakta iş en fazla kadınlara düşüyordu, fazla çene çaldıkları için görsel, görsel.
  
  savaş tahvilleri ise yaşlıları ve kodamanları gazlamak için vardı. bu kapital sahibi kesim devlete yardım etmesi için ideal bir yoldugörsel.
  
  son olarakta rationing yani yiyeceklerin karneyle dağıtılması vardır. bu da evin erkeği cephedeyken kadına düşen bir iştigörsel.
  
  sonuç olarak topyekün savaşta toplumun her kesiminden maksimum faydayı sağlayacak şekilde faydalanılmalıdır. öyle ya ikinci dünya savaşında almanların götüne şemsiye girdiği zaman 18 şubat 1943'te sportpalast konuşması'nı yapmayı akıl ettiler de, kadın evde oturacak ve fabrikada çalışan alman erkeklerinin ise 9-5 çalışma politikasından vazgeçip savaş ekonomisi diye bir şey olduğunu anladılar. ama albert spee'in üstün çabalarına rağmen 1944'ün sonlarında ancak bunu yapmayı başardılar ki o vakitte zaten şemsiye götün içinde açılmıştı. japonlar desen ayranı yok içmeye taht-ı revanla gider sıçmaya şeklinde yaşarken yamato, musashi ve shinano gibi ülke ekonomisini sikip atacak işler giriştiler ve sonuç ortada.
  
  osmanlı için ek okuma; women's mobilization for war ottoman empire/middle east
  ottoman home front mobilization and propaganda during the balkan wars of 1912-1913
  
  neyse umarım bu entry bir işe yarar. size günaydın bana iyi geceler home front hayat kurtarır.