sarastro

• mozart'in "die zauberflote" (sihirli flüt) operasindaki bilgelik tapinaginin lideri ulu rahibin adidir. mozart'in derin bas (basso profundo) sesi icin besteledigi en güzel aryalarindan bazilari, bu karakter tarafindan seslendirilir. mozart'in bir önceki operasi "don giovanni"ye ismini veren baskarakterle karsilastirildiginda ilginc bir tezat olusturur sarastro.
  
  gece kralicesi (die königin der nacht), kizi prenses pamina'yi tapinagina hapsettigi icin ates püskürmektedir sarastro'ya. bir gün, kralicenin ülkesinin ormanlarinda kaybolan bir baska ülkenin prensi tamino, gece kralicesinin üc bayan hizmetcisi ve kralicenin kus avcisi papageno tarafindan farkedilir. tamino'yu ormandaki bir yilandan kurtaran üc hizmetci, pamina'nin resmini gösterirler genc prense. tamino, resmi görünce büyülenir ve ünlü "dies bildnis ist bezaubernd schön"adli aryasini söylerek asik olur resimdeki prensese. hizmetciler, pamina'nin kötü bir güc tarafindan kacirildigindan bahsederler. kralice de, tamino'ya korkmamasini söyleyerek (o zittre nicht, mein lieber sohn!), duydugu acinin hikayesini anlatir genc prense (zum leiden bin ich auserkoren). ve prensi, kizini sarastro'nun tapinagindan kacirmakla görevlendirir. bu görev esnasinda, dalgaci ve matrak kus-adam papageno eslik edecektir tamino'ya. tamino ayrica sihirli bir flüt (bkz: lightsaber) alir kralicenin hizmetcilerinden. bu flüt, karsisina cikacak güclükleri yenmesinde yardimci olacaktir prense.
  
  kralicenin görevlendirdigi üc kücük cocugun (die drei knäbchen) rehberliginde sarastro'nun satosuna vardiginda üc tapinakla karsilasir tamino: akil, doga ve bilgelik tapinaklari...(papageno, tamino'dan önce varir mabede ve prensesi bularak onu tamino'nun varligindan ve askindan haberlendirir.) sarastro'nun kaldigi bilgelik tapinagina vardiginda bir rahip, neden geldigini sorar tamino'ya. o da sevgiyi ve erdemi aradigini söyler ama icindeki kin ve ölüm dolu karanlik düsünceleri ve sarastro'yu aradigini da belli eder. rahip, sarastro'nun iyi ve bilge bir kisi oldugunu söyler. pamina'nin, aciklayamacagi gecerli bazi sebeplerden ötürü alikonuldugunu ve dostlugun elini takip ettigi takdirde gercegi yakinda ögrenecegini söyler tamino'ya (sobald dich führt der freundschaft hand).
  
  öte tarafta kacmaya calisan papageno ve pamina ise, monostatos tarafindan yakalanirlar. az sonra ise sarastro ve yanindaki diger rahipler belirirler. pamino, kactigi icin suclu oldugunu ama monostatos'un kendisini zorla elde etmeye calistigini ve bundan ötürü duydugu rahatsizligi sikayet eder sarastro'ya. sarastro ise pamina'ya, rizasi olmadan kimseyi baska birisini sevmeye zorlamayacagini söyler. yalniz özgürlügünü vermeyecektir henüz prensese, cünkü gururlu annesinin yaninda kalmasi durumunda geleceginin daha kötü olacagini söyler pamina'ya.
  
  monostatos ise, tamino'yu digerlerinin yanina sürükleyerek getirir. tamino ve pamina birbirlerini taniyarak kucaklasirlar. tamino'yu yakaladigi icin affedilecegini zanneden monostatos ise yanilacak ve sarastro tarafindan cezalandirilacaktir. tamino ve papageno ise bir dizi egitim ve testten gecesiye kadar rahipler tarafindan alikonulucaklardir. meydanda toplanan kalabalik ise, sarastro'yu (master yoda veya platon, sokrates) adaletli kararlari icin övecek, ancak erdem ve adalet gerceklestigi zaman, ölümlülerin dünya üzerinde mutlu bir krallik kurabileceklerini söyleyeceklerdir. (wenn tugend und gerechtigkeit). (bkz: platon) ve (bkz: devlet)
  
  ikinci perdenin basinda, sarastro ve diger rahipler (master yoda ve the council of jedi knights veya philosopher rulers), tamino'nun mabede kabul edilip edilmeyecegini tartisacaklardir. (bkz. tamino bir guardian veya jedi knight olabilir mi yoksa anakin skywalker gibi sonradan bir tiran (bkz: darth vader) olup karanlik tarafa mi (the dark side of the force) gecer?) sarastro, tamino'nun yetenekli ve iyi yürekli bir ögrenci oldugunu söyleyecektir. yalniz, tamino'nun bir dizi egitim ve test sürecinden gecmesi gerekecektir ileride bilge bir kral olmasi icin (the jedi academy). sarastro, pamina'yi kacirmis olmasinin gercek sebebinin, tanrilarin pamina'yi tamino'ya layik görmeleri oldugunu söyler. gururlu gece kralicesi, ülkesini hileler ve büyülerle yönetmek ve böylece bilgelik tapinagini yikmak istemektedir (darth königin der nacht (bkz: darth vader) veya (bkz: darth sidius)) ama tamino bilgelige ulastigi ve pamina'yla evlendigi takdirde bu mümkün olamayacaktir. (bkz: o isis und osiris)
  
  tamino'ya bilginin sevgisi icin cekecegi güclükler icin hazir olup olmadigini soran rahip "evet" yanitini alacak ve böylece tamino, rahiplerden basarili oldugu takdirde sarap ve papagena sözü alan papageno ile birlikte felsefi egitim ve test asamasina girecektir. testin ana unsuru sessiz kalmak ve karsilarina cikacak kadinlarin söylediklerine kulak asmamaktir. tamino, iyi bir jedi veya yüregi saf altin dolu bir guardian gibi bu görevi yerine getirecektir. ayni görev, daha cok arzularinin sesine kulak veren papageno'ya daha zor gelecektir.
  
  tamino'nun, kendisinin daha önce verdigi görevi yapmamasina sinirlenen gece kralicesi ise sarastro'nun mabedine gelerek pamina'ya görünecek, fakat onun kacmasina yardimci olamayacagini söylecektir. pamina'nin kral babasi ölünce bütün hazinelerini kraliceye ve kizina birakmis olsa da gücünün kaynagi olan yedi katli günes cemberini sarastro'ya emanet etmis ve karisina da "senin ve kizinin görevi, bilge adamlari dinlemek ve onlar tarafindan yönetilmektir" diye buyurmustur. bu ögüdü yerine getirmek istemedigi belli olan kralice ise pamina'ya, tamino'yu egitiminden vazgecip kacmaya ikna ettiremezse onu tamamen kaybedecegini söyler. bir baska deyisle gece kralicesi, tamino'nun karanlik tarafa (dark side'a) katilmasini istemektedir kizini kullanarak. buna bir anlam veremeyen akilli pamina ise tamino'yu rahiplerin ögrencisi (jedi) oldugu takdirde nicin sevemeyecegini sorar annesine. nitekim babasi zamaninda rahiplerle (philosopher rulers, jedi knights) cok iyi anlasmis ve onlarin iyiliklerini, zekalarini ve erdemlerini pek cok defalar övmüstür. kizinin ölümcül düsmanini bu sekilde savunmasi üzerine, gece kralicesi bir bicak cikarir ve söyle der pamina'ya: "bu sarastro icin bilendi, onu öldürecek ve yedi katli günes cemberini bana getireceksin!" annesinin bu sözleri karsisinda dehsete düsen pamina, kimseyi öldüremeyecegini söylerek annesinin talebini reddecektir. gece kralicesi de istegini yerine getirmezse pamina'yi evlatliktan reddecegini söyler ve icinde tasidigi öfke ve kini, "der hölle rache kocht in meinem herzen" adli ünlü aryasinda dile getirir.
  
  gece kralicesi ve pamina arasindaki bu diyaloga sahit olan monostatos da en son kozunu oynar ve pamina'ya söyle der: "ya beni seveceksin ya da seni bu bicakla öldürecegim ve annenin planini sarastro'ya ispiyonlayacagim. bu durumda tabii annenin de sonu cok kötü olacak." pamina ise bunun üzerine tamino'ya ait oldugunu söyleyecektir. monostatos, tam bicakla pamina'ya saldiracakken sarastro araya girecek ve bicagi monostatos'un elinden alacaktir. "ruhun da yüzün gibi kara!" diyecektir sarastro ona. monostatos da bunun üzerine gece kralicesinin safina gececektir. (bkz: bir jediin gücün karanlik tarafina gecmesi) veya (bkz: bir guardianin bir tirana dönüsmesi)
  
  annesini affetmesi icin sarastro'ya yalvaran pamina'ya sarastro "herseyi biliyorum. annenin bana ve tüm insanliga karsi duydugu kin ve nefretin farkindayim. tamino, egitiminde sabirli ve cesur oldugu takdirde birbirinize kavusacaksiniz, annen de satosuna geri dönecek." diye cevap verecektir. "yasadigimiz bu kutsal yerlerde kine yer yoktur." der su ünlü güzelim aryasinda sarastro...may the force be with you!
  
  in diesen heil'gen hallen
  
  in diesen heil'gen hallen
  kennt man die rache nicht.
  und ist ein mensch gefallen,
  führt liebe ihn zur pflicht.
  dann wandelt er an freundes hand
  vergnügt und froh ins bess're land.
  
  in diesen heil'gen mauern,
  wo mensch den menschen liebt,
  kann kein verräter lauern,
  weil man dem feind vergibt.
  wen solche lehren nicht erfreun,
  verdienet nicht ein mensch zu sein.
  
  within these hallowed halls (ingilizce ceviri)
  
  within these hallowed halls
  one knows not revenge.
  and should a person have fallen,
  love will guide him to duty.
  then wanders he on the hand of a friend
  cheerful and happy into a better land.
  
  within these hallowed walls,
  where human loves the human,
  no traitor can lurk,
  because one forgives the enemy.
  whomever these lessons do not please,
  deserves not to be a human being.
• sarastro muhtemelen zarathustra'dan esinlenilerek yaratilmis bir karakterdir.
• bi sozluk yazaridir, tuzla'dan tanirim, konservatuar ogrencisidir, saglam icer.
• londra covent gardendaki bir türk restoranı. sanırım sahibi zeynep fadıllıoğlu. dekorasyonu oldukça ilginç. opera salonu gibi localı ve etnik tarzda döşenmiş.
• ufaklık..
• zorluklarda yan yana olmak..^*
• basları açık güçlü bir ekolayzır; güzel sesli; uzun boylu peter pan.
• bir sözlük yazarı oluyor kendisi...
  shaftda beraber oturduk, pek sessiz bir yazar olduğunu düşündüm kendisinin. iyi bir arkadaşa benziyor ama pek sohbet edemedik, ayrıntılı raporu bir dahaki sefere yayınlayacağım...
• güzel insan...yeni dost
• yorgun oldugu zaman bile üşenmeden şarkı söyleyebilen, dinç oldugu zaman kimbilir neler çıkacak ortaya diye merak etmemi de sağlayan kişi...`^*