prokalsitonin

• tiroid bezinden salgılanan kalsitonin hormonunun öncül proteinidir. bakteriyel hastalıklar ile bakteriyel olmayan hastalıkları ayırmada kullanılır. sistemik enfeksiyonların tanısında, hastalığın gidişinin ve tedavi yanıtının izlenmesinde, enflamatuvar hastalıkların ve nedeni bilinmeyen ateşin ayırıcı tanısında ayırdedici bir parametredir. uzun süre yoğun bakımda kalan hastaların bakteriyel enfeksiyonlar açısından izlenmesinde de kullanılabilir.
• duyarlılığı yüksek özgüllüğü düşük sepsis kriterlerinin özgüllüğünü arttırmak için bakılan yegane parametre. artmış prokalsitonin seviyesi sepsis yönünde tanı koymamızı sağlayacaktır.
• bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlar ile bakteriyel olmayan enfeksiyonları ayırmak için kullanılan bir testdir.
• adını gustave roussy'den alan kanser araştırmaları enstitüsünde 1990'lı yıllarda bir grup araştırmacı kanser markerları üzerinde çalışmaktadır. tiroid medüller kanserleri için mükemmel bir belirteç olan kalsitonin üzerinde çalışırken aynı zamanda prokalsitonin için de monoklonanl antikorlar üretilmişti ancak prokalsitonin miktarı çok düşük olduğu için standardizasyon çalışmalarında zorluklar yaşanmaktadır. ptn 47 isimli bir proteinle bu sorun aşılmış ve sadece medüller tiroid kanserlerinde değil akciğer küçük hücreli kanserlerinde de prokalsitonin düzeylerinin yüksek olması bu proteinin kaynağının akciğer nöroendokrin hücreleri olabileceği düşüncesine oluşturmuştur. daha sonra çalışmalar bir süre askıya alınmıştır. 1991 yılında körfez savaşı öncesi fransız ordusundan bir grup araştırmacı, toksik gazları inhale eden hastalarda markerlar konusuna ilgi gösterdiklerinde prokalsitoninin kullanılabileceği konusunda tavsiye alırlar. bir kaç aylık çalışmanıın sonuçlarına bakıldığında inhalasyon yanığı olsun ya da olmasın yanık hastalarında kanser hastalarında görülenden çok daha yüksek prokalsitonin düzeyleri olduğu farkedilir. geri dönüp bu hastalara bakıldığında bunların ağır sepsis ve septik şok hastaları olduğu görülür. bu durum sepsis ile prokalsitonin arasındaki ilişkinin farkına varılmasına yol açar. bu durumun yayınlanmasından sonra prokalsitonin ile ilgili araştırmalar birer birer yapılmaya başlanır. gönüllü denekler üzerinde endotoksin enjeksiyonu sonrası prokalsitonin düzeylerinin artmasının belirlenmesiyle bir biyolojik belirteç olarak prokalsitonin için yeni bir süreç başlar.
• bakteriyel hastalıklarda artarken viral enfeksiyonlarda değişmeyen akut faz reaktanı.
• prokalsitonin bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlar ile bakteriyel olmayan enfeksiyonları ayırmak için kullanılan bir testdir.
  
  hangi durumlarda prokalsitonin testi tanıda önemlidir:
  
  1.sistemik enfeksiyonların tanısı
  2.hastalığın gidişinin ve tedavi yanıtının izlenmesi
  3.enfeksiyon hastalıkların ve nedeni bilinmeyen ateşin ayırıcı tanısı
  4.büyük cerrahi girişim veya ağır travma geçiren, organ transplantasyonu yapılan, uzun süre yoğun bakımda kalan hastaların bakteriyel enfeksiyonlar açısından izlenmesinde kullanılmaktadır.
  
  klinik araştırmalarda yenidoğan bakteriyel enfeksiyonlarının belirlenmesinde ilk 2 gün ve geç bakteriyel enfeksiyonlarda 3 ile 30 gün arası kullanılmaktadır.
  
  normal sağlıklı insanlarda serum pct seviyeleri ölçülemeyecek kadar düşüktür. pct’nin serumda 0.5 ng/ml’nin üstüne çıkması sistemik enflamasyonla giden akut bir enfeksiyonun göstergesi olmaktadır.
  lokal enfeksiyonlarda, prokalsitoninde artış olmaz veya çok hafif artabilir. ardışık pct ölçümleri, yaşamı tehdit eden bakteriyel enfeksiyonların gidişini ve tedaviye yanıtını izlemede kullanılır.
  
  prokalsitonin düzeyinin yüksek seyretmesi hastalığın aktivitesinin devam ettiğini, pct düzeyinin düşmeye başlaması ise tedavinin etkinliğini veya enfeksiyonun iyileşme dönemine girdiğini gösterir.
  prokalsitonin, bakteriyel-viral enfeksiyon ayırımında, immün yetmezliği veya otoimmün hastalığı olan ateşli hastalarda bakteriyel enfeksiyonun belirlenmesinde, transplantasyonlu hastalarda akut organ rejeksiyonu ile bakteriyel enfeksiyonun ayırımında kullanılabilir.
• enfeksiyonun gidişatı, doğru antibiyotik kullanımı, bakteriyel - viral enfeksiyon ayrımı gibi durumlarda crp'ye göre çok daha hızlı ve spesifik sonuç veren parametre. ikisi beraber sıkı takip edilince çok faydalı oluyor.
  
  bütün hekimliğini sadece crp'ye bağlı kalarak yapanlar için covid döneminde değeri anlaşılmıştır diye düşünüyorum.
• prognoz ve diagnoz için yararlı bir testtir.
• vücuttaki bakteri miktarını ölçen test. yani sanırım.
  
  yalnız aramızda sağlıkçı varsa çok acil bu konuyla ilgili bir sorum var geri dönerse sevinirim.
• bir acilci ^* olarak benim için anlamı sepsis tanısı koyduktan sonra konsültanla görüşmeden önce tanıyı güçlendirmektir.
  yanlış anlaşılma olmasın prokalsitonin sepsis tanısı koydurmaz. prokalsitonin gördüysem zaten tanıyı koymuşumdur.