• amin maalouf'un çivisi çıkmış dünya adlı denemesinde dürüst, cömert ve kahraman bir kişi olduğundan bahsedilir(sayfa 49).kongo'nun başkentine (brazzaville) ismini vermiştir ve bu isim kendisinin müspet davranışlarına istinaden yerel halk tarafından benimsenmiştir.
  • roma doğumlu fransız kaşif.

    genç yaştan beri ilgi duyduğu fransa'ya genç yaşında taşınıp bir de bu ülkenin vatandaşı olmuş, pietro olan ismini de pierre olarak değiştirmiştir.

    1872 senesinde yirmi yaşında afrika'ya doğru yola koyulan ve afrika talanı* sürecinin ilk senelerinde gabon ve senegal'de yerlilerle beraber gezilere katılıp bölgedeki zengin pamuk tarlalarının varlığından haberdar olan de brazza, fransız hükümeti tarafından 1879 ilâ 1883 arasında da bu kez kongo'ya gönderilmiştir. 1880 senesinde, bölgedeki fransız yatırımlarının merkezi olacak olan bir kent inşasına başlayan de brazza, kente de brazzaville adını vermiştir ki kent, bu isimle günümüzde hâlen kongo'nun başkentliğini yapmaktadır.

    bu arada bantu teke kralı'nı fransa'nın koruması altına girmeye ikna eden de brazza, 1886 senesinde 1897'nin başlarına kadar fransız kongosu'nun valisi olarak görev almıştır. kendisinin döneminde "yerlilere çok iyi davranıldığına" dair şikayetlerin artmış olduğu dikkat çekerken, de brazza da bu dönemde avrupalı şirket ve girişimcilerin, bizzat devletlerin desteğiyle kıtada tam bir talana başladığını fark edip kendisini iyiden iyiye sömürgeciliğe dönen bu süreçten soyutlamak istemiştir.

    1905 senesinde fransız hükümeti tarafından bu kez de fransız kongosu'nda yerlilere zulüm edildiği iddialarını araştırmak için gönderilen ve bu süreçte bölgenin valisi mösyö gentil ve yardımcısının bir dizi insanlık suçu işlediği kanaatine varan de brazza'nın oluşturduğu raporlar ise içerdiği vahşet nedeniyle fransa'da sümen altı edilmiştir. de brazza da birkaç ay içerisinde yüksek ateş sebebiyle hayatını kaybetmiştir. eşi theresa ise kendisinin fransız yetkililerce zehirlendiği iddiasını dile getirmiş ve seneler sonraki vefatına dek bu iddianın arkasında durmuştur.

    53 yaşında hayatını kaybeden de brazza, belli çevreler tarafından sömürgecilik sonrasında bağımsızlığına kavuşan modern kongo'nun kurucusu olarak görülmekle birlikte, son dönemlerde hasseten değişen sosyokültürel konjonktürle birlikte yükselen kongo milliyetçiliğinin de etkisiyle yerli halk tarafından bu payeye layık görülmemeye başlamıştır. yine de sömürgecilik döneminin, az sayıdaki vicdan sahibi girişimcilerinden biri olduğunu söylemekte bir beis görmemekteyim.
hesabın var mı? giriş yap