orientalism

• ing. oryantalizm
  
  (bkz: orient) (bkz: oriental)
• edward said'in şaheseri. yüzyılın en önemli kitaplarından biri. batı'taki şark anlayışlarını anlatır. said bu kitapta, "garb"ın şark üzerine bilgi edinme sürecinin aslında şark üzerine hakimiyet kurmak manasına geldiğini deşifre ediyor. oryantalizm olan alafranga tabiri daha çok bilinir. bu sürecin tersine yani doğunun batı üzerine bilgi edinmesine ise garbiyatçılık yani oksidantalizm denir. meslek edinenlere de müstagrip.
• edward said kitabın yeni baskısına yeni bir önsöz yazmış. şarkiyatçı söylemi aşmanın yolunun hümanizmin insanın failliğine yaptığı vurguya geri dönüş olduğunu söylüyor. keşke söylediği kadar kolay olsa..söylediği kadarı için bkz:
  http://books.guardian.co.uk/…,12084,1010417,00.html
• kitabın metis yayınlari'ndan çıkan türkçe baskısının arka kapağında said der ki:
  
  ''şark'ın kurulmuş bir şey olduğunu ileri sürüyorum kitabımda; coğrafi uzamların, bu uzamlara özgü din, kültür 'farklı' sakinleri olduğu düşüncesinin. ama kuşkusuz, 'bizi en iyi biz biliriz' şeklinde sınırlayıcı düşünceye katılmam da mümkün değil.
  
  ''şarkiyatçılığın kusurunun, hem düşünsel hem de insani bir kusur olduğu kanısındayım; çünkü şarkiyatçılık, önce dünyanın bir bölgesini kendine yabancı saymış, sonra ona dair değişmez bir yargı kurmuş, böylece insan deneyimiyle özdeşleşememe, dahası bunun insan deneyimi olduğunu görememe kusurunu işlemiştir. eğer yirminci yüzyılda yeryüzündeki halkların pek çoğunun yaşadığı genel siyasi ve tarih bilinç yükselişinden gereğince yararlanabilirsek, şarkiyatçılığın bize sunduğu bütün o ırksal, ideollojik, emperyalistt klişelerle birlikte. böylece insan topluluğunu ilerletmeye yönelik genel girişimi, ırksal, etnik ya da ulusal farklılaşmalardan daha önemli sayan araştırmacılar, eleştirmenler, aydınlar ve insanlar çıkacaktır ortaya.
  
  ''şarkiyat bilgisinin bugün bir anlamı varsa eğer, o da şarkiyatçılığın, herhangi bir bilgide, harhangi bir yerde , her an ortaya çıkması mümkün bir zaaf konusunda uyarıcı bir örnek oluşturulmasıdır. okuruma şarkiyatçılığa verilecek yanıtın garbiyatçılık olmadığını göstermiş olduğumu umuyorum.''
• edward said'in "kardeşim ben bu kitabı yazarım, isteyen anlasın istemeyen anlamasın" düşüncesiyle yazdığı kitaptır. çok istememe rağmen birşey anlamamışımdır.
• kitabın girişinde said batı'da, bilhassa amerika'da yaşayan filistinli bir arap olarak kendi deneyimlerinin de bu kitabı yazmasına kısmen vesile olduğunu ifade etmektedir.
  (bkz: yersiz yurtsuz)
  (bkz: out of place)
• (bkz: batinin ahlaksizligi)