• mö 234-mö 149 arasinda yasamis romali devlet adami.

    "soyleyecegin konuyu iyi kavra, kelimeler arkadan gelecektir."

    marcus porcius cato

    (bkz: bilge cato)
  • bir novus homo ve taşra kökenli olması hasebiyle senatus'taki diğer konsüller gibi seçkinci değil, bir halkçı idi. bundan başka , halkın üzerindeki etkisi , hitabetteki gücü ve yalın fikirleri sayesinde cato maior (yaşlı cato, bilge cato) olarak da anıldı.

    grek kültürünün altında ezilmesinden korktuğu roma dinini ve kültürünü hararetle savundu. çeşitli konularda eserler yazdı. eserlerinden de agricultura günümüze tam olarak kalan ilk latince eser olma özelliğine sahiptir.

    senatus'taki her konuşmasını "ceterum censeo carthaginem delendam esse" (bundan başka kanımca kartaca yok edilmelidir) şeklinde bitirmesinden de anlayacağımız üzere koyu bir kartaca düşmanıydı. iö 149'da öldü.

    (bkz: cato)
    (bkz: cato maior de senectute)
    (bkz: delenda est carthago)
  • (bkz: mizojinist)

    mezarında ters dönesice.
  • (bkz: cato maior de senectute)
  • i.ö. 234’de doğup, 149’da ölen tusculumlu cato 3. ve 2. yüzyıl roma’sının en ilgi çekici kişilerinden biri ve en özgün yazarlarındandır. daha öncelerden pek seçkin olmayan bir ailenin çocuğuydu. 204’de sicilya ve afrika eyaletlerinde quaestor oldu, 199’da aedilis ve 198’de sardinia’da praetor olarak görev yaptı. 195’de consul seçilerek, ispanya’da ki roma ordusuna komutanlık yaptı. 184’de censor oldu.
    censor’luk yapmasıyla, romalıların özel ve sosyal yaşantılarını denetleme görevine getirilmiş cato, ahlak prensipleri, dar çerçeveli ve sıkı prensiplerine uymayan bir çok kişileri şiddetli hücumlarda bulunmuş, birçoklarını da acımasızca cezalandırmıştır.
    devletin iyiliği için, devlet adına uzun ömrünün her anını bir parti, bir grup veya bir kişilerle savaşarak geçirmiştir.
    söylevlerini yayın için gözden geçirmiş tarih eserini yazmış, yunan edebiyatını incelemiştir. yunanlıları ve onlara ait hiçbir şeyi sevmeyen bir kişiliği de vardır. çok çalışkan bir adam olan cato, ömrünün son dönemlerine kadar faal bir şekilde çalışmıştır.
    senato’da yaptığı her konuşmaya “kartaca yıkılmalıdır,” sözünü ekleyerek, kartaca’nın roma için ne denli bir tehlike olduğundan söz etmiş, vakit kartaca’nın yıkılmasına geldiğinde, kartaca’nın yıkılmasından sonra roma’nın yaşayacağı savaşsız günlerin ekonomik zararlara neden olacağını belkide sezerek, kartaca’nın düşmanlığının roma’da birlik sağladığından haberdar gibi, suskunluğa bürünmüştür.
    cato, hem asker, hem avukat ve hukukçu, hem devlet adamı, hem de tarihçiydi. fırsat buldukça da çiftliğinde çalışırdı. bu denli yoğun ve çok uğraşları olan bir kişinin de, çalışmalarında titiz ve uzun uzun, ince ince çalışması, özenle düzenlenmiş olması da beklenemezdi.
    ancak elimizde kalan eserlerin parçalarına bakarak, cato’nun katışıksız bir içtenlik, doğallık taşıdığını ve gücünü buradan aldığını söylemek yanlış olmaz. hitabet alanında pek verimli bir yazardı. elimizde kalan parçaları onun hitabet alanında ne denli iyi olduğunu göstermektedir. zeki, alaycı, açık sözlü, sert, çoşkun ama istediği zaman kendine egemen olabilen bir konuşmacı olduğu yansıyabiliyor. elimizde kalan parçalarda cato’nun zekice nükteler yapmış, çağdaşlarını alaycı bir biçimde eleştirmiş olduğunu, söylevleri arasında küçük hikayerlere de yer verdiğini biliyoruz.
    yaşlılık yıllarda yazdığı origines adlı tarih yapıtının 7 kitabından ise elimize hiçbir şey kalmamıştır. buna tarih adı verilmesine karşın, konusu özgünce seçilmiştir. bilimsel bir tarih metodundan çok uzak olduğu gibi, tarihten başka bir çok konuya da ayrıca değinmiştir. coğrafya, etnoğrafya, kendi yolculuk anıları, günün ve önceki çağların politik ve sosyal yaşantısı gibi.
  • kendisi roma zamanında vergi denetçisidir. tarihe mâl eden huyu, tutumlu oluşudur. dolaylı olarakta pek çok mit’e konu edilir kendisi.
  • hem cato the elder'ın, hem de cato the younger'ın ismidir. dede torun ilişkisi.
  • ceviri google :

    cato the elder/ ihtiyar cato. arkaik latince icin, cok buyuk önem arzeden, ilk eski latince nesir yazarıdir. ayni zamanda asker ve senatör.

    kitabiyla ilgili bilgi: (bkz: origins/#135574200)

    sansür """ marcus porcius cato, takma adı `cato the censor (` sansür cato ) veya cato the elder, (mö 234 doğumlu, tusculum, latium [italya] - 149 öldü), romalı devlet adamı, hatip ve önemli ilk latince nesir yazarı. scipio ailesinin helen yanlısı ideallerine karşı, muhafazakar ve helen karşıtı politikalarıyla dikkat çekti.

    cato, pleb soyundan doğdu ve ikinci pön savaşı'nda askeri bir tribün olarak savaştı. hitabet ve hukuk becerileri ve katı ahlakı, roma'da siyasi bir kariyere başlamasına yardım eden asilzade lucius valerius flaccus'un dikkatini çekti.

    cato, tefeciliği bastırdığı sardunya'da quaestor (205), aedile (199) ve praetor (198) seçildi. 195'te flaccus ile konsül seçildi ve konsül olarak kadın savurganlığını kısıtlayan bir tedbirin (lex oppia) yürürlükten kaldırılmasına karşı çıktı. ardından, kapsamlı ve acı bir askeri seferle ispanya'da bir ayaklanmayı bastırdı ve yakın ispanya eyaletini örgütledi. 191'de cato, seleukos kralı ııı. kısa bir süre sonra glabrio'yu scipios destekçilerine yönelik suçlamalarına dahil etti. daha sonra lucius scipio ve scipio africanus the elder'a saldırdı ve siyasi nüfuzlarını kırdı. bu başarıyı, 184 yılında yine flaccus'un meslektaşı olarak sansüre seçilmesi izledi. (sansürcüler, sayım görevlileri, değerlendiriciler ve ahlak ve davranış müfettişleri olarak görev yapan ikiz yargıçlardı.)

    sansür cato olarak, mos majorum'u (“ataların geleneği”) korumayı ve eski roma ahlak standartlarını baltaladığına inandığı tüm yunan etkileriyle mücadele etmeyi amaçladı. lüksü vergilendiren önlemleri kabul etti ve senato'ya uygun kişilerin listesini sıkı bir şekilde revize etti. vergi toplayıcıların suistimallerini kontrol etti ve basilica porta (roma'daki ilk pazar salonu) dahil olmak üzere birçok kamu binasının tanıtımını yaptı. cato'nun sansürü sonraki nesilleri etkiledi ama fazla gericiydi; özellikle helen karşıtı politikaları geriye dönüktü ve geniş destekten yoksundu. sansür sertliği onu o kadar çok düşman yaptı ki daha sonra çeşitli suçlamalara ve kovuşturma girişimlerine karşı 44 kez kendini savunmak zorunda kaldı.

    sansür görevinden sonra cato, sosyal doktrinlerini vaaz etmeye ve lükse karşı lex orchia (181) ve kadınların finansal özgürlüğünü kontrol eden lex voconia (169) gibi önlemleri desteklemeye devam etti. daha sonraki yıllarda kapitalist çiftçiliğe, spekülasyona ve kayda değer ölçüde tefeciliğe yöneldi. kartaca elçiliği (muhtemelen 153) onu roma'nın eski düşmanının yeniden canlanan refahının yeni bir tehdit oluşturduğuna ikna etti. cato, “kartaca yıkılmalı” (“delenda est carthago”) öğüdünü sürekli olarak tekrarladı ve 149'da kartaca'ya savaş ilan edildiğini görecek kadar yaşadı.

    cato'nun lüks ve gösterişten hoşlanmaması, scipio ailesine duyduğu derin nefreti kısmen açıklıyor. esprili ve derinden bilgili olmasına rağmen, rustik tavırları ve konuşmayı kendisi etkiledi. cato'nun latin edebiyatının büyümesi üzerindeki etkisi çok büyüktü. latince yazılmış ilk roma tarihi olan origines'in yazarıydı. yedi kitabından yalnızca birkaç parçası günümüze ulaşan bu eser, roma ve diğer italyan şehirlerinin kuruluş geleneklerini anlatıyor.

    cato'nun hayatta kalan tek eseri, mö 160 yıllarında tarım üzerine yazılmış bir inceleme olan de agri cultura'dır (çiftçilik üzerine). de agri cultura, latince'de kalan en eski tam düzyazı çalışmasıdır. asma ve zeytin yetiştiriciliği ve hayvan otlatma ile ilgili pratik bir el kitabıdır, ancak aynı zamanda eski gelenek ve batıl inançların birçok ayrıntısını içerir. daha da önemlisi, latium ve campania'da küçük toprak sahipliklerinden kapitalist çiftçiliğe geçiş hakkında zengin bir bilgi sağlıyor. cato ayrıca oğlu için tıp, hukuk ve askeri bilim üzerine çalışmaların yanı sıra bir ansiklopedi ve praecepta (“maxims”) derledi. yayınladığı en az 150 konuşmadan sadece 80'inin yetersiz parçaları hayatta kaldı.""

    https://www.britannica.com/…an-234-149-bc#ref215403
  • " romalı devlet adamı"

    mö 234 - 149

    cato, ya da büyük cato. bu önemli şahsiyet roma halkının doğu kültürünü benimsemesini kuşku ile karşılıyordu. cato senato'da yaptığı konuşmada romalılar'a özüne dönmelerini buyurmuştu.

    sevgili cato'nun senato'da bahsettiği konu sadece bu değildi. roma - kartaca savaşları devam ederken ve annibal ( hannibal) adında biri roma'ya kafa tutup ordularını mağlup ederken kartaca'ya nefret kusuyordu. kartaca'nın mağlup edilip akabinde yok edilmesi gerektiğini söylüyordu.
  • bir köle, uyumadığı her an çalışmalıdır. yaptığı iş gerekli olsun olmasın çalışmalıdır, demiş marcus. yaşadığı dönemde köleliliğin var olduğu insanların alınıp satıldığını, sahiplerinin gereksiz lüks( gerçekten hayati olmayan işlerde gereksiz sıradan) isteklerini karşılamak içindiler köleler. hayatları onları değil hayat onları köle yapmıştı sonuçta. bense şu konuya değinmek istiyorum peki ya biz? şimdiler 2023' ler. konum olarak çeşitliliğimiz çok fazla çalışanlar olarak fakat hayatımızın büyük kısmını zamanımızı aslında parayla takas ederken ne kadar özgürüz? sızlanmaya gerek var mı, alınıp satılsak daha mı özgür oluruz çok berrak cevaplar yok aslında. düşünmeye bakma ile görmenin ayırdına, nefes almaya, sakin sessiz bir beyne sahip olmaya vakitimiz yok hayatlarımız bizi köleleştiriyor mu hem de içgüdüsel olarak farketmeden? tatsız ama daha güvenilir kontrol edilmesi daha kolay sessiz gidişat.
hesabın var mı? giriş yap