kemteri

• karagöz oyunlarında okunan "nakşı sun'un remzeder hüsnünde rüyer perdesi/hüccet-i hükm-i ezeldendir hakikat perdesi" beytiyle başlayan meşhur perde gazeli nin sahibi şair, hatta karagöz ün mezar taşında da yazılıdır..lisede edebiyat öğretmenimin ceza olarak verdiği araştırma ödevimin konusudur. ceza olarak araştırma ödevi vermek de ayrı bir başlık konusu olsun bunun dişında tek bir bilgi edinemeyip madem kısa ne yazacağım be deyip, işte şurda okumuş olduğunuz hikayesini ezberleyip de gittiğim şair kişi, hala da ezberimdeymiş bir işe yarasın o hal, bilinsin..
• kemterî, bilinen perde gazellerinin (bkz: perde gazeli) en eskisini hicri 1312 senesinde yazmış olan raşit ali efendi'nin mahlasıdır.
  
  karagöz'ün bursa'daki mezartaşında da yazılı olan ve perdede hacıvat tarafından okunan bu gazel de şöyledir:
  
  off hay hak
  nakş-i sun’un remz eder hüsnünde rü’yet perdesi
  hâce-i hükm-i ezeldendir hakikat perdesi
  sîreti sûrette mümkündür temâşa eylemek
  hâil olmaz ayn-i irfâna basiret perdesi
  her neye imân ile baksan olur iş âşikar
  kılmış istilâ cihâna hâb-i gaflet perdesi
  bu hâyal-i âlemi gözden geçirmektir hüner
  nice kâra gözleri mahv etti sûret perdesi
  şem-i aşka yandırıp tasvir-i cismindir geçen
  âdemi âmed-şüd etmekte azîmet perdesi
  hangi zılla iltica etsen fenâ bulmaz acep
  oynatan üstâdı gör kurmuş muhabbet perde si
  dergeh-i âl-i abâda müstakim ol kemterî
  gösterir vahdet elin kalktıkça kesret perdesi
• "ali'm hüdür gülüm hü" isimli nefesin şairi.
  
  erenler keremine
  gerçeklerin demine
  kırkların sır cemine
  lütfu ihsanına hü
  
  ali'me de hü, gülümede de hü
  gülüme bülbülüme hü
  hünkar bektaş veli’nin
  dem ü devranına hü
  
  açıldı hak kapısı
  sunuldu aşk dolusu
  dört kapıdan içeri
  girenin canına hü
  
  erenlerin yoluna
  canlar feda oluna
  baş açık, yalın ayak
  gelen kurbanına hü
  
  anam çekti elimden
  babam sordu dilimden
  aşkın bahrine daldım
  cesim ummanına hü
  
  babam tuttu elimi
  ben tuttum damenini
  gözüm gönlüm şen oldu
  ahd ü peymanına hü
  
  kemine kenteriyim
  gülamı hayderiyim
  erenlerin hemişe
  yolu erkanına hü
• (bkz: kemter baba)
• xix. yüzyılda yaşamış, bektaşi tarikatına mensup olmuş bir mutasavvıf ve şair.
  
  yâr elinden içmişem ‘aşk meyin çokdan beri
  ânın içün püşt-ü pây urmaktayım çün serserî
  hubb-i hayder’le doludur gönlümün her bir yeri
  bende-i âl-i abâ’yım ‘itimâdım ca’ferî
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî
  
  “ihtedü bi’ş-şems” buyurdu cenâb-ı mustafâ
  bu hadîs-i pâke îmân edene rûz-i cezâ
  edecek ağyâra karşu hak nice lutf u ‘atâ
  ehl-i beytin halka mengûş bendesiyim zâhidâ
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî
  
  ben “belî” dedim o şâh’ın yoluna dönmem ebed
  bendesi hakkında lutf u şefkati var lâ-yu’ad
  âşık-ı sâdık olanlara irer andan meded
  ta’n u teşnîle çekerse önüme zühhâd sed
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî
  
  men muhibb-i hayder’im şâh hasen iki gözüm
  ol şehîd-i kerbelâ’nın aşkına yansın özüm
  dergeh-i zeyne’l-‘abâ’dan hîç çevirmezem yüzüm
  çâk çâk olsam da dönmem hâsılı budur sözüm
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî
  
  ol muhammed bâkır’dır cân katan bu cânıma
  ca’ferü’s-sâdık’dürür kuvvet veren îmânıma
  cân fedâ etsem n’ola kâzım gibi sultânıma
  gelse hançerler çeküb münkir-i yezîdân yânıma
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî
  
  hazret-i mûsa er-rızâ’dır ehl-i ‘aşkın rehberi
  hem takî vü bâ-nakî’dir dü cihân serverleri
  askerî’dir zümre-i nâciyyenin ser-‘askeri
  mehdî-i sâhib livânın yoluna ey kemterî
  yüzseler cümle vücûdum kalmasa tende deri
  dönmezem bâb-ı ali’den hayderîyem hayderî