human diversity the biology of gender race class

• tam ismi "human diversity: the biology of gender, race, and class" olan yeni çıkmış charles murray (evet, the bell curve'ün yazarı) kitabı. murray'nin kitap yazdığından haberim bile yoktu ama bir dergide incelemesine denk geldim, ilgimi çekti, indirdim, bir gecede bitirdim 500 küsür sayfalık kitabı (şu an retinamdan ateş çıkıyor). bu işlere az buçuk aşina olanların bildiği üzere charles murray epey tartışmalı bir isim, hani öyle biriyle tartışırken referans verebileceğiniz biri değil, konu birden murray'nin kişiliğine geliyor. yine de linkini verdiğim incelemede övüldüğü, konusu da ilginç olduğu için hakkındaki tartışmaları görmezden gelip daldım. iyi ki de yapmıştım.
  
  kitabın cinsiyet, ırk ve sınıf konusunda on önermesi var, kitap bu önermeleri büyük datasetler ve alandaki güncel gelişmeler eşliğinde tartışıyor. eğer bahse konu olan alanlara ilginiz varsa ve işin genetik, evrimsel tarafını az buçuk biliyorsanız kitap size yeni hiçbir şey söylemiyor, sadece bir sürü geniş çaplı istatistik ve çalışma özeti okumuş oluyorsunuz; ama bu konularda pek bir şey bilmiyorsanız gayet iyi bir "şu anki durum" özeti.
  
  önermelere gelirsek:
  
  #1. sex differences in personality are consistent worldwide and tend to widen in more gender-egalitarian cultures.
  
  (#1. kişilikte cinsiyetler arası farklılıklar evrensel olarak tutarlı ve cinsiyet eşitliğinde daha iyi kültürlerde daha yüksek)
  
  #2. on average, females worldwide have advantages in verbal ability and social cognition while males have advantages in visuospatial abilities and the extremes of mathematical ability.
  
  (#2. ortalamada, kadınlar evrensel olarak sözel becerilerde ve sosyal bilişte erkeklerden daha avantajlıyken erkekler görsel-uzamsal becerilerde ve matematik becerilerinin uç kısımlarında kadınlara göre daha iyi.)
  
  #3. on average, women worldwide are more attracted to vocations centered on people and men to vocations centered on things.
  
  (#3. ortalama olarak, kadınlar evrensel olarak daha insan merkezli mesleklere ilgi duyarken erkekler şey-merkezli mesleklere ilgili.)
  
  #4. many sex differences in the brain are coordinate with sex differences in personality, abilities, and social behavior.
  
  (#4 beyindeki cinsiyet farklılıklarının birçoğu kişilik, beceri ve sosyal davranışlardaki cinsiyet farklılıklarıyla eşgüdümlü.)
  
  #5. human populations are genetically distinctive in ways that correspond to self-identified race and ethnicity.
  
  (#5. insan topluluklarının genetik ayrıksılıkları öz-tanımlı ırk ve etnisiteye tekabül ediyor.)
  
  #6. evolutionary selection pressure since humans left africa has been extensive and mostly local.
  
  (#6. insanlar afrika'dan ayrıldıktan bu yana evrimsel seçilim baskısı kapsamlı ve çoğunlukla bölgesel oldu.)
  
  #7. continental population differences in variants associated with personality, abilities, and social behavior are common.
  
  (#7. kişilk, beceriler ve sosyal davranışlarla ilişkilendirilen varyantlarda [tek nükleotid varyantındaki varyant], kıtasal popülasyon farklılıkları yaygın. [bunu uykusuz uykusuz tam çeviremedim de kısaca farklı kıtalardaki nüfuslarda genetik farklılıklar görülmesi yaygın diyor işte.]
  
  #8. the shared environment usually plays a minor role in explaining personality, abilities, and social behavior.
  
  (#8. kişiliği, becerileri ya da sosyal davranışı açıklamada paylaşılan çevre genellikle ufak bir rol oynar.)
  
  #9. class structure is importantly based on differences in abilities that have a substantial genetic component.
  
  (#9. [batı'da] toplumsal sınıf yapısı, genetik bileşene sahip becerilerdeki farklılıklara göre şekilleniyor.)
  
  10. outside interventions are inherently constrained in the effects they can have on personality, abilities, and social behavior.
  
  (#10. dışsal müdahalelerin kişiliğe, becerilere ve sosyal davranışa etkisi içsel olarak kısıtlıdır.)
  
  cinsiyetlerle ilgili kısmın çoğunu biliyordum, benim için yeni bir şey yoktu, o yüzden orayı biraz daha hızlı geçtim. "ırk"larla ilgili kısım en az bildiğim konuydu, gerçi murray ırk kelimesini kullanmıyor bilimsel olarak ırk kavramını kullanmak için geçerli bir gerekçe yok diyerek. onun yerine "atasal popülasyon" ya da direkt "popülasyon"u kullanıyor. en az bildiğim konu buydu, genetik ve popülasyon araştırmaları görece yeni bir alan olduğu için halk arasında ırk olarak tanımlanan kıta popülasyonlarının toplumsal bir inşa olmadığına dair genel (ve ikna edici) tabloyu sunuyor ve alana dair çok fazla spesifik çalışma olmadığından bahsederek kapatıyor, çok fazla bir şey öğrenemedim o yüzden bu bölümden. sınıflarla ilgili olan kısım ise yine az buçuk bildiğim şeylerdi, şaşırdığım tek şey g'nin (genel zeka) bu kadar etkili olmasıydı. iq için kontrol edildiğinde neredeyse tüm cinsiyet, ırk vb. farklılıkları kayboluyor sınıfsal yapıda. ilginç olay.
  
  neticede hoş bir çalışma, bana çok bir şey katmadı maalesef ama illa birilerinini işine yarar. bi' de ben ırkçılıkla bu kadar yakından uzaktan alakası olmayıp da bu kadar çok ırkçı diye anılan birini görmedim (pewdiepie hariç).