helmint

• portör muayenelerinde gaitada yumurtalarına (ve/veya kendine) bakılan parazitlerden birinin adı.
• (bkz: parazit)
  
  yaşamak için başka bedenleri sömüren omurgasız, karaktersiz yaratıkların genel ve bilimsel adıdır. çoğumuz onları solucan, kıl kurdu, şerit gibi isimlerle biliriz. değişik türleri vardır ve bu türlerin herbiri farklı organlarda yaşamayı sever. besinleri çiğ yeme ve yıkamaya üşenme, tuvaletten çıktıktan sonra el yıkamama, ellerini sürekli ağzınıza götürme gibi alışkanlıkları olanlar bu yaratıklara vücutlarına yerleşmeleri için davetiye gönderiyor demektir. bağırsaklara yerleşenleri en sık görünenleridir. anüs kaşıntısı, uyurken ağzınızdan salya akması, kilo alamama gibi şikayetleri olanların koşarak aile hekimine gitmesi dertlerini anlatması, hekimin isteyeceği gaita testini yaptırması ve antihelmintik ilacını alıp bütün o kötü alışkanlıklarından vazgeçmeleri önerilir tabi onlarla yaşamayı tercih edenler için söylenecek söz yoktur.
• hayat siklusları kompleks, gelişmekte olan ve tropikal iklime sahip ülkelerde önemli bir halk sağlığı problemi.
• (bkz: http://www.slideshare.net/…z/helmint-enfeksiyonlari)
• helmintler farklı sinir sistemi ve organları ile kompleks çok hücreli organizmalardır. halk arasında solucan, kurt veya şerit olarak bilinirler. boyları birkaç mm ile birkaç metre arasında değişir. insanlarda hastalık oluşturan iki alt türü vardır. bakteri ve virüslerin aksine, helmintlerin çoğunluğu insan vücudunda yaşam döngüsünü tamamlayamadığı için sayılarını arttıramaz. bu da demek oluyor ki: dışarıdan vücudumuza giren enfektif parazit sayısı enfeksiyonun ağırlığını belirliyor. anlayacağınız, sonradan çoğalma gibi bir durumları yoktur.
• nematodlar:
  
  yumurtası oral yolla alınınca bulaşanlar.eat(e:enterobius vermicularis,a:ascaris lumbricoides t:trichurus trichura)
  
  deriden penetrasyon yoluyla bulaşanlar:kancalı kurtlar ve strongyloides stercoralis'tir.eğer bu ikisini soracaklarsa dermatit demek zorundalar.
  
  ayrıca strongyloides stercoralis'in tanısını koymak için gaitada rabdiform larvayı görmek zorundasın.
  
  ascaris lumbricoides:en sık görülen nematod enf.ve en büyük nematoddur.topraktan yumurtalar alınır.duod.'da açılır.akc'e gelir ve löffler pnömonisi gelişir.löffler pnömonisinde balgamda larvayı göstereceksin.daha sonra yutulur.dişisi ve erkeği birlikte olur.ve yumurta atarlar gaita da.
  
  kancalı kurtlar ve strongyloides stercoralis:doğu karadenizde bir çay işçisinde ayağında dermatid ve astım benz.sempt.yaparlar.larva şeklinde vücuda girer.oradan akc'e gelir.deriden filariform larva ile bulaşırlar.balgamda ise rabdiform larvalar bulunur.strongy.ster.otoinf ve süperinf.yapar.ayrıca erişkin formu toprakta yaşayan tek nematoddur.
  
  kancalı kurtlar kan emer ve anemi yaparlar.
  
  erkek ve dişi formları vardır.tedavisinde mebendazol kull.(neme lazım deme:)yumurtaları kapaksızdır.bunların non-patojen rabdi-form larvası var.patojen formları filariform larvadır.
  
  erişkin formu toprakta yaşayan tek parazit strongyloides stercoralis'tir.
  
  trichurus trichura:rektum prolapsusu yaparlar.(rectal prolapsus yapan bakt.shigella)yumurtaları limona benzer.
  
  sestodlar:
  
  ted.de niklozamid kull.birden çok ara konağı olan tek sestod.difillobatrium latum'dur.yumurtaları kapaksızdır.(sadece d.latum'un yumurtası kapaklıdır.)h.nana ayrıca ara konağa iht.göstermeyen tek sestodtur.
  
  trematodlar:
  
  ted.de prazikuantal kull.yumurtaları kapaklıdır.(kapaksız olan tek trematod schistosoma'dır.)
• e.vermicularis 1-otoinokülasyon 2-retro-enfeksiyon 3-inhalasyon yoluyla da bulaşır.
  
  perianal kaşıntı,ağızdan salya gelmesi,uyurken diş gıcırdatma,gece korkuları ve davranış boz.yapabilir.tanısı selofanlı bant yöntemidir.tüm aileyi pirantel pomatla ted.et.10 gün sonra tekrarla.
  
  trichinella spiralis:larva içeren domuzlardan bulaşır.2 dönemi var.1-intestinal dönem(erişkin form.)
  2-doku dönemi(larva)kas bx.'de larva ve kist gör.tanı konur.
  
  toxacara canis/cati:
  
  vicceral larva migrans etkeni.yalnız larvalarla hast.yapar.(şaşkın parazit).dokularda eosinofilik granülom yapar.
  göz tutulumu retinoblastom ile karıştırılır.tanısı seroloji ile konur.
  
  ancylostoma braziliense(canium):
  
  kutanöz larva migrans etkenidir.(köstebek hastalığı).doğal konağı kedi ve köpektir.yalnız larvalarıyla hast.yapar.tanı cilt bx ile konur.
  
  wuchereria bancrofti ve brugia malayi:
  sivrisinek sokmasıyla bulaşırlar.elefantiyazis ve hidrosel'e sebep olur.tanısı gece 22'den sonra alınan yaymalarda mikroflaryanın göst.ile konur.(kromomikoz mantarı da elefantiyazis yapar.)
  
  loa loa:
  geyik sinekleriyle bulaşır.calabar şişlikleri yapar.(göz çevr.şişlik)erişkin formunun konjuktiva altındaki
  har.gözlenebilir.
  
  sestodlar:
  
  halka atarlar genelde.
  
  hepsinin ted.de niklozamid kull.birden fazla ara konağı olan tek sestod.d.latum,ara konağa ihtiyaç göstermeyen sestod.ise hy.nana'dır.
  
  toplam 4 tane bunlar bağırsaktan zam istiyorlar:) bağ.diyor ki mikrozam(niklozamid).bir tanesini öldürmez ekinokok o da derki beni de al.(tersten oku albendazol kull.ekinokokta)
  
  1-d.latum 2-h.nana 3-ekinokok 4-tenya.
  
  tenia saginata'nın larvasının adı sistiserkosa bovis'tir.bununla bulaşır.taenia solium'un larvasının adı sisteserkosa solium'dur.
  
  d.latum gaitada kapaklı yumurta gör.
  
  nörosistiserkozis=taenia solium.bu t.solium nörosistoserkozis yaptığında insandan insana da bulaşır.
  
  d.latum:
  az pişmiş balıklarla bulaşır.birden fazla ara konağı olan tek sestoddur.
  
  ecinococcus granülozis ve e.multiocularis:
  
  e.granulosus kist hidatik etkeni.köpek kesin konak ,ot yiyen hayv.ara konak.en sık kc'i sonra da akc.'i tutar.en sık kompl.safra yoll.açılmadır.insanlar rastlantısal ara konaktır.
  
  insanda erişkin formu yoktur.
  e.granulosis bir çimlenme memb.oluşturur.bunun içinde kaya suyu gibi berrak bir sıvı var.patlarsa anafilaksiye sokar insanı.o nedenle ted.gen. cerrahidir.medikal ted.albendazoldür.
  
  tanıda usg,weinberg kompleman fiks.testi,casoni cilt testi ve indirekt hemagglüt. kull.
  
  hymenolepsis nana:
  
  cüce şerit.en küçük sestodtur.yumurtaları infektiftir.ara konağa iht.göstermeyen tek sestod.otoinfeksiyon yapar. ve ted.en dirençli sestoddur.otoinf yapar.(tıpkı strongyloides stercoralis gibi)
  
  trematodlar:
  
  hepsinin ted.prazikuantel kull.
  
  normalde metaserkarya(larva) şeklinde bulaşırlar.sadece schistosoma serkarya şeklinde bulaşır..deriden penetrasyonla girer schistosoma(kancalı kurt ve strongyloides stercoralis gibi ama bunlar topraktan bul.) sulardan bulaşır.serkarya dermatiti=schistosoma.
  
  fascihola hepatica:metaserkarya içeren su terelerinden bulaşır.gaitada kapaklı yum.gör.eğer enfekte hayvanın kc.'ini yersen yumurta atarsın ama enfekte olmazsın.buna yalancı parazitizm denir.
  
  paragonimus westermani de tam pişmemiş yengeçten bulaşır.erişkini akc.de olan tek parazit.
  
  clonorchsis sinensis tam pişmemiş balık yemekle bulaşır.kc bulguları ve kolanjiokarsinom yaparlar.
  
  schistosoma haematobium:hematüri yapar.ve uç dikeni vardır.bu dikeniyle kanama yaparlar.bunlar venleri severler.yumurtası kapaksızdır ve dikensi çıkıntısı ile hematüri yaparlar.larvası serkaryadır.ve serkarya dermatidi ile bulaşırlar.dişi ve erkeği var.penetr.ile bulaşır.
  
  diyelim bir schistosoma hastası suya işedi.sudan ara konak salyangoza geçer.sonra serkarya ile penetrasyonla vücuda girer ve ted.prazikuantel
  
  mesane ca yapar.sch.haematobium ama scc tipi.
• insanın hem ara hem son konak olduğu helmintler:
  
  1- taenia solium
  
  2- hymenolepsis nana
  
  3- trichinella spiralis'dir.
  
  1 ve 3 numara domuz parazitidirler.
  
  insana ara konak olarak yerleşen helmintler ise: 1- kist hidatik 2- larva migrans' yapan parazitlerdir. yani bunlar paraziti yumurta olarak alır fakat sadece larva oluşur. yani bunların tanısında dışkıda yumurta bakılmaz.
  
  edit: bilgi ekleme.