• belirsizlik ilkesine halk arasinda verilen isim.. (bkz: belirsizlik ilkesi)
  • molekülün simetrik olmaması gerekliliği.
  • kuantum mekaniği teorisinin temel taşlarından biri olan ilkedir. hesienberg belirsizlik ilkesi der ki, eğer bir konumun ölçümü delta(x) hatasıyla yapılırsa, momentumun aynı anlı ölçümü delta(p) hatasıyla yapılır. o halde iki belirsizliğin çarpımı hiçbir zaman h/4pi sayısından küçük olamaz.
    delta(x).delta(p)>=h/4pi
    h=planck sabiti
    bu demektir ki, bir parçacığın tam bir doğrulukla konumunu veya momentumunu aynı anda ölçmek fizikel olarak olanaksızdır.
  • dune'da da gecer, kahinlerin gelecegi gozlemlerken sahip olduklari guce dayali olarak gelecek uzerinde bilerek ya da bilmeyerek degi$iklik yapmasini ifade eder.
  • gözleyenle gözlenen arasındaki iletişimsizlikten kaynaklanır.

    (bkz: kopenhag deneyi)
  • heisenberg'in, bütün cartel'i eline geçirip geçiremeyeceğinin henüz muallakta olmaması durumu.

    (bkz: breaking bad)
  • bunun üzerine bir ton hikaye yazılıyor, hatta new age dinleri bile bir şekilde belirsizlik ilkesi üzerinden birtakım gizemler, mistik şeyler anlatma yoluna gidiyorlar. oysa öyle mistik, karmaşık bir şey değil.

    özet geçelim:

    bir parçacığın konumunu ve hızını (momentum) aynı anda aynı hassasiyetle belirleyemezsin. niye?

    sebebi basit arkadaşım; o parçacığın "nereden nereye hangi hızda gittiğini ve o anda nerede olduğunu" görebilmek için başka bir parçacığı kafasına bodoslama çarptırırız da ondan. sonra ondan seken parçacığa bakarak konum veya hızını belirleriz.

    tekrarlayalım; atomaltı parçacıklar için "gözlem" dediğimiz şey, bir parçacığa başka bir parçacığı çarptırmaktır. dolayısıyla gözlemlediğimiz parçacığın ne momentumu kalır, ne konumu kalır, ne de başka bir şeyi. doğal olarak kesin bir gözlem yapamayız, çünkü parçacığın anasını ağlatmışızdır.

    bu size bir şey anlatıyor mu? hani çift yarık deneyi, "parçacık gözlendiğini nasıl biliyor?" hikayeleri falan... hah işte gözlem dediğin budur, kafa kafaya parçacık çarpıştırmaktır. bunları gözlemlemenin başka bir yolu da yoktur.
  • "bir atomun aynı anda hızını ve konumunu bulmak mümkün değildir " mantığı ile yola çıkan deney.
    (bkz: tanrı evreni yaratırken zar atmaz)
    (bkz: tanrı zar atmaz)
    ismet berkan
  • en basit haliyle, atomun düsük enerjiyle sadece konumunu, yuksek enerjiyle ise sadece hizinin tespit edildigidir. aciklayacak olursak, yuksek enerjiyi alacak olan atom artik ayni yerde durmayacaktir, konumu degismistir. dusuk enerji ise atomun sadece konumu hesaplamaya yeterlidir.
hesabın var mı? giriş yap