gordian iii

• m.s. 238 ile 244 yılları arasında hüküm sürmüş olan roma imparatoru. tam adı, marcus antonius gordianus pius'tur. roma'nın asker imparatorlarından olan gordian, 225 yılında doğmuş, 244 yılında ölmüştür.
  
  nasıl öldüğü hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır. pers kaynaklarına göre 244 yılında gerçekleşen savaşta perslerce öldürülmüştür. roma kaynaklarına göre ise bu savaştan bahsedilmemekte ve gordian'ın daha sonra öldüğübildirilmektedir. antik kaynaklara göre ise kendinden sonra gelen marcus julius philippus tarafında öldürüldüğünde bahsedilir.
• radi dikici'nin bizans tarihi adlı eserinde de fırat nehri kenarında kendi askerleri tarafından öldurüldüğünden bahsediyor.
  
  sanırım pers yenilgisinin acısını muhafızlar imparatordan çıkarmışlar.
• nasıl öldüğü tam bir muamma olan üçüncü yüzyıl krizi dönemi roma imparatoru, türkçe ismiyle üçüncü gordianus.
  
  septimius severus ve bilhassa caracalla dönemlerinde ciddi manada politik bir güçlenme ve takip eden yıllarda gelen zayıf imparatorlar hasebiyle buna paralel bir disiplin ve nizam kaybı yaşayan roma lejyonlarının kendisini sasaniler'e karşı kaybedilen bir savaş sonrası katlettiği iddiaları oldukça makul görünüyor olsa da çağdaş tarihçiler tarafından genellikle savaş esnasında öldüğüne inanılmaktadır. bir diğer iddia da doğrudan arap philip tarafından öldürüldüğü yönünde olup bu iddia pek de rağbet görmemektedir.
  
  kendisi gordianus'un torunu olup balbinus ve marcus clodius pupienus maximus'un muhtemelen senato eliyle ve praetorian muhafızları tarafından katledilmesinden sonra 29 temmuz 238 tarihinde tahta çıkmıştır. tahta çıktığında 12 veya 13 yaşında olduğundan bilhassa hükümdarlığının ilk yılları tamamen senato kontrolünde geçmiş olup belki de imparator olarak aldığı ilk fiili karar da m.s. 243 yılında başlatılan sasani seferi olmuştur. her ne şekilde olmuşsa olsun, bu sefer ise kendisinin hazin sonu olagelmiştir.
• doğum: 225
  ölüm : 244 ( zaitha/mezopotamya)
  hükümdarlık süresi : 238 - 244
  
  238 yılında önceki ortak imparatorlar pupienus ve balbinus tarafından "sezar" olarak kabul edildi. onların ölümüyle sonuçlanan ayanlanma sonucunda halk ve senato genç gordian'ı imparator ilan etti. gordian imparator ilan edildiğinde henüz 13 yaşındaydı. romayı, annesiyle praetorian komutanı olan timesitheus yönetiyordu. daha sonra gordian, timesitheus'un kızı ile evlendi.
  240 yılında kartaca'da marcus asinius sabianus'un isyanı moritanya valisi tarafından bastırıldı.
  tarihler 242'yi gösterdiğinde gordian, timesitheus ile birlikte sasani üzerine sefere çıktı. sasani hükümdarı şapur'a karşı başarılı savaşlar yaptılar. ancak bir yıl sonra timesitheus hastalıktan hayatını kaybetti. onun yerini arap philip aldı. ama 244 yılında tekrar sasaniler'e karşı savaştı ve yenilgiye uğradı sonrasında gordian, askerleri tarafından öldürüldü*.
  
  * ya da savaş alanında öldürüldü.
  
  sonra marcus julius philippus (bkz: #140225303)
  
  önce marcus clodius pupienus maximus ve balbinus. (bkz: #139709474)