goşun min dastan

• "gollari bağlanan esir bir insan / tutkun akşamlarda ağlamaz gülmez" sözleriyle ve şenlikli bir lirizme ev sahipliği yapan azericesiyle insanın içini ısıtan bir şarkı, marş. yine de pastoral havası devrimci tabiatının önüne geçmiyor. çok güzel, çok samimi.
  
  http://www.youtube.com/watch?v=dv3vvbejf4c
• yanılmıyorsam ilk olarak yaqub zurufçu tarafından söylenmiştir. 70lerdeki kaset kayıtlarında vardır. ayrıca azerbaycan ssc marşı değil, iran azerbaycanı'nın marşıdır.
• gözlerim dolarak dinledim. bu ne umuttur, bu ne neşedir hayran oldum söyleen abinin sesine, enerjisine. azerice diye dalga geçen embesilleri gemide'deki erkan can'a havale ediyorum.
• gelmiş geçmiş en güzel devrimci marşlardan biri ve bunun a las barricadas melodisi üstüne yazılması ile de alakası yok.
• kutupyıldızı yorumunu türkler azerice, azeriler ise türkmence sanmaktadırlar. bir gün bir türkmen ile karşılaşırsam ona da sorup buraya yazacağım.
• sözleri haluk akay tarafından yazılmış olan marş. bestecisi ise bilinmemektedir.
  
  (bkz: warszawianka)
• azerice versiyonunun sözleri daha güzel olan marştır.
• tam olarak azerice değil de iran azerisi agzıyla soyelnmiştir. zira iran azeri komunistlerinin marşıdır.
  bu arada bandistanın populer kafayla yazdıgı haydi barikata sindan bin kat güzledir bu hali.
• sözleri güney azerbaycanlı şair alireza nabdel oxtay tarafından yazıldığı rivayet olunan marş -naçizane araştırmalarımla iddiayı kanıtlayan veya karşı çıkan bir şey bulamadım- şairin politik hattına ve iran'da devrimci azeri ve kürtlerin o dönemki dayanışma deneyimine bakacak olursak doğru olduğu iddiası kuvvetlenebilir. ayrıca şairin dili ve üslübuna uygun bir şiir olduğu da söylenebilir.
• bu marşa güney azerbaycan marşı yazan olmuş, yazarının başkası olduğunu yazan olmuş ama iyi sallamışsınız, maalesef öyle değil. şiirin tam halini paylaşacağım, şiirin yazarı tebrizli devrimci alirza nabdil oxtay'dır.
  
  bu dağlar ucabaş!
  ucabaş dağlara qanlı çekmeler yol aça bilmez,
  bu dağın ceyranı özge ovçunun oxuna gelmez.
  qolları bağlanan esir bir insan
  tutqun axşamlarda ağlamaz, gülmez.
  dereler derin, ele derin ki,
  hejar derinlikde insanlar besleyib.
  derelerde axab qızılüzenin suyu hem serin, hem ateşin!
  ele bir su ki...
  bizim yurdumuza çatanda bele,
  hediyye getirir keçdiyi ellerin ürek ateşin.
  döşler meşelik... palıd meşeleri...
  axşamlar her quş qoşur min dastan...
  bu laylay sesile astaca-astaca
  yuxuya gedir gözel kürdüstan.
  döşlerden ensek,
  çekilib, yayılıb gömgöy zanbaq tek düzlerde tütün.
  düzlerde çalışır oğlanlar, qızlar gündüzü bütün.
  yaylaqda oba, obada çoban,
  çobanın ağzında ince bir tütek.
  söyleyir igidler çeken qemleri.
  ele bir qem ki...
  bisütun dağında igid ferhadı bulayır qana.
  ele bir qem ki...
  yurdunun çiçeyi, esrinin gözeli,
  alagöz şirini getirir cana.
  bu dağlar ucabaş!
  ucabaş dağlara qanlı çekmeler yol aça bilmez!
  bu dağın ceyranı özge ovçunun oxuna gelmez!
  güneş solarken
  qayalar axşamın neğmesini oxuyur, söylemez - dinmez.
  dağlarda gezerler irigöz oğullar,
  üreklerinde derin bir sevgi.
  o sevgiden ki,
  selaheddinin de könlün dağladı.
  efsanelerdeki insanlar teki
  ana yurdunu qorumaq üçün belin bağladı.
  bu dağlar qocabaş, elleri ucabaş,
  hamıya bir dost, bizlere qardaş.
  yanar odlara birlikde yanan vefalı yoldaş.
  dereler derin, sular ateşin,
  döşler meşelik, düzler tütünlük.
  yaylaqda oba, obada çoban.
  axşamlar her quş qoşur min dastan:
  - bura kürdüstan, bura kürdüstan!
  xan qızılüzen axan günedek,
  ulduzlar yere baxan günedek,
  bol olsun xelqin ekdiyi bostan,
  var olsun bizim qardaş kürdüstan!
  
  alirz nabdil oxtay. 1349, tebriz. (1965 yılına denk geliyor)
  
  astaca, hafifçe.
  palıd, türkçedeki meşe ağacı. bizdeki meşe de, türkçede orman.
  qızılüzen, iran'da bir nehir.
  tütek, kamıştan yapılan üflemeli enstrüman
  
  bu şiirin hikayesi, azerbaycan milli hükümeti ve mahabad cumhuriyeti arasındaki dostlukla alakalıdır. 1945 yılında sovyet desteğiyle kurulan bu iki cumhuriyet karşılıklı dostluk-kardeşlik antlaşmaları yapmış, iki ülke sınırları içinde yaşayan kürtler ve azerbaycan türkleri birbirlerinin kültür ve sosyal anlamda gelişimlerine destek olmuştur. bu iki ülke kanlı bir şekilde yıkıldıktan sonra yaşananlar ise çok acıdır. nabdil oxtay o dönemde yaşamış olsaydı, bu şiiri yazarken muhabbet beslediğim kürt halkı bu değildi derdi, neyse...