erte
-
bir gunun veya olayin arkasindan gelen zaman
-
1892-1990 yillari arasinda yasamis fransiz kostum ve dekor tasarimcisi.
-
rus imparator'luğu donanma ordusu amiralinin tek çocuğu olan erte 1892'de st. petersburg'ta romain de tirtoff olarak dünyaya gözlerini açmıştır. babasından dolayı rusyanın elit kesiminde yetişmiştir. çocuk yaşlardayken babasının kütüphanesindeki mısır minyatürlerinden etkilenmiş, mısır kültürü ve egzotik'ine kapılıp sanatının mayasını bulmuştur. 18 yaşında paris'e taşınmış ve romain de tirtoff olan isminin başharlerinden oluşan r ve t harfinin fransız okunuş biçimini yani erte'yi isim olarak almıştır. 1915'te harper's bazaar ile anlaşmış ve yaklaşık 22 yılda 240'tan fazla magazin kapağı tasarlamıştır. ayrıca moda dünyasında da tasarımlarda bulunmuş ve büyük ilgi görmüş 1920'lerin en çok anılan sanatçısı haline gelmiştir. bu zaman içersinde sahne için çok önemli kostum ve dekor çalışmalarıda olmuştur. 1976'da fransa hükümeti tarafından officer of arts and letters ve 1982'de de medaille de vermeil de la ville de paris ödüllerine layık görülmüştür. eserleri; new york'taki metropolitan sanat müzesi, los angeles'taki county müzesi, washington, d.c.'deki smithsonian institution ve londra'daki victoria and albert müzesi gibi bi çok saygın sanat kurumunda sergilenmiştir ve sergilenmektedir. 1990'da 97 yaşında hayata gözlerini yummuştur.
-
(bkz: erte harfleri)
-
türkçede, tan ağırması öncesinden sabah kadar ferdayı da anlatır.
-
kategorize etmeye, seri yaratmaya, animizme ve feminen hatlara bayılan; benim de kendisine bayıldığım sanatı tek kelimeyle "zarif" olan ressam.
zodyak
alfabe
rakamlar
yedi günah
dört duygu -apati, hüzün, aşk, kıskançlık-
değerli taşlar
kartlar
şehrazat varyasyonları
paris geceleri
zeus ve hera
adem ve havva
moda
favorilerimden biri olan dört mevsim:
ilkbahar
yaz
sonbahar
kış
son olarak geceye dair:
gece
akşam ve gece
gecenin kraliçesi
geceleyin özgürlük heykeli -
asıl adı romain de tirtoff olan fransız tasarımcı. işlerinde bol bol kadın figürleri görürüz. tasarımlarının güzelliği tartışmaya kapalıdır.
-
ahmet oktay'ın yeditepe dergisi'nde 15 ekim 1956 tarihli sayısında yayınlanan kitaplarına girmeyen şiirlerinden biri, erte:
rahatsız kıpırtılarla gelir cumartesi akşamı
yalnızlık çizgileridir damlardan bakınca
dalyanların orda takalar, motorlar
sulara dalıp çıkan balıkçıl kuş kümeleri
direkler sıkıntıyla kımıldar gökyüzünde
istanbul, sonbahar, cumartesi akşamı
karaköy’de el ele tutuşurlar
yalnızlık çizgilerini görür camlardan bakınca
teker teker çıkarır nesi varsa dolabından
bir el basma perdeleri çeker karşı pencerede
defterinde kurumuş elma çiçekleri
naftalin kokusunda yetim cumartesiler
kalabalığa karışır bir karanfil inadından
kadınlar erkeklere, erkekler kadınlara doğru gider
her kuytu köşe başında öpüşürler
adımlar yurdun kapısında durur gece dokuz buçukta
güzel beraberlikleri, mahmur sarhoşlukları var
hiç karanlık basmıyor gözlerine
kurumuş elma çiçekleri çıkmıyor defterlerinden
dalıp gidiyorlar yaşantılarında
yitirdik sandığımız anda buluyoruz
kimse yok dediğimiz anda herkes geliyor
elimizin altında duruyor cumartesiler
çıtırtıyla açılıyor emirgan’ın kirli gökleri
bıraktım işi gücü, sana bir yarın sabah getiriyorum
bir yerde ağaçlar çiçeğe durmuş onu getiriyorum
nerde iyi bir insan
kimin dumanı üstünde bir mısraı varsa onu
yeni bir şarkı mı duydun onu getiriyorum
aşkı başkası getirecek. -
erte esasen arapça sabah sözcüğünün türkçesidir. biz bugün türkiye türkçesinde bu sözcüğü "ertelemek" fiili içinde ötelemek (yani sonraki sabaha bırakmak) anlamında kullanıyor olsak da; erte, vakit bildiren (sabah) anlamıyla birlikte erken anlamına da gelir. benzer şekilde bunların karşıtı olan gece sözcüğü de geç sözcüğünden türemiştir.
(bkz: ertem/#138068158) -
vikipedi halk takvimi saatlerinden bir kısmı şöyle:
06.00 erte (irte)
kuşluk: birindi (birinç)
12.00 öğle (övle)
ikindi (ikinç)
18.00 bite (pite)
üçündü (üçünç)
24.00 gece (keçe)
dördündü (dördünç)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap