• dolma, bir malzemenin ici oyulup ve/veya doldurularak yapilmi$ yemektir
    misal biber dolmasi, kabak dolmasi
    sarma ise yapraksi malzemenin ortasina harc koyulup sarilmasi yontemiyle yapilmi$ yemektir
    misal yaprak sarmasi lahana sarmasi
  • turk halki aynen diger toplumlar gibi yemeklerine isim koyarken universal bir spesifikasyonu takip etmez, yoresel ananeleri ve common sense'i takip ederler..

    sosyete mantisi da bir manti degildir aslinda.. ekmek kadayifi da ekmekten yapilmaz.. imam bayildi sanilanin aksine imamlarla ilintili degildir.. vezir parmagi da bir cannibal corpse parcasi degildir..
  • turk halkinin yemeklerine isim koyarken ya yapili$ bicimini yada yapildigindiginda benzedigi $ekli veya kivami ornek alarak yemeklerine isimler koydugu gorulmu$tur
    misal

    tum sarmalar ve dolmalar adlarini yapili$ $ekillerinden almi$tir. ici doldurulan $eyin illa bi sebze olmasi gerekmez.. (i$kembe dolmasi)

    bir yemegin ba$inda "sosyete "lafi geciyorsa (sosyete mantisi) o o yemegin kolayca ve adi gecen yemege benzeri tada eri$ilerek yapildigini ifade eder

    bir yemegin ba$inda "fakir" geciyorsa (fakir koftesi) o yemegin icindeki malzemelerin daha ucuza, orjinaline yakin lezzette elde edildigini ifade eder

    vezir parmagi gorunu$u itibariyle bu ismi almi$tir.

    tavuk gogsu kivami ve gorunu$u itabariyle bu ismi almi$tir (icinde tavuk gogsu vardir evet)

    imam bayildi inin sa halk arasina yayilmi$ hikayesi: "imamlar nefislerine en hakim olmasi gereken insanlarken bu yemek oyle lezzetli bi yemektirki onlari bile kendinden gecirir" bu ismi boyle aldigi rivayet edilir.
  • bu formulizasyon turk halkinin genlerinde mevcuttur.. her di$i kromozom bir de "food naming convention" geni ta$ir..

    mesela yapili$ $ekillerinden dolayi aynen sarma gibi yapilsa da tadi da alakasiz olsa da o yemege sigara boregi ismi koyulmasina bu formulizasyon icinde "evin ana capra$iklik teoremi" denir..

    bu tur isim koyanlar tarihte buyuk cezalar gormu$tur..

    cig borek ise ne di$ardan cig gibi gorunmekte ne de borek gibi yapilmaktadir.. bu ismi yemege layik gorenler iso tarafindan takibe alinmi$tir..

    tdk cig borege gorunu$unden oturu "yarim ay kizartmasi", sigara boregine de "yufka sarma kizartmasi" ismini standartla$tirma cali$malarini surdurmektedir..
  • sigara boreginin ismini, bizim bugun fabrikalarin duzgunce sardigi sigaralardan degil, dedelerimizin icine tutun koyup sardigi sigaranin sarilma $eklinden almi$tir

    cig borekse: icindeki kiyma ve soganin icine cigden koyularak yapilmasi nedeniyle cig borek ismini almi$tir.
    normal kiymali boreklerde kiyma ve sogan onceden pi$irilip hamurun arasina koyulur

    tdk catal batmaz kaydirgac, gok goturu konuksal avrat diye dursun, her di$i yaptigi yemege super isim bulacak, bulamassa adini "$a$tim a$i" koyabilecek yetenegi bunyesinde barindirir
  • buradaki "her yemegin isimlendirilmesinde ayni sabit kurallar gudulmez" mantigini orneklerle kavradigimiza gore sonraki adima gecebiliriz..

    turk halkinin yemeklere isim koyarken "yeni yemek buldum ama aklima bir isim gelmiyor gozlerimi kapatip sozlukten rastgele iki kelime seceyim" demedigine gore "rahmetli kocamin anisi yemekte ya$asin ismi "beyti kebabi" olsun" (malum pi$mi$ hali rahmetli kocasina benzediginden yapili$ $ekli de andirdigindan) yolunu takib ettigini ba$likta inceledik..

    evi cekip cevirmekte cok ba$arili olsa da neticede ev kadini toplum icinde rasyonel ve matematiksel du$unme yetisini matematik profesorlerine ve swish'le flash yapan bilgisayar kullanicilarina nazaran sadece ev ekonomisi hesabiyla gecirdiginden "yemek isimlendirmelerinde belli standartlarin di$ina ta$ma" konusunda ciddi kaygilar ta$imadigi a$ikardir..

    gunumuzde belli ba$li konferanslarda isimlendirme konusunda bir noktaya varmaya cali$ilmaktadir.. bu cabalar gozardi edilmemelidir..

    lahana dolmasi'na dolma diyen ev kadinlari moderasyon ve bir seri yaptirima tabi tutulmasini ongoren bir oneri hali hazirda international food naming standards commitee tarafindan goru$ulmektedir..

    oysa ki "karde$im borek oklavayla acilan yemektir, kizartma yagda pi$irilen $eydir aradaki farki bilmiyorsunuz denyo denyo konu$uyorsunuz" ogretisiyle bu yanilgidaki kesime yakla$sak ve onlarin yanli$larini duzeltsek, hem sigara boregi, cig borek gibi isimleri bir standarda oturtmu$ oluruz hem de ev kadini adaylarin yeni tecrubelerinde onlara onayak olmu$ oluruz..
  • konu ile ilgili yapilacak konferanslarda isimlendirme konusunda standartla$tirmaya gidilemez objektifligini gosterirken, biryandan evin anami kesildiniz ba$imiza ama borek illaki oklava ile acilir firinda yapilir fa$izanliginda ba$gosteren kimselerle, i$te karde$im bu sarilarak yapiliyor hem lisede kizlara verilen ev i$i dersindede biz bunu boyle ogrendik diyen kimseler arasinda cikan tarti$mayi, swishten, flashtan bi haber ama havucu rendeleyerekte robotta hizlica yaparakta ayni sonuca ula$tiginin bilincinde olan ev hanimi ak$am ne yemek yapsam diye du$unen ev kadinlari bir yerden sonra dinleyemecek, kalkip konferanstan gidecek ve bunun kimseye bir yarari olmayacaktir.
  • sarma, gurunun chejayı selamlama sözcüğüdür,
    dolma, chejanın guruyu selamlama sözcüğüdür...
  • yemeklere isim vermek illâki bir şekil şartına bağlı değildir; fakat aslı "sarma" olan bir yemeğe "dolma" demek de pek akıl kârı değildir!
    iddia ediyorum ki sarmaya dolma demenin yaygınlaşması bazı "aşırı sosyetik", sonradan görme vs. ailelerle ve yine bazı türk filmleriyle başlamıştır.
    fakat artık; "anadolu çocuğu" olan ev hanımları, çaycılar, dünya bankası bürokratları vs.'nin bir kısmı da, maalesef, sarmaya dolma diyor!*
  • "sarma" sonradan uydurulmuş bir laftır, ingilizce, fransizca gibi dillerde yaprak dolması sarma degil de dolma karsiligi gelen fiillerle tanimlanir (to stuff, farcir turevleri), hatta yunanca ve ermenice'de aynen turkce'deki gibi dolma denir. ama şehirli ve kültürlü gözükeceğim diye sarma diye tutturup dolma diyenleri düzeltmeye çalışan bi kısım insanlarımız da vardır tabi.
    (bkz: yaprak dolmasi)
    (bkz: yalanci dolma) (yalanci sarma mi demek lazim yoksa ehehe)
hesabın var mı? giriş yap