ddko

• açılımı "devrimci doğu kültür ocakları" olan sözcük öbeği.
• zamanında "türkiye kürdistaninda ilk ulusalci,demokratik, ayri örgütlemeyi hedefleyen bir dernek" olarak kurulmuş olduğunu bildiğim oluşum.1969 yılında kurulmuş 1971 yılında askeri darbe ile kapatılmış sonraları komal,özgürlük yolu,kawa gibi isimler almıştır.ilk kurulduğu zamnalar istanbulda başkanlığı "necmettin büyükkaya " ankara'da ise "yümnü budak" yürütmüştür.darbe sonra tabii tüm üyelere hapishane ve hücre yolu gözükmüştür.(bkz: ddko yargılamaları)
• halfeti'li gariban devlet burslusu ogrenci abdullah ocalan'in da politik hayatina basladigi yerdir.
• cogu turkiye isci partisi'nde orgutlu veya zamaninda onun icinde gorev yapmis kurt aydinlarinin onculugunde kurulmus olusumdur. sosyalizmle kesinlikle alakasi vardir; ama yolu hicbir zaman "nasyonel sosyalizme" ugramamistir.
• (bkz: kemal bingöllü)
• ikinci dünya savaşından sonra “üçüncü dünya”dan yükselen bağımsızlıkçı, ulusalcı ve sosyalist hareketler türkiye’yi de 1960’lı yıllardan itibaren etkilemiş; bu dönemde, 10 yıl boyunca, çoğunluk türk “sol”u ve ulusalcı kürt hareketleri aynı örgütlerin çatısı altında yer almışlardır.
  
  türkiye’de 1960’lı yılların iki güçlü örgütü: öğrenci gençlik arasında fikir kulüpleri federasyonu (fkf), siyasette de türkiye işçi partisi (tip)’dir. daha sonra ayrılarak ulusalcı kürt örgütlerini kuracak olan pek çok isim bu dönemde bu örgütlenmeler içinde yer almış, bunlardan tarık ziya ekinci tip genel sekreteri sıfatıyla 1965 seçimlerinde milletvekili olarak parlamentoya girmiştir. ayrıca bir dönem tip’in genel başkanlığını üslenecek olan mehmet ali aslan, kemal burkay, yaşar kaya gibi isimler de aynı partide yer almışlardır.
  
  bu on yılın sonuna doğru ortaya çıkan gruplaşmalar ve “sol”da kendini hissettiren kemalizm, kürt ulusal duyarlılığına sahip öğrenci gençliği, siyasetçi ve aydınını kendi “ulusal” duyarlılıklarını daha fazla ifade edecekleri örgüt arayışları 1969 yılı mayıs ayında, üniversitede okuyan kürt kökenli öğrenciler ağırlıklı olarak ankara’da, devrimci doğu kültür ocakları’nın kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
  
  bu örgüt içinde, türk “sol”u içinde birlikte çalışma pratiği ve sosyalist gelenek nedeniyle başlangıçta ulusalcı yön, genel sosyalist kavramlar içinde daha zayıf ifade edilmiş; sonra gelen örgütlenmelerde ulusalcı vurgu “sosyalist” söylemi tamamen bastırmıştır.
  
  12 mart 1971 darbesi sonrası kapatılan bu örgüt bünyesi içinde yer alanlar, 1974 yılı ve sonrasında;
  -devrimci doğu kültür derneği (ddkd)’ni,
  -komal’ı
  -özgürlük yolu’nu,
  -kawa’yı
  - ve ddkd’den de ayrılanların yeni örgütlenmelerini
  oluşturmuşlardır.
• ilk başkanı necmettin büyükkaya dır.
• 12 eylül darbesinin ardından kapatılan devrimci demokrat kültür derneği, adındaki 'kültür' kelimesi 'kürt' olarak değiştirerek, diyarbakır'da 32 yıl sonra bu kez devrimci demokrat kürt derneği olarak açılmıştır.
  
  1980 yılı öncesi doğu ve güneydoğu'da 55 bine yakın üyesi ve istanbul, ankara, izmir başta olmak üzere 48 şubesi bulunan 12 eylül'de kapatılan devrimci demokrat kültür dernekleri'nin o dönemdeki bazı üye ve yöneticilerinin tekrar harekete geçmesiyle yeniden açılmıştır. merkezi diyarbakır'dadır.
• mehmet ali birand'ın 1980 darbesi belgeselinde, büyük bir kalabalıkla anıtkabir'e gidip sol yumruklarla selam durdukları görülebilir.
• (bkz: 1980 öncesi kürt siyasal hareketi)