augsburg barışı

• 25 eylül 1555'te augsburg'da toplanan "kutsal roma germen imparatorluğu dieti" tarafından ilan edilmiştir..
  
  buna göre imparatorluğun üyesi hiçbir devlet dinsel gerekçelerle bir başka üye devlet ile savaşa giremeyecek ve mezhepler silaha başvurmadan yeniden birleşene dek barış geçerli olacaktı. ayrıca imparatorluğun her topluluk diliminde sadece bir mezhep tanınıyordu -katolik veya luthercilik- böylece prenslerin seçtiği mezhep uyruklarını da bağlıyordu. öteki mezhepten olanlar mülklerini satarak, bağlı oldukları mezhebin tanındığı prensliklere göç edebilirlerdi. augsburg barışı, eksikliklerine rağmen yarım yüzyılı aşkın bir süre kutsal roma-germen imparatorluğu'nu ciddi bir iç çatışmadan korudu.^*
• kutsal roma imparatoru charles v ile protestan prensler arasında imzalanan barış. 24. maddesinde bir nevî insanlara mezheplerini seçme hakkı bahşedilmişti. kısa bir süre de olsa iklimin yumuşamasına neden olacak ancak eksiklikleri bir sonraki yüzyılda acıların tekrar yaşanmasına neden olacaktı...
  (bkz: cuius regio eius religio)
• almanya da lutherciliğin varlığını kabul eden ilk kalıcı yasal düzenleme.
• mevzu bahis antlaşma yarım yüzyılı aşkın bir süre boyunca roma-germen imparatorluğu'nu, içinde ciddi bir iç çatışma çıkmasından koruduysa da; bu antlaşma 1648 westphalia barışı'na yol açmış ve devamında avrupa'da bir alman birliği'nin oluşmasını uzunca bir süre:neredeyse 2 yüzyıl geciktirmiştir.
  
  (bkz: westphalia barışı/@chemsuk)
• xvi. yy. başlarında avrupa’da katolikliğe ve din adamlarının haksız üstünlüğüne bir tepki olarak doğan protestanlık, 1530’lu yıllarda alman coğrafyasında hızla yayılmaya başlamış ve 1540’tan sonra protestanlık, bir dinden öte askeri kamplarmışçasına büyüyen bir politik hareket olarak anılmaya başlamıştı. protestan bölgelerinin sayısı yıldan yıla artmaya başlamıştı. bu bölgeler arasında brandenburg, palentine , albertine saksonyası, köln piskoposluğu, münster, osnabrück , naumburg ve merseburg vardı.
  
  lutheryanlar iyi bir yayılma stratejisi izliyordu. genel konseyde, dini konuların ele alındığı toplantıların bazılarına katılıyorlardı. imparatorun kışkırtmalarına rağmen papa iii. paul tarafından düzenlenen konseye birkaç protestan yönetici de katıldı.
  1545’te gittikçe güçlenmeye başlayan protestanlara karşı , kral charles tarafından savaş açıldı.1546 yılında charles saksonya dükası olan maurice’n katılımıyla, çatışmaları başlattı. savaş iki aşamalı oldu ve ilkinde imparator galip göründü, kendi pozisyonunu da güçlendirdi böylece. 1548’de charles ele geçirdiği bölgelerde zor kullanarak kendi kurallarına göre bir geçiş dönemi, geçici bir dini otorite kurmaya çalıştı. charles buralardan politik bir ayrıcalık istiyordu ve bu politik ayrıcalıklar da onların özerkliğini sınırlıyordu. bu sınırlandırmalar da savaşı tekrar başlattı. fransız kralının desteğini alan saksonya dükası maurice’n liderliğinde protestanlar mücadelede başarılı oldular ve 1555 yılında da imzalanan augsburg barış andlaşması ile savaş son buldu.
  
  augsburg barış’ı alman tarihinde yeni bir dönemi açmıştı. dini meselelerle ilgili bir çatışma bir daha yaşanmayacaktı. buna göre imparatorluğun üyesi hiçbir devlet dinsel gerekçelerle bir başka üye devlet ile savaşa giremeyecek ve mezhepler silaha başvurmadan yeniden birleşene dek barış geçerli olacaktı. lutheryanizm yasal bir hale geldi. her prenslik ya da her şehir katoliklik veya lutheryanizm olsun, istediği mezhebi seçebilecekti. halk prenslerin seçtiği dine mensup olacaktı. her devletin (prensliğin) tek bir dini olacak ve bunlar katoliklik, lutheryanizm, kalvinizm, zwinglianizm, anabaptizm’den biri olacaktı. hükümdarının seçtiği inançla yaşamayı istemeyenler sahip oldukları ile birlikte başka bir prensliğe göç edebilecekti.
  
  kamulaştırılan kilise malları devlet tarafından saklı tutulacaktı. bu durum savaşı gerçek galiplerinin ve reformasyon sürecinin kazananlarının, bölgesel prensler olduğunu gösteriyor, prenslerin otoritesi ve güçleri kilisenin çok üzerine çıkıyordu.
  bu süreç sonunda imparator tahtını gönülsüzce terk edip ispanya’da bir manastıra çekildi. burgon tacını oğlu ii. philip’e imparatorluğu da diğer oğlu ferdinand’a bıraktı. ii. philip ve ferdinand sonraki yıllarda reform karşıtı hareketlerde rol oynayacaktı.
  
  augsburg barışı, eksikliklerine rağmen yarım yüzyılı aşkın bir süre kutsal roma-germen imparatorluğu'nu ciddi bir iç çatışmadan korudu. yarım yüzyılı aşkın bir süre boyunca roma-germen imparatorluğu'nu, içinde ciddi bir iç çatışma çıkmasından koruduysa da; bu antlaşma 1648 westphalia barışı'na yol açmış ve devamında avrupa'da bir alman birliğinin oluşmasını uzunca bir süre (neredeyse 2 yüzyıl) geciktirmiştir.
• avrupa'nın resmi olarak iki büyük mezhepe bölündüğünü gösteren ve yüzyıllar boyunca ortak bir kültür üzerine avrupa bütünleşmesinin sağlanamayacak olmasına yol açan diyet. mezhep savaşları sürerken, defalarca karşı karşıya gelen protestanlar ve katolikler, ortak inanç üzerinde uzlaşamamış ve nihayetinde imparator charles v.'in girişimi sonucu avrupa kıtası 2 büyük hristiyanlık mezhebine bölünmüş ve bir süre için barış sağlanmıştır.
• cuius regio eius religio yani "kimin bölgesi onun dini" ilkesini temel alan antlaşmadır.