araşidonik asit
-
linoleik asitten oluşur.
-
20 karbonlu, 4 tane çift bağ içeren, çoklu doymamış yağ asidi. hücre membranındaki fosfolipidlerde esterleşmiş olarak bulunur. inflamasyon durumunda fosfolipaz enzimlerin etkisiyle membrandan ayrılır. ayrıldıktan sonra metabolize edilerek inflamasyonu yöneten pek çok kimyasal mediyatöre dönüştürülür. bu metabolize edilme olayını başlıca 2 enzim sağlar, siklooksijenaz (cox) ve lipoksijenaz. her 2 enzim yolu farklı aran ve enzimlerle devam ederek farklı pek çok mediyatör oluşmasında etkilidir.
siklooksijenaz yolu ile meydana gelen bazı* mediyatörler;
---prostaglandin ı2 (pgı2): endotel* hücrelerindeki prostasiklin sentaz enzimi ile üretilir. vazodilatasyona* neden olur, trombosit agregasyonunu* inhibe eder.
---prostaglandin d2 ve prostaglandin e2 (pgd2 pge2): yoğunlukla mast hücresinde üretilirler. vazodilatasyona* neden olurlar, damar geçirgenliğini arttırarak ödeme neden olurlar. pge2 ayrıca ağrı eşiğini düşürerek ağrı hissine ve başka mediyatörlerle etkileşerek ateşin yükselmesine neden olur.
---tromboksan a2 (txa2): trombositlerde tromboksan sentaz enzimi aracılığıyla sentezlenir. vazokonstriksiyona* sebep olur, trombosit agregasyonunu* teşvik eder.
lipoksijenaz yolu ile meydana gelen bazı* mediyatörler;
---lökotrien b4 (ltb4): nötrofil* ve bazı makrofajlarda üretilir. nötrofiller üzerine güçlü bir kemotaktik etkisi* vardır.
---lökotrien c4, lökotrien d4, lökotrien e4 ( ltc4, ltd4, lte4): öncelikle mast hücresinde sentezlenir. bronkokonstriksiyona* ve damar geçirgenliğinde artışa neden olur.
---lipoksin a4 ve lipoksin b4: dokuya giren lökositler tarafından üstte yazılan metabolitler kullanılarak yavaş yavaş üretilirler. nötrofillerin kemotaksisini ve endotele yapışmasını inhibe eder. bu bakımdan lökotrienlerin antagonistidir. anti-inflamatuar mediyatörlerdir. -
akıllara saygın demirel'i getiren asittir.
-
yer fıstığı yağında fazla miktarda bulunan bir yağ asidi.
-
araşidonik asit 20:4(delta 5,8,11,14) omega-6 y.a'dir.ama esansiyel değildir.çünkü tek şartla yaparım.linoleik ve linolenik asit alınırsa ancak yapılabilir.
-
araşidonik asit'den sitokrom p450 aracılığıyla epoksitler oluşur.
araşidonik asit'den cox yardımıyla prostaglandinler sentezlenir. ilk sentezlenen prostaglandin pgg2'yken ilk aktif prostaglandin ise pgh2'dir. -
linoleik asit dışında fosfolipaz a2 etkisiyle fosfatidilinozitolden sentezlenebilir.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap