şostakoviç senfoni no. 7

• esa pekka salonen bu yapit hakkinda :
  
  in the 1980s, the finnish conductor and composer esa-pekka salonen was critical of shostakovich and refused to conduct his music. for instance, he said in 1987:
  
  "shostakovich is in many ways a polar counter-force for stravinsky. [...] when i have said that the 7th symphony of shostakovich is a dull and unpleasant composition, people have responded: "yes, yes, but think of the background of that symphony." such an attitude does no good to anyone."
  
  (salonen, esa-pekka & otonkoski, lauri: kirja – puhetta musiikitta, p. 73. helsinki: tammi).
  
  (bkz: #37046039)
  
  ---------------------------
  
  bela bartok, bartok orkestra konçertosu adli yapitinin (basligi oyle acildigindan oyle aktardim, orjinali 'concerto for orchestra' yahut macarca'da ne ise o) 4. bolumunde, bu senfoninin 1. bolumundeki meshur marsin bir parodisini yapmistir.
  
  bartok yasaminin son yillarini yasamakta iken bu yapiti duymus ve bu kerte bos bir muzigin nasil olupta bu kadar unlenebildigine sasirmis ve hatta sinirlenmis, bu nedenle bir parodisini yapmak istemistir.
  
  bu temanin asil kaynagi icin :
  
  (bkz: #37047282)
  
  --------------------------
  
  yapitin leningrad kusatmasi altinda bestelendigi, fasizme \ stalinizme karsi bir baskaldiri, bir isyan niteligi tasidigina iliskin yakistirmalarin pek asli astari yok gibi durmaktadir. oncelikle yapitin cok buyuk kismi kusatma oncesinde kaleme alinmistir (ilk bolumdeki marsin kusatma icin yaklasan nazi ordusunu temsil ettigi safsatasinin cokusu)
  
  ve yine kusatmadan once, takip eden sezonda seslendirileceginin duyurusu yapilmistir. su halde kusatmadan cok once besteci yapiti tamamlayacagindan emindi (emindi ki seslendirilisinin duyurusunu yaptirdi, yoksa boyle bir duyuru yapmazdi) demek oluyor ki yapit hitler'e karsi bestelenmemis. belki stalin'e karsi, belki...
  
  kazanan taraf yapitin 'anlamini belirleme hakki'ni da kazanmis oldugundan birkac 10 yil boyunca yapit boylesi bir tarihsel baglam uzerinden degerlendirilmis, dinlenmis, yorumlanmis, calinmis vs.
  
  bu konuya iliskin alinti ve kaynagi :
  
  http://ustvolskaya.org/eng/dsch.php
  
  solomon volkov in his book “shostakovich and stalin” (2006, p. 204) develops ustvolskaya's memoirs: "of course, we cannot know which of his preliminary were used in the final version. but the supposition of the existence — at least in his head — of such a preliminary version confirmed by the fact that the seventh symphony was made part of of the planned concert season of the leningrad philharmonic for 1941—42, announced in the spring of 1941: that is, before the war. precise and punctual in these matters, shostakovich would not have permitted such an announcement if he had not been perfectly clear about what the new work would be like by then. [...]
  
  musicologist ludmila mikheyeva (daughter-in-law of ivan sollertinsky, shostakovich's closest friend) recently revealed that the composer played these variations ['invasion' episode] to his students at the leningrad coservatory before the war with germany began". [...]
  
  --------------------------
  
  cok meshur bir kaydi leonard bernstein yonetimindeki chicago senfoni orkestrası tarafindan deutsche grammophon'a yapilmistir. canli olan bu kaydin youtube'daki bir alintisinin altindaki yorumlar inanilmazdir. o temsilde bulunan mi istesiniz, o temsilde calan mi, o temsilde calanin cocugu mu... kimi ararsaniz dokturmus oraya.
  
  bu kayda sahibim. sunu soylemeden edemeyecegim : boylesi bir kayit dinleyicinin bir yapita olan yaklasimini, degerlendirmesini \ gorusunu degistirebilir, siyahi beyaz gosterebilir. gercekten cok ama cok guclu bir kayit. bu yapiti daha once birkac farkli yorumcudan dinlemistim ve her dinleyisimde yapittan uzaklasmistim. ustune hakkinda okuduklarim da gelince yapita ve hatta bestecisine karsi bir onyargi bile olusmustu kafamda. oyle ki bernstein'in bu kaydini ihtiva eden 6 cd'lik kutunun bu kaydi iceren cd'lerine elimi surmemistim, gerek gormemistim. youtube'deki yukarda alintilanan kisim ve altindaki yorumlari okuyunca dikkatimi cekti ve kaydi dinledim.
  
  yapit hakkindaki olumsuz goruslerim baki kalacak olsa bile, yazi dili, orkestralama, muzikal renkler, tini zenginligi, melodi bulusculugu gibi acilardan bu yapit 2. sinif bir yapit olsa bile, boyle bir yapittan 1. sinif bir temsil cikarabilmeye ancak leonard bernstein gibi birisi nail olabilirdi (yahut barshai'nin bis kaydi). bu kayit bunun kanitidir. ve muzigin de ne kadar ilginc bir sey oldugunun bir kaniti sanirim. bu konuda charles rosen'in guzel bir aktarimi icin izleyiniz.
  
  tum dunya muzikologlari bir araya gelip bu yapiti yerse bu temsile katilan kisilerin bir kulagindan girip obur kulagindan cikacaktir soyleyecekleri 'bilimsel' veriler. bunu isin akademik kismini kucumsemek icin soylemiyorum, sadece bilgi ile alginin ne kadar catisabilecegini soylemeye calisiyorum. daha uzatmiyorum zira son zamanlarda cokca dusundugum ve muzikle dogrudan alakali olmayan sorgulamalara dalmaya gidiyorum ki bunlari yazarak yapabilecek ne ebedi ne de kulturel capim mevcut.
• yapitin abd ilk temsilini yoneten arturo toscanini'nin igili temsilden yillar sonraki gorusu :
  
  arturo toscanini said on his own performance and recording of the seventh symphony by shostakovich: "i asked myself, did i conduct that? did i spend two weeks memorazing that symphony? impossible. i was stupid! did i really learn and conduct such junk? (from "a. ho & d. feofanov, shostakovich reconsidered, toccata press, 1998, p. 110").
• (bkz: #157135541)