özel isim

• ulke, sehir, insan vs isimleri, basharfleri buyuk yazilir
• (bkz: cins isim)
• sert sessizlerin yumuşamasından nasibini alan isimlerdir. lakin bu yumuşama yazıda gösterilmez, telaffuzda kalır.
  örnek: 'antep'e' diye yazılır, 'antebe' diye okunur. demek ki neymiş, türkçe daima yazıldığı gibi okunmazmış.
• sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olanlara bu ek dışında başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti kullanılmaz.
  
  köprü
  boğaz köprüsü - 3. teklik kişi iyelik eki
  boğaz köprüsü’nü - 3. teklik kişi iyelik eki + belirtme hâl eki
  boğaz köprü(sü)müz - 3. teklik kişi iyelik eki + 3. çoğul iyelik eki (“boğaz köprümüz” ve “boğaz köprümüzün” doğru kullanım.)
  
  aynı kullanım “cumhuriyet bayramımız” derken de vardır (“bayramı’mız” değil.)
  
  türk
  azerbaycan türkü - 3. teklik kişi iyelik eki (“türk’ü” değil.)
  azerbaycan türkü’nü - 3. teklik kişi iyelik eki + belirtme hâl eki
  
  azerbaycan türkü derken “azerbaycan türk” şeklinde bir kullanım olmaması nedeniyle 3. teklik kişi iyelik eki sözcükten ayrılmıyor.
• özel isme gelen çoğul eki, yapım eki ve sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. - tdk
  
  türk - özel isim
  türk’ün - özel isim + tamlayan eki
  türk’üm - özel isim + ek fiilin geniş zaman eki
  türkler - özel isim + çoğul eki
  türklük - özel isim + isimden isim yapım eki
  türklüğe - özel isim + isimden isim yapım eki + yönelme hâl eki
  türkçe - özel isim + isimden isim yapım eki
  türkçeye - özel isim + isimden isim yapım eki + yönelme hâl eki
  türkçenin - özel isim + isimden isim yapım eki + tamlayan eki
  
  atatürk - özel isim
  atatürkçü - özel isim + isimden isim yapım eki
  atatürkçülük - özel isim + isimden isim yapım eki + isimden isim yapım eki
  atatürkçülüğe - özel isim + isimden isim yapım eki + isimden isim yapım eki + yönelme hâl eki
  
  hristiyan - özel isim
  hristiyan’ın - özel isim + tamlayan eki
  hristiyanlık - özel isim + isimden isim yapım eki
  hristiyanlığa - özel isim + isimden isim yapım eki + yönelme hâl eki
  
  avrupa - özel isim
  avrupalı - özel isim + isimden isim yapım eki
  avrupalının - özel isim + isimden isim yapım eki + tamlayan eki
  avrupalılar - özel isim + isimden isim yapım eki + çoğul eki
  
  mehmet - özel isim
  mehmetçik - özel isim + isimden isim yapım eki
  mehmetçikler - özel isim + isimden isim yapım eki + çoğul eki
  mehmetler - özel isim + çoğul eki
• yerine kullanılan “o” zamirinin cümle içinde büyük harfle yazılmadığı ve sonra gelen eklerin kesme işaretiyle ayrılmadığı isim.
• yabancilara pazarlanirken ingilizceye cevrilmesi orjinalligin kaybolmasina sebep oluyor.
  
  lahmacun -> turkish pizza
  lokum -> turkish delight
  cilingir sofrasi -> locksmith table (evet berlin'de bir meyhane böyle pazarliyor)
  anadolu lisesi -> anatolian high school (?)
  
  avrupa'da yerli ürününü ingilizceye cevirerek pazarlayan ülke göremedim.
  cekyali trdelnik satar, sen tezgahta gider bakar begenirsen alirsin.
  zira czech delight ismi kültür fukaraligini gösterir.
  
  japonlarin sushi'yi japanese rice delicacy diye sattigini ve sushi isminin bilinmedigini düsünün. sacmalik.
• kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarının da dâhil olduğu isimler. kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmıyor: türkiye büyük millet meclisine, türk dil kurumundan, türk dili ve edebiyatı bölümü başkanlığının, bakanlar kurulunun, danışma kurulundan, yürütme kuruluna, türkiye büyük millet meclisinin 112’nci birleşiminin 2’nci oturumunda. fakat insanların geneli, listenin salt yukarıdaki olduğu fikrinde. türkiye’deki tek kurum “türk dil kurumu” değil.
  
  banka, hastane, lise, üniversite, vakıf vb.ne gelen ekler de kesmeyle ayrılmıyor:
  
  banka: faizle para alıp veren, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan; kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve ticaret, sanayi, ekonomi alanlarında çeşitli etkinliklerde bulunan kuruluş.
  hastane: hastalara yatarak veya ayakta tanı, tedavi ve bakım hizmetlerinin hekim, hemşire ve diğer sağlık çalışanları tarafından verildiği sağlık kuruluşu.
  lise: sekiz yıllık ilköğretimden sonra en az dört yıllık bir eğitimle hayata veya yükseköğretime hazırlayan ortaöğretim kurumu.
  üniversite: bilimsel özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, yüksek düzeyde eğitim, öğretim, bilimsel araştırma ve yayın yapan fakülte, enstitü, yüksekokul vb. kuruluş ve birimlerden oluşan öğretim kurumu.
  vakıf: birçok kişi tarafından kurulan ve toplum yararına çalışmayı ilke edinen kuruluş. - tdk
  
  bunlara tdk’den bakmak gerekiyor. mesela “lise” kurum fakat “okul” kurum değil:
  
  a lisesine gittim.
  a okulu’na gittim.
• (bkz: #112031539)
• the özel isim soyad başına getirilmez deniyor. aksine davranışlar, benim gözümde kural kırma. zamanenin yapay ve yalancı özgürlük havası. kutsalı pisleyerek benlik bulma ve kendine alan açma davranışı. bu eğilim olasılıkla sadece biz sömürge ingilizcelerde değil, merkezi ingilizcelerde de var. "the only one" anlamıyla the + özel isim kullanımı biriciklik üzerinden hepimizde gereksinim, ama yine de the + özel ad çok sakil. (bkz: the/@ibisile)
  
  (bkz: özel ad)