• büyük bi sinek durdursa anlardım da, bu gerçekten akıl almaz bir durum.
  • (bkz: teoride desen zehir gibi pratik dersen sallanmakta)
  • gözüne kulağına sinek giren makinistin, oheeey n'oluyor lan amınakoyım, deyip treni durdurması ile gerçekleşir ki o da küçük bir ihtimal dahilindedir.
  • zerre kadar fizikten anlamıyorum ama; 100 kilometre hızla giden trenin hızı bir anlığına sıfır, evet sıfır, kilometreye düşerse çoook kısa bir zaman içerisinde tekrar 100 km/h hıza çıkması gerekmez mi? o zaman 0-100 kilometre hıza en kısa sürede çıkan araç at sineği çarpan 17 vagonlu tren olmaz mı? şu an çok mantıklı geldi söylediklerim. bilemiyorum.
  • açık seçik anlatıldığı halde hala (bkz: #18548393) inatla okumayıp bildiği bütün fizik terimlerini ortaya saçan arkadaşlar için "zbam ile fiziğimi öğreniyorum seti"ndeki bu konuyla ilgili müthiş görselleri paylaşayım.

    varan 1: şimdi durmak ne demek?
    cevap : yere göre hızının sıfır olması demek.

    varan 2: sinek bir doğrultuda sola giderken bir süre sonra aynı doğrultuda sağa gitmeye başladıysa bu ne demek?
    cevap : sinek bir noktada durmuş demek (yere göre hızı sıfır olmuş)

    varan 3: sinek durduğunda bir cisimle temas halindeyse o cisim de durmuş olmaz mı?
    cevap : olur.

    varan 4: e peki niye durmuyo lan tren?
    cevap : çünkü kuantum, paralel evrenler, sikim teorisi... şaka lan şaka. çünkü tren rijit bir cisim değil. o da eğilip bükülebilir, deformasyona uğrayabilir. trenin minik bir kısmı duruyor aslında. gel aşağıda çizdim ona bak:

    bak tren de sinek de birbirlerine doğru gidiyorlar:
    _____
    t.........|.......
    r.........|.......
    e........|.......sinek
    n........|.......
    _____|.......

    ----------->gözlemci tam burada

    -------------------------------------------------------------------------------------------------------
    şimdi çarpıştılar:
    _______
    ....t.........|.......
    ....r.........|.......
    ....e........|sinek
    ....n........|.......
    _______|.......

    ----------->gözlemci tam burada
    ------------------------------------------------------------------------------------

    şimdi trenin camı esnedi. tabi bu kadar hayvani esnemedi, göresin diye böyle. gözlemci bakınca sineğe durmuş görüyor. dolayısıyla sineğin camla temas ettiği nokta da durdu. hızı sıfır, gözlemciyle aynı hızda.
    _________
    ........t.........|.......
    ........r........|.......
    ........e......|sinek
    ........n.......|.......
    _________|.......

    ----------->gözlemci tam burada
    ---------------------------------------------------------------------------------------------

    cam eski haline geldi. sinek üstüne yabışdı, mutlu bir birliktelikleri var.

    ___________
    ............t.........|.......
    ............r.........|.......
    ............e........|sinek
    ............n........|.......
    ___________|.......

    ----------->gözlemci tam burada

    ------------------------------------------------------------------------------------------

    işte bir hikaye de böyle mutlu sonla bitti. bundan sorumlusunuz, haftaya sınavda sorcam.
  • götümüzden fizik sallamanın en güzel örneğidir. durmak lafı bi kere fizikte hızı 0 km/h olmaktır. trenin hız ne öyle ne böyle hiç bir küçük anda 0 olmaz. olsa olsa hızı 99,9999999999999999999999999 gibi birşeye düşer, ona da durmak denmez yavaşlamak denir.

    aptal kızlara anlatsan, yedirebileceğin güzel bir muhabbettir ama. çok bilgiliymişsin gibi göstermenin bence denenmemesi gereken yollarından biridir. salak olma şansın, karizma yapma şansından daha fazla çünkü.
  • treni rijit (rigid) cisim zannetmekten kaynaklanan bir yanılma. hayır efendim olay böyle olmaz, tüm hareketlerin temelinde cisimlerin içinde hareket eden basınç dalgaları vardır. cisimler esnektir. rigid body yaklaşımı sadece malzeme içindeki dalgaların sönümlenme zamanı (dalgaların cisim içerisindeki davranış sabitleri), zaman sabiti (doğal frekans) gibi özelliklerine göre daha geniş aralıklarla incelediğinizde kullanabileceğiniz bir tekniktir, yani rigid'lik görelidir. olay şöyle olur:

    _ sineğin çarptığı yerdeki cam, metal vb her ne ise, çok küçük bir bölge ki burası sineğin ilk temas ettiği yer, gerçekten duruyor ama bu sadece o yüzeyde ufak bir noktadaki dalgalanma anlamına gelir. yüzeydeki silindirik bir esneme olarak yayılır ve aynı nokta kendini trenin normal hızına erişecek şekilde toparlar ve bunlar çok kısa bir an içerisinde gerçekleşir.

    yoğun istek üzerine ekleme: bunu daha iyi hayal etmek için trenle aynı kütleye sahip bir sünger tren ve sinek yerine de cam bir bilye düşünün, momentum ilkeleri uygulanacaktır (tam esnek çarpışma ve sıfır plastik deformasyon kabul edelim). bilyenin çarptığı bölgedeki sünger sıkışacaktır ve sonra yay gibi geri salacaktır kendini ve bu sırada bilyeyi de aksi yöndeki son hızına doğru çekecektir. ama sünger tren hiç durmayacaktır, yalnız çarpışma yüzeyinde sıkışan sünger kısımdaki bazı bölgeler durağanlaşır (trene bakan öküzün referans çerçevesinden). çelik trenimizde de benzer bir esnek çarpışma (aslında sinek deforme olur da olmasa bile) çok daha küçük bir ölçekte gerçekleşir.
  • (ara: ibretlik bir paylasim)
  • (bkz: öyle trenin mına koyim)
  • yeterli sayıda sineği tren camının aynı noktasına, camın dalgalanıp toparlanma frekansıyla senkronize bir şekilde yollayabilirseniz, tren camını gerçek hayatta patlatabilirsiniz. bu bilgiyi verdikten sonra asıl konumuza dönüyorum.

    teorik fizik der ki; havaya atılan bir topun yükselmeyi bırakıp düşmeye başladığı bir an vardır, işte o anda cisim anlık olarak durur. öyle kabul edilir yani. sineğin de havaya atılan top gibi yön değiştirmesi için anlık olarak durması gerekir. durduğu anda ise çarpışma gereği trenle tam temas halinde olacaktır ve sinekle tren m1+m2 kütlesini oluşturmuşlardır. eğer m1 duruyorsa m2’de aynı şekilde davranmalıdır. yani tren de anlık olarak durur.

    gerçekte ise tren camının esnekliğinden dolayı trenin değil yalnızca camın bir bölgesinin duracağı zaten belirtilmiş.

    göz önüne alınmayan bir durum da şimdiye kadar yapılmış tüm hesaplarda tren camının düz durduğunun kabul edilmiş olması. bilindiği gibi tren camı aerodinamik tasarım gereği eğimli olur. bu bir yandan çarpan sinekteki momentumun bir kısmının düşey düzlemde aşağı doğru iletilerek raya binen yükün artmasına sebep olacakken, diğer yandan da trenin yatay yönde ileri doğru olan hareketine karşı koyacak momentumu azaltacaktır. uygulanan kuvvetler ise camın eğim derecesine göre değişecektir.

    hatta ve hatta yeterli aerodinamik çalışma yapılmışsa tren kendisine çarpmaya kararlı bir şekilde gelen sineğin içinde bulunduğu havayı yumuşak bir şekilde yararak sineğe on küsur burgulu çift salto attırarak olimpiyatlara hazırlayabilir. anlık basınç farkından sersemleyen sinek sırtüstü yatarken, kendi bakış açısına göre gökyüzü ve yeryüzünün yer değiştirmiş yeni pozisyonları arasında uzaklaşmakta olan trene bakar ve üzerine az evvel kalkmış tozlar yağmaya başlarken sahneden yuvarlanan bir çalı geçer ve ekran kararır.
hesabın var mı? giriş yap