büyük engizisyoncu

• dostoyevski'nin karamazov kardeşler adlı romanının, bence en güzel bölümüdür, din sömürüsü eleştirilir.
  isa çölde açtır, yalnızca bitki kökleriyle beslenir, şeytan ona ekmek teklif eder. isa bu öneriyi reddeder, ekmek ile inanç satılmaz, insanların ekmek için inanmasını istemez.
  isa bir kilisenin tepesindedir, şeytan "eğer sen tanrı'nın oğluysan kilisenin tepesinden atlasan da ölmezsin, göster mucizeni" der. isa bunu reddeder, tanrı'nın gücüne gidecek böyle bir hareket yapmayı reddeder, insanlara dini kabul ettirmek için mucizeler sunmayı reddeder.
  isa dağın tepesindedir, şeytan yanına gelir ve tepeden yeryüzünü gösterir, ona itaat etmesi karşılığında isa'ya yeryüzü krallığını teklif eder. isa yalnızca tanrı'ya itaat edeceğini söyler ve yeryüzü krallığını elinin tersiyle iter.
  oysa papalık, insanları ekmekle kendine bağlamaya çalışır, ermişlere ilişkin türlü mucizelerle hristiyanlığı yaymaya çalışır. son olarak, ruhlarını şeytana satıp din sömürüsüyle ülkeyi yönetir, yeryüzü krallığı uğruna şeytanın kulu olurlar.