cemil meriç

• unlu dusunurlerimizden. sag kesimin bir kisminin cok saygisini kazanmis olmakla beraber islamci ya da ulkucu gibi cenderelerle hapsedilemeyecek^* nev-i $ahsina munhasir bir cizgide yer almasi ve attila ilhana 70'lerde yazdigi mektupta eserlerinin hep sagci yayinevlerinden cikmasinin sebebinin eski dostlarinin vefasizligi oldugunu, kendi aklinin kendisine ait oldugunu soylemesi dikkat cekicidir.
  
  "cemil meriç, kendini, “yazar ve hocayım.başlıca işim düşünmek ve düşündüklerimi cemiyete sunmaktır”diye tanımlayan özgün bir fikir adamıdır.1916 da hatay'da doğdu.ailesi balkan savaşı sırasında yunanistan’dan göçmüştü.
  fransız idaresindeki hatay’da fransız eğitim sistemi uygulayan antakya sultanisinde okudu.tercüme bürosunda çalıştı, ilkokul öğretmenliği ve nahiye müdürlüğü yaptı.”hatay hükümetini devirmeye çalıştığı”suçlamasıyla yargılanıp hapis yattı.1940’da istanbul üniversitesine girip fransız dili ve edebiyatı öğrenimi gördü.mükemmel düzeyde fransızca okuyup yazan meriç,ingilizceyi anlıyor,arapçayı kendi ifadesiyle “söküyor”du.elazığ’da(1942-45) ve istanbul’da (1952-54) fransızca öğretmenliği yaptı.1941’den başlayarak insan,yücel,gün,ayın bibliyografyası dergilerinde yazmaya başladı.iü’de okutmanlık yaptı.(1946-63),sosyoloji bölümünde ders verdi(1963-74).1955’de gözlerindeki miyopinin artması sonucunda görmez oldu,ama olağanüstü çalışma ve üretme temposu düşmedi.20.asır,dönem,yapraklar,yeni insan,kubbealtı,türk edebiyatı dergilerinde yazıları yayımlandı.hisar dergisinde “fildişi kuleden” başlığıyla sürekli denemeler yazdı.1974’de emekli oldu ve yılların birikimini ardarda kitaplaştırmaya girişti.1984'de önce beyin kanaması,ardından felç geçirdi,13 haziran 1987 de vefat etti.ilk telif eseri balzac üzerine küçük bir incelemeydi.hint edebiyatı(1964) daha sonra bir dünyanın eşiğinde başlığıyla iki kez daha basıldı.saint simon,ilk sosyolog ilk sosyalist,1967’de çıktı.1974’den sonra yayımlanan kitapları şunlardır:
  bu ülke(1974), umrandan uygarlığa(1974), mağaradakiler(1978), kırk ambar(1980), bir facianın hikayesi,(1981), işık doğudan gelir(1984), kültürden irfana(1985).
  fransız edebiyatından yaptığı çevirilerin yanı sıra, uriel heyd'in ziya gökalp, türk milliyetçiliğinin temelleri (1980), thornton wilder'in köprüden düşenler (1981) ve maxime rodinson'un batı'yı büyüleyen islam (1983) adlı eserlerini de türkçeye kazandırdı.
  cemil meriç'in "bütün eserleri" toplu halde basılırken, daha önce yayımlanmamış iki kitabı daha yayınlandı:
  jurnal 1 (1992) ve jurnal 2 (1993)
  cemil meriç’in kimisinin izini kendisinin de kaybettiği ve “kitapçıda kayboldu”diye andığı çok sayıda çevirisi de vardır."^*