heart of darkness

• hannah arendt'e göre insanın karanlık bir yüreğe sahip olduğunu en iyi anlatan romandır. insanın karanlık bir yüreğe sahip olması insanın mayasına karılan kötülükten, insan doğasına içkin bir kötücüllükten kaynaklanmaz. arendt, böyle bir özsel kötülük (veya iyilik) anlayışını reddeder.
  
  bu ifadeyle kastedilen daha ziyade insanın yüreğinin gölgeli ve karanlık bir derinliğe sahip oluşudur; söz ve edimlerimize yön veren güdülerin tam manasıyla belirlenemeyeceği ve önceden kestirilemeyeceğidir. bizi neyin (veya nelerin) güdülediğini tamı tamına anlamak veya bilmek neredeyse imkansızdır. çünkü edimlerimize yön veren güdüler sürekli değişir. insanın yapıp ettiklerinin çoğunlukla bir tutarlılık arz etmemesi de bundandır. kural olan daha ziyade tutarsızlıktır. insan, her an her şeyi yapmaya muktedir ve tekinsiz bir varlıktır. insan, yüreğinde uçurum(lar) barındırır. yüreğindeki gölgeler sürekli yer değiştirir. insan, yer değiştiren gölgedir.