501 developer

• manifesto hakkında ayrıntılı yazmak istemedim ama beğenenler olmuş. manifestonun çıkış argümanı şu: "işimizle gurur duyuyoruz ama tamamen onunla tanımlanmayı reddediyoruz".
  
  bu çıkış noktası bile 501 developer'dan direkt uzaklaşıyor. beşi bir geçe işten çıkmak sadece ve sadece "hayatımıza da işimiz kadar vakit ayırmak istiyoruz"dan ibaret. bu hedef için aslında ortada olmayan bir şey varmış gibi yapıp (yani sadece işinle tanımlanıyormuşsun gibi) sonra onu reddetmek de saçma.
  
  manifestonun geri kalanı agile manifesto'nun yapısı kullanılarak düzenlenmiş. yani "x'e y'den daha çok önem veriyoruz, eğer x ile y çakışacak olursa x'i tercih ederiz" formatı. şunları listelemiş:
  
  - "ailelerimiz iş sahiplerinin ticari hedeflerinden önce gelir"
  
  meali: "aileme ayıracağım vakitten çalıp senin ticari hedeflerine kastıramam". burada atlanan, çalışma denen kavramın zaten tüm esprisinin iş sahiplerinin ticari hedefleri için kendi vaktini feda etme olması. yani sabah işe gittiğin anda 5:01'de çıkıp eve döndüğün anın tamamı ailenden ve kendinden vakit çalmaktan ibaret. hani ailen o vakti uyuyarak ve sana ihtiyaç duymadan geçiriyorsa ayrı ama diğer tüm koşullarda zaten o vakti çalıyorsun. niye bunu yapıyoruz? çünkü o çaldığın vakitte elde ettiğin gelirle ailene yapacağın katkı bütün gün evde pijama terlikle gezeceğin vakitten daha önemli. ailen için daha öneml. o yüzden o çalınan vaktin ailenin ihtiyaçlarıyla peşin peşin çakışacağını farzetmek ciddi bir mantıksal hata içeriyor.
  
  - "boş vakit, beleş abur cuburdan önce gelir"
  
  meali: "beleş abur cubur verip benim işyerinde daha uzun kalmamı sağlayamazsın". halbuki o beleş abur cuburun öyle bir gayesi yok. kim işyerinde kalıp kalmama arasında kararsızlığa düşüp "hmm beleş abur cubur var o zaman kalayım" der ki? bu kalmak için bir cazibe unsuru değil ki. beleş abur cubur sadece mesai saatinde senin miden kazındığında bütçe hesabı ve alışverişle dikkatini dağıtmanı engelleyen, geliştirici memnuniyetini arttıran bir unsur. ayrıntı için: http://www.joelonsoftware.com/…idetodevelopers.html
  
  - "hayatımızı yaşamak, bireysel markamızı korumaktan önce gelir"
  
  meali: "bireysel markamı güçlendireceğim diye bir hayatımı yaşamayı kenara itemem". bu bireysel marka oluşturma ve güçlendirme hadisesi de blog yazmak, sosyal medyayı kullanmak ve kendine isim yapmak. yani son derece rekabetçi olan bu piyasada kendine daha iyi bir konum elde etmek ve dolayısıyla gelecekte kendine daha iyi bir iş imkanı yaratmak ve senin için en öncelikli olan ailene daha iyi bakabilmek anlamına geliyor. bu açıdan zaten bu tercihte bir gariplik var. bir de bunun üstüne tüm bu marka oluşturma ve güçlendirme aktivitelerinin "kır gezisi"nden daha az "hayatı yaşamak" olduğu faraziyası var. halbuki bir insan yazmaktan da dağda kırda bayırda koşturmak kadar keyif alabilir. hatta popüler bir blog yazarıysa gelen feedback'ten çok daha fazla haz alabilir yaşadığı sosyallikten daha çok tatmin yaşayabilir. bunun çakışmaya yol açma ihtimalini yüksek görmekte de bir gariplik var.
  
  - "sürdürülebilir tempo kastırma kahramanlıklarından önce gelir"
  
  meali: "sabahlara kadar çalışıp kendimi tüketeceğime enerjimi tasarruflu kullanıp uzun vadede hep bir verim ortalamasını yakalamam daha iyi". bize ne bundan? işveren bunla ilglienmez ki? senin işini zamanında yapıp yapmadığınla ilgilenir. sen ister tüm gün uyu ister sabahlara kadar çalış, işini işverene vaadettiğin sürede yetiştirebiliyor musun?
  
  - "kendi yaratıcı projelerimiz dünyanın ihtiyaç duymadığı ticari ürünlerden önce gelir"
  
  meali: "çalıştığım şirketin ürününe inancım yoksa mesai saatinde kendi projemi yaparım???". açıkçası en anlamadığım madde bu oldu. eğer mesele mesai saatleri dışına taşmaksa zaten 501 developer dediğin adam "5:01 dedin mi çıkarım" diyen adam. bunun da ürüne inançla bir alakası yok, hayata vakit ayırmayla alakası var. adam manifestoda resmen iş ahlakını darmadağın eden bir şey söylemiş. yanlış anlamışımdır diyeceğim ama manifestonun sonuna da "sayfa dandik ama 5:01'de çıkmam gerekiyord gerisini yapamadım :)" yazmış. yani bu yaratıcı projesi olan sayfayı mesai saatinde yapmış. belki işyeri izin vermiştir ama yine de verdiği mesaj iş etiğinden yoksun.
  
  - "güzel kıyafetler alacak para microsoft'tan bedava t-shirt'ten önce gelir"
  
  meali: "sen bana eşantiyon vereceğine daha çok para ver". bu mantık da saçma çünkü eşantiyonun ürün değeriyle onun şirkete maliyeti arasında dağlar kadar fark var. microsoft t-shirt bastırırken 25,000 çalışanı için bastırınca inanılmaz ucuza mal ediyor. sana da hoşluk olsun diye company store'da 20 dolara satılmakta olan bu ürünü beleşe verebiliyor. sana para verecek olsa belki 1 dolar verecek en fazla. sen de o parayla güzel kıyafet falan alamazsın.
  
  - "barda arkadaşlarımla langırt oynamak ofiste takım liderimizle langırt oynamaktan önce gelir"
  
  meali: "ofiste sosyalleşmeye ve eğlenceye vakit ayıracağıma daha çok iş yapar ve böylece işten daha erken bile çıkabilirim". burada da birden fazla yanılsama var. ilki ofis içi sosyalleşmenin "gereksiz" görülmesi. halbuki hayatının yarısını geçirdiğin bir ortamın hayatının parçası olmadığını kabul etmekte bir gariplik var. iş ilişkilerinin ve takım içi iletişimin iyileştirilmesinin önemi haricinde sadece insanın sosyal bir varlık olmasından dolayı bir acayiplik var. ikincisi ise "dinlenmenin ve ara vermenin" gereksiz olduğu. yani bir insan sabah 8'de bilgisayar başına oturur ve %100 verimle akşama kadar devam eder ve akşam 5:01'de çıkar. böyle bir şey yok ki. neredeyse tüm zaman yönetimi makaleleri, 1-1.5 saatlik verimli çalışma ve sonrasında yarım saate varan dinlenme noktaları öneriyor. bunlardan bihaber biri yazmış bunu muhtemelen.
  
  - "göt biri olmamak, şirketin yıldızı olmaktan daha önce gelir"
  
  meali: "şirketin yıldızı olmak götlük yapmayı gerektirebilir, öyle bir göt herif olacağıma normal biri olurum daha iyi?". bu da saçma sapan maddelerden. aslında galiba demeye çalıştığı şey, kendimi teknik becerilerimde ilerleteceğime iletişimimi ilerletmeyi tercih ederim şeklinde ama bu önceki söyledikleriyle çeliştiği gibi 501 developer olmakla ilgisi de yok?
  
  buraya kadar böyle. bir de manifestoya bakarak biz de yazarına dair ek değerler listesi ekleyebiliriz sanırım:
  
  - "bir şeyi erken yapmak, iyi yapmaktan önce gelir". çirkin görünüme ithafen.
  
  - "milleti gaza getirmek, mantıksal sağlam temellerden ve bütünlükten önce gelir". tüm mantıksal hatalara ithafen.
  
  - "hedefe ulaşmayı sağlıyorsa taklit, orjinallikten önce gelir". agile manifesto'nun ucuz bir kopyası olmasına ithafen.
  
  - "millete blog'da comment yetiştirmek, çirkin ürünleri güzelleştirmekten önce gelir". halen manifestonun gram düzelmemiş olmasına ama blog'da dönen comment trafiğine ithafen.
  
  tüm bu resme bakınca kısa yoldan prim yapmak, populist butonlara basmak gibi hedefleri olan sığ ve yüzeysel bir adam görüyorum ortada. acıma duygusu barındıran egoist cümlelerini katmıyorum bile ortaya.
  
  "bu sadece iyi yaptığımız bir iş" demiş.
  
  orada da yanılıyor. öncelikle iyi yaptığını zannettiğinde yanılıyor. sıçar gibi html yapıp bundan gayet memnun olmasıyla. ikincisi geliştiricilerin bunu "sadece bir iş" olarak gördüğüne. benim için yazılım geliştirme bir merak, bir tutku, bir hobi. onu bir iş için yapıyor olmam onu yapmaktan keyif alma bu tutkuyu ve merakı giderme tatmini yaşamama engel oluyor da değil.
  
  buna bu kadar yazma sebebim gelecekte de basit fikirlerden populist primler elde etmeye çalışacak olanların olması ve bunun bir şablon örnek olarak kalması.