• yıllar önce, develer tellal, pireler berber iken, güya yaşça küçüğüm olan (diyaloğun sonunda kim küçükmüş anlaşıldı) kuzenden sağlam bir ayar yediğim semboldür..

    bir gün kendisiyle karacaahmet mezarlığı'nda dolaşırken bir mezar taşı dikkatimizi çekti.. hilali ve yıldızının boyutları ile yerleşimi kusursuz, hilali yukarı doğru bakan bir ay yıldız işlenmişti medfun zatın taşına.. mezar taşında isimden başka hiçbir şey yazmıyordu, ay yıldız ise ismin üstüne konumlandırılmış.. her şeyiyle sade, net, süssüz tam bir oran harikasıydı taş.. taşın kendi boyutlarıyla üzerindeki yazıların ve ay-yıldız ın birbirlerine oranları resmin bütününde kusursuz denebilecek bir şekilde yerleştirilmişti..

    dedim ki:

    - "ne güzel değil mi..? ben de böyle bir mezar taşım olsun isterdim.. çok güzelmiş.."
    + "ben istemezdim." (bir an bile tereddüt etmeden ve taşa bakarak söyledi bunu)
    -"neden yav..?"
    +"o ay yıldız için, onu taşımaya layık olacağım bir şey yapmadım ben.. bunu hak ettiğimi sanmıyorum.."
    - "..."
  • taa 1793 yılından beri anadolu topraklarında yaşayan insanların bayrağında bulunan sembol.
  • sanıldığı gibi, ay ve yıldız birlikteliğinden meydana gelen sembol, türklere özgü bir motif değildir. tarih doğru incellendiğinde anadolu coğrafyasında türklerden çok daha önce kullanılan bir motiftir.

    bu motife rastlanılan en erken dönemlerden birisi, uranopolis isimli yunan kentidir. makedonya dolaylarında bulunan bu kentten bir örnekle, mö 300 yıllarına tekabül eden bronz sikkede bu motifi görebiliyoruz.

    anadolu yerleşkesinde kullanımı ise yunan şehri byzantium (şimdiki galata'da varlık gösteren kent) ile başlıyor. (bizans olarak adlandırılan doğu roma imparatorluğu ile karıştırılmamalıdır. doğu roma’nın anadolu’daki hakimiyeti milattan sonra başlar.)

    makedonların etkisiyle olsa gerek anadolu'ya ıstanbul'dan giriş yapmış gibi görünüyor. efsaneye göre büyük iskender’in babası ikinci philippos, byzantium’u kuşattığında gök yüzünde beliren parlak bir ışık, şehri kuşatanları ortaya çıkararak, kenti uyarıyor, tipik bir yunan miti gibi görünen bu efsaneye konu olan ay tanrıçası olarak adlandırılan hekate’ye şükran amacıyla hilal üzerinde, ışığı tasvir etmesi amacıyla olsa gerek yıldızı da sikkelerde kullanılmaya başlıyor.

    bahsi geçen motife bir örnekle mö birinci yüzyıla tarihlenen byzantium sikkesi >>

    o dönemleri ele aldığımızda, sikkelerin özellikle kentlerin mitolojisini, savaş zaferlerini, toplumsal olayları anlatması gibi güzel bir özelliği var. sikkeleri bir nevi kitle iletişim ürünü gibi görmek doğru olur. bu nedenle tarihi olayların resmi sikkeler üzerinden yapılıyor ve özellikle tarih için oldukça değerli bir unsur olarak kabul edilir.
    bu motif nitekim zamanla adını tarih sahnesinde duyurmaya başlayacak istanbul’da, roma imparatorluğundan önce kullanılmaya başlıyor, bu geleneğin roma’nın anadoluda hakimiyet kurmasıyla da unutulmadığını söylemek yine sikkelerden örneklerle doğru olur.

    roma ile büyük savaşlar vermiş, pontus kralı iv. mithridates (mö 120-63) döneminden sikke örneği : (ön yüzünde mithridates, arka yüzde köşede ay ve yıldız motifi)

    örnek 2

    (yine mithridates'in olduğu örnek 3)

    nitekim anadolu coğrafyasında, augustus dönemiyle beraber, roma hakimiyetinin başlamasıyla bu semboller de kullanılmaya devam ediyor.

    (ön yüz: augustus silüeti, arka yüz ay-yıldız motifli sikke

    yine roma’dan birkaç örnek vermek gerekirse,

    roma imparatoru antonius pius’un eşi olan diva faustina’nın ölümü üzerine imparator tarafından basılan sikke

    ııı. gordianus olarak bilinen marcus antonius gordianus dönemine tarihlenen (225-244) sikke

    yine roma imparatoru commodus döneminden bir örnek, günümüz niğbolu (nikopolis) bölgesinde bulunmuş bir sikke

    hadrianus döneminden gümüş sikke

    daha çok altı köşeli tasvir edilen hilal ve ay figürü, nitekim türklerin istanbul’u fethiyle tarih sahnesindeki yerini korumaya devam ediyor. bu sembolün bir tarih mirası olduğu unutulmadan düşünüldüğünde, fatih sultan mehmet’in istanbul fethinin ardından kendisini kayser-i rum ilan etmesi de mirasın korunmasının sebeplerinden birisi olabilir.

    https://upload.wikimedia.org/…fe/osmanli_armasi.svg

    zamanla günümüzdeki şeklini alan türk bayrağı'nın modern halinin savaşlarda kaybedilen askerlerin anınısının yaşatılması kadar anadolunun tarihsel bir mirasına da sahip olduğunu bilmek gerekiyor.

    nitekim zamında atatürk'ün modern bayrağı, osmanlı'dan olduğu gibi almak yerine değiştirmek gibi düşüncesi olduğuna dair muallak bir söylenti de mevcut. link olarak yazıyı bulamadım, baya eskiden okumuştum, belki böyle bir bkz yardımcı olur. ne kadar doğru, ne kadar yanlış bilmiyorum. yine de bırakayım.

    (bkz: atatürk'ün istediği türk bayrağı)

    dip not : aklıma gelmişken eklemek istedim, özellikle anadolu coğrafyası ve roma üzerinden örneklere yoğunlaşmamın asıl sebebi alanım olduğu için oldu, nitekim bundan dolayı osmanlı dönemindeki ay-yıldız motifinin transformasyonu konusunun eksik kaldığının farkındayım, başka bir gün vakit bulursam, o konuyu da detaylıca araştırıp eklemek istiyorum.
  • esasında isminin 'ay-gezegen' olması gereken, hilal şeklindeki ay ile venüs gezegeninin belirli zamanlarda dünyadan görünen şekillerinden esinlenilmiş semboldür.
  • (bkz: #27378782)
  • bayrağında ay olan ülkeler vs ay'da bayrağı olan ülkeler :

    görsel
  • nerevar'la özdeşleşmiş bir sembol.
  • ay yıldız islam dininin sembolü değildir. avrupalıların ay yıldızı islam sembolü sanmasının en büyük sebebi osmanlı'dır. islam'da sembolizm yoktur, çünkü haramdır.
    türkler bir zamanlar islamın halifesi olduğu için kendi bayraklarını ve sancaklarını kullanmışlar bu yüzden gavurlar da bizim milli bayrağımızı islamın sembolü sanıyorlar.

    hilal "ilerlemeyi" beş köşeli yıldız ise geleceği ve aydınlığı sembolize eder. sekiz köşeli yıldız ise şekil bilimine göre zafer anlamı taşımaktadır. beş köşeli yıldız aynı zamanda insanı sembolize etmektedir.

    ay yıldıza benzeyen ve gökte gün ile ayın kavuşumunu temsil eden bir motif, mö 1. binyılda, proto-türk olarak bilinen chouların (mö 1028-281) baş bayrağında görülüyordu.

    göktürk paraları içinde üzerinde ayyıldız motifi bulunan para olması, ayyıldız simgesinin islam öncesinde de türk toplulukları tarafından kullanıldığı görüşünü ispatlamıştır.

    hilal ve yıldız osmanlılar tarafından kullanılmadan önce islamla ilişkilendirilmemişti. bunu kanıtı ise haçlılar döneminde de rozetler ve bazı bizans imparatorlarının sikkeleri üzerinde bulunmasıdır.

    kökeni ne olursa olsun, bu semboller asya'nın çeşitli yerlerindeki türk devletlerinde kullanılmıştır. bundan dolayı hiçbir sebeple bu sembolün bizans'tan osmanlı'ya devredildiğini söyleyemeyiz.
  • göklerde dalgalanan, kan kırmızı, toplumsal ruhumuzun simgesi. ruh ise bedenimizde dalgalanan bir bayrak misali.
  • ay islam'ı yıldız islam'ın 5 şartını temsil eder
hesabın var mı? giriş yap