annabel lee

• yıllardır cüzdanımda taşıdığım ve bir türlü çıkarmaya kıyamadığım, türkçeye en güzel geçişini melih cevdet anday'ın çevirisi ile yapmış bir edgar allan poe şiiri. merak edenler için melih cevdet anday çevirisi:
  
  senelerce senelerce evveldi;
  bir deniz ülkesinde
  yaşayan bir kız vardı, bileceksiniz
  ismi annabel lee;
  hiç bir şey düşünmezdi sevilmekten
  sevmekten başka beni.
  
  o çocuk ben çocuk memleketimiz
  o deniz ülkesiydi,
  sevdalı değil kara sevdalıydık
  ben ve annabel lee;
  göklerde uçan melekler bile
  kıskanırlardı bizi.
  
  bir gün işte bu yüzden göze geldi
  o deniz ülkesinde,
  üşüdü rüzgarından bir bulutun
  güzelim annabel lee;
  götürdüler el üstünde
  koyup gittiler beni,
  mezarı ordadır şimdi,
  o deniz ülkesinde.
  
  biz daha bahtiyardık meleklerden
  onlar kıskandı bizi-
  evet!-bu yüzden(şahidimdir herkes
  ve o deniz ülkesi)
  bir gece bulutunun rüzgarından
  üşüdü gitti annabel lee.
  
  sevdadan yana, kim olursa olsun,
  yaşça başça ileri,
  geçemezlerdi bizi;
  ne yedi kat göklerdeki melekler,
  ne deniz dibi cinleri,
  hiçbiri ayıramaz beni senden
  güzelim annabel lee:
  
  ay gelir ışır, hayalin irişir
  güzelim annabel lee;
  bu yıldızlar gözlerin gibi parlar
  güzelim annabel lee:
  orda gecelerim, uzanır beklerim
  sevgilim, sevgilim, hayatım, gelinim
  o azgın sahildeki,
  yattığın yerde seni.
• bu da turkcesi
  
  uzun yıllar önceydi
  deniz kıyısındaki bir krallıkta
  belki bilirsiniz, bir kız yaşardı
  annabel lee adıyla
  ve bu kızoğlankız hiçbir şey düşünmezdi
  bence sevilmek ve beni sevmekten başka.
  
  o da ben de çocuktuk
  bu krallıkta deniz kıyısındaki
  ama aşktan da öte bir aşkla sevdik ben ve annabel lee
  öyle bir aşk ki kanatlı serhapları göklerin
  kıskanmıştı onu ve beni
  
  ve bu yüzden uzun zaman önce
  bu krallıkta deniz kıyısındaki
  bir rüzgar esti bir buluttan, üşüterek
  güzel annabel lee'mi,
  öyle ki soylu yakınları geldi bu yüzden
  ve alıp götürdüler onu benden
  bir mezara kapatmaya
  bu krallıkta deniz kıyısındaki
  
  melekler yarımız kadar mutlu olmayan gökte
  kıskanıp durdu onu ve beni
  evet neden buydu
  bu deniz kıyısındaki krallıkta herkesin bildiği gibi.
  ki o rüzgar esti buluttan geceleyin
  üşüten ve öldüren annabel lee'mi
  
  ama çok daha güçlüydü aşkımız aşklarından
  bizden daha büyük olanların
  bizden daha bilge olanların
  ve ne melekler yukarıdaki göklerde
  ne de şeytanlar altında denizin
  ayırabilir ruhumu ruhundan
  güzel annabel lee'nin
  
  çünkü ay doğmaz asla hayalini getirmeden
  güzel annabel lee'nin
  ve yıldızlar çıkmazlar ama parlak gözlerini hissederim ben
  güzel annabel lee'nin
  
  ve böylece uzanırım yanısıra bütün gece vakti
  sevgilimin-sevgilim-hayatım ve gelinim
  
  o deniz kıyısındaki mezarda
  onun mezarında, uğuldayan denizin kıyısındaki.
• melih cevdet anday'ın çevirisi en iyi annabel lee çevirisi kabul edilir. shakespeare'nin 66 nolu sonesinin can yücel çevirisi ve homeros'un ilyada'sının azra erhat çevirisiyle birlikte, dilimize yapılmış güzide çeviriler arasındadır.
• deniz ülke arıboğan da bir röportajında adının bu şiirden geldiğini belirtmiştir. annesi-babası bu şiiri çok sevmekteymiş ve "bir deniz ülkesinde" kısmının deniz ülke kısmını alıp ona isim yapıvermişler.
• melih cevdet anday'a, -çevirdiği demeyelim- anadilimizde, ana sütü gibi ak, ana sütü gibi helal, ana sütü gibi bedava, ana sütü gibi dilimizde tekrar yazdığı için tekrar tekrar teşekkür ettiğim, sevdalı değil karasevdalı şiir.
• melih cevdet'in süper çevirdiği falan değil, bildiğin baştan yazdığı şiirdir. orijinal şiirdeki pek çok kısmı atmıştır daha şiirsel olsun diye. evet olmuş, çok güzel bir şiir yazmış gerçekten. ama bu iyi bir çeviri midir bilemiyorum, orijinali gibi olmasını tercih ederim.
• eggar allan poe'nin bi şiiri, bir kızın hikayesini anlatır, bir de güzel müzik yapılmıştır bu şiire, özellikle kız tawlamak için kullanılır lise yıllarında, cebinde, cüzdanında, alnında bu şiirle gezen minyonlarca insan görmek mümkündür.
  
  lakin sair kiskancligina neden olan, eşsiz, kaliteli, hazin gelen bi şiirdir.
• bana hep fahriye abla hissiyatı veren poe yapıtı.
  
  ne güzel komşumuzdun sen, annabel lee..
• 1849 yılında yazılmış, poe'nun ölümünden sonra yayımlanmıştır. poe'nun neredeyse tüm şiirlerinde olduğu gibi bir kadının ölümü temasını taşır. karısına yazdığı sanılmaktadır. anlatıcı annabel lee'nin ölüm sebebinin bir seraphim olduğuna inanmaktadır.
  
  nabokov, lolita'yı yazarken bu şiirden esinlendiğini söylemiştir.
• nasıl ortaya çıktığını merak etmeye mahkum olduğumuz şiir. tamamladığı son şiiri olduğu söylenir..
  
  gerçek olamayacak kadar tutkulu ve sadık bir aşkı anlattığını düşününce poe'nun muhteşem hayal gücü ve şiir yeteneği de bir kez daha hayranlık uyandırıyor. malum tek kadına harcayamayacak kadar çok aşk varmış içinde.^*
  
  and neither the angels in heaven above,
  nor the demons down under the sea,
  can ever dissever my soul from the soul
  of the beautiful annabel lee.