ubıhlar ^*

• bir halk.
  
  dilini yitirmiş bir millet.
  
  ubıhlar, araştırmacılar tarafindan adige halkı ile abhaz halkı arasında, ama abhazlara çok yakın bir halk olarak tanımlanırlar.
  
  ubıhların dil, gelenek, görenek bakımından abhaz halkına sıkıca bağlı ol­duğu görülür. tarihsel kayıtlarda ubıhlardan ilk söz eden evliya çelebi'dir. evliya çelebi, ubıhları bir abhaz aşireti olarak tanımlar. bugün soçi olarak adlandırılan sahil bölgesi halkına "soçeler" der; onların bitişik komşusu ve soydaşı olarak ubıhlardan ve memleketlerinden "sadşe" diye söz eder. evliya çelebi'nin tanımladığı "sadşe", abhazca'daki ''sadze"den başka bir şey değildir. "sadze" ise, ubıhların ab­hazca'daki eski adıdır. abhazlar günümüzde sadze ismini ubıhlarla yan yana, iç içe yaşamış olan ciget abhazları için kullanırlar.
  
  ubıhların ruslarla savaşı 1830'lu yıllardan son­ra başlar. bu tarihten sonra ubıhlar ve kuzey kafkas halk­ları ile ruslar arasında yıllarca süren çok şiddetli savaşlar olur. 1841-1846 yıllan arasında tam 88 savaş yapılmıştır.
  
  ubıhlarla rusların savaşı tam 34 yıl sürdü. şubat 1864'te ubıhlar çember içine alındı. 6 mart 1864'te direniş sona erdi.
  
  ubıhlara iki alternatif sunuldu. ya osmanlı topraklarına göç edecekler ya da kuban'da rusların tespit ettiği yere nakledileceklerdi. ubıhlar osmanlı topraklarını seçtiler.
  
  bu topraklara 25 000 civarında ubıh'ın göç ettiği biliniyor. ancak, sadece plevne savunmasi'nda 5 000 ubih hayatını kaybetti. türki­ye'de dağınık olarak yaşamaktadırlar.
  
  son ubıhça bilen kişi de (tevfik esenç) vefat ettiğinden dilleri de kaybolmuştur.
• (bkz: son ubıh)
• çerkezlerin tipik özelliklerini taşıyan,gururlu ve asil insanlar.
• (bkz: ubıhca)
• (bkz: hıncal uluç)
• türkiye' de nüfus olarak en yoğun yaşadıkları yer balıkesir'in manyas ilçesidir.
• şimdi kafkasya'da hiç kalmamalarına karşın, bir kuzey kafkasya çerkes boyudur.
  
  sürülmeden önce; şapsığlar, natukhaçlar' ın eski yerleşim yerleri ile abzahlar ve abhazlar-abazinler arasında ve karadeniz kıyılarına doğru uzanan bölgede oturmaktaydılar.
  
  rus çarlığı ile en faal olarak çatışan boylardan biri olup aynı zamanda çara en son teslim olan boydur.
• ubıh, vıbıh, wubıhlar 82 sessiz 3 sesli olmak üzere dünyanın ses bakımından en zengin diline sahiptir; bazı bilginlere göre kafkasya'nın en eski dili ubıhça olup hitit dilinin çözümlenmesinde ubıhça kullanılmış ve hititçe bu şekilde çözülmüştür. abhaz dili ile karanlık bir dönemde ayrıldıkları bilinmektedir.
• erkek cocuklarina wubih ismini konmak suretiyle anilan halk..
• son konuşanıda 1992'de ölen bir dili konuşan kuzey kafkas topluluğu.