müeyyide

• (bkz: yaptirim)
• yaptırımdan ufak tefek farkları olan bir kavramdır. ceza kelimesiyle de örtüşmekte olup cezayi müeyyide şeklinde kullanılmakta ve ufak tefek bir karışıklığa neden olmaktadır. ihtiyadi müeyyide başlığının incelenmesinden de anlaşılacağı üzere tedbir, engelleme gibi manalara da gelmektedir. mesela yaptırım ile tedbirin aynı şey olduğunu söyleyemeyiz. bu nedenle maddi ve manevisi olan bu "müeyyide" meselesi tam olarak yaptırım değildir. icabında yapmatırım bile olabilir.
• yaptırımın eski dildeki karşılığı. ing. için (bkz: sanction) ayrıca (bkz: cezai müeyyide).
• müeyyide, hukuk fakültesine ilk girildiğinde insana yabancı gelen ancak daha sonra hukuka aykırı davranışa karşı belirtilen yaptırım olarak öğrenilen hukuk terimidir.
• müeyyide, yurt dışına çıkış yasağı olarak uygulanabileceği gibi hapis cezası verilmesi, para cezasına çarptırılması şeklinde de uygulanabilir.
• yaşar'ın cezayir menekşesi şarkısında geçen kelime. yaptırım anlamına geliyor imiş.
• yaptırımdan biraz daha geniş bir anlama sahip olup gerçek ve tam eşanlamlısı bulunmayan hukuk terimi. hukuka giriş ve medeni hukuk derslerinden aklımda kaldığı kadarıyla genel olarak 5'e ayrılabilir.
  1) iptal:
  bir hukuk normunun yürürlükten geçmişe veya geleceğe yönelik olarak yürürlükten kaldırılmasını sağlayan müeyyidedir. idare ve anayasa hukukunda incelenen müeyyidedir.
  2) geçersizlik:
  bir hukuki işlemin hukuki sonuçlarını doğurmamasını ifade eder. geniş anlamda yokluk müeyyidesini de kapsar.
  3) ceza:
  bir hukuk normunun ihlali halinde caydırıcı ve cezalandırıcı amaçla devlet tarafından tatbik edilen müeyyidedir. geniş anlamda idari para cezası gibi idare tarafından tatbik edilen müeyyideleri de kapsar.
  4) tazminat:
  bir hukuk normunun veya hukuki işlemin ihlali sebebiyle doğan zararın karşılanmasına yönelik müeyyidedir.
  5) cebri icra:
  bir hukuk normunun uygulanması amacına yönelik olarak kararın devlet zoruyla tatbik edilmesini ifade eden müeyyidedir.
• hukuk kurallarının uygulanmasını sağlamak ve zorlamak için yasalara konulan hükümler.
  müeyyide çeşitleri; ceza, zorla yaptırım, tazminat, geçersizlik ve iptal biçimlerinde ortaya çıkar.
• kanun,yasa,yaptırım
• ["bizim 'ilk günah'ımız budur: cezalandırılmayan küçük günahların toplamı - hoşgörümüz de budur. ayrıca devlet de aynı suçluluk duygusu içinde müeyyideleri uygulamaz. bu bakımdan bağışlayıcıdır. karşılıklı bir oyundur bu. bağışlanmayan tek suç, bu oyunu fark etmek, bu oyuna karşı çıkmaktır. gerçeği aramaktır. bilim bunun için tehlikelidir, felsefe bunun için tehlikelidir, 'deneme' bunun için tehlikelidir, roman ve hikaye bunun için tehlikelidir." (g.96-98) bu felsefesiz toplumun, tüm felsefeleri yasaklayan 'tek felsefesi' ise islam'ın ve diğer tek tanrılı dinlerin 'memento mori'si ile bütünleşir: ölüm: "bu dünya geçicidir. (...) her şey geçicidir. belgeler gereksizdir, unutulacak ayrıntıları yazmak anlamsızdır. belki de unutmak esastır. öğrenmek, kendini tanımak mutsuzluktur." (g.92)] yıldız ecevit - ben buradayım