• seinfeldin son bölümlerini cekebilmek icin dizi icinde uydurulmus komik ve güzel yasadir. bu yasaya göre basi dertte olan birisini görüp de yardim etmemek suc sayilmaktadir. bizim dört kafadar**** da massachussetts* eyaletinde soyulmakta olan sisko bir herife yardim edeceklerine herifle dalga gectikleri icin mahkemeye cikarilirlar.
    hatta bu yasa hakkinda bizimkilerin avukati olacak sahis davayi ilk haber aldigi anda söyle der: "what? you don't have to help anybody, that's what this country is all about"**
    ilgili olarak (bkz: olan kazayi durup seyreden zihniyet)
  • abd'de bu kanun zor durumda birine yardim etmeye calisani koruma amacliyken, avrupa'da yardim etmeyenleri cezalandirma uzerine odakliymis. mesela bedri baykam'in bicak yarasina tutun bastiniz ve yara daha kotulesti. adam enfeksiyon kaptiysa abd'de yasalar sizi yardim etmeye calistiginiz icin koruyor. hatta bu konuda "ben yardim etmesine izin verdim, vermedim" konulari da yasalarla netlestirilmis. "dolayli onay"a kadar ayrintili.

    "birini kurtarma zorunlulugu"nun abd hukukundaki adi ise farkli aslinda (bkz: duty to rescue)
  • türkçeye iyi vatandaş olma yasası olarak çevrilen yasadır.
    insanlığın kaybettiği değerleri bir şekilde güvence altına almak ve bunu yaparken de bir nevi yasal kalkan oluşturmak için çıkarılan yasalardandır.
    çin'de pazar yerinde sokak ortasında iki yaşındaki bir kızın üzerinden ard arda iki farklı araç geçipte kimsenin oralı olmaması üzerine; vatandaşlar toplu olarak dilekçe vermişler yasama organına, bu kanun çıkarılsın diye.
  • amerikan hukuk sistemindeki kural "no duty to rescue" yani yardım etme zorunluluğu olmamasıdır. denizde boğulmak üzere olan birini mi gördünüz? istisna durumlar hariç yardım etmek zorunda değilsiniz. kişi ölürse hiç kimse neden yardım etmedin diyemez. birinin kalbi durdu, önünüzde hareketsizce uzanıyor mu? yardım etmek zorunda değilsiniz.

    istisnaları daha önce aranızda bir ilişki olması ve o kişiyi o duruma getiren kişi olmanız. mesela ilkine örnek, işçi-işveren, otel-misafir. ikincisine örnek kaza yapıp birine çarpmanız halinde yaralama vs… sorumluluğunuz ise normal bir insan ne kadar yardım edebilirse onu yapmak. yani polisi, ambulansı aramak, güvenlik tedbirleri almak. kalbi durduysa kalp masajı yapmak zorunda değilsiniz.

    haa, yapıyor musunuz? işte o zaman sorumluluğunuz başlıyor. mesela kalp masajı yaparken adamın kaburgasını mı kırdın? hiç acımaz davayı açarlar. bu sebeple insanlar yardıma ihtiyacı olan insanları görüp yüz çeviriyor veya kılını kıpırdatmıyor. işte bir çok eyalette good samaritan law adı altında yasalar çıkartılarak böyle durumlarda elinden geleni yapan ama başarılı olamayan insanlar korunmak isteniyor. böylelikle insanların bu tarz yardıma ihtiyacı olan insanları görüp dava edilme riskini almamak için yardım etmemeyi tercih etmelerinin önüne geçilmeye ve insanların acil durumlarda birbirlerine yardım etmesini sağlamaya çalışıyorlar. işte bu yasalara denir good samaritan law.
  • türkiye'de yasal bir benzeri olup olmadığını merak ettiğim yasa/düşünce.
  • ilk duyduğumda "hmm, good good" şeklinde konuya dahil olduğum sonradan ne olduğunu öğrenmemle sizlere de aktarma ihtiyacını hissettim $ey (yunaytıd sıtayts bazında bakalım);

    tıp doktorusunuz ve sokakta ölmek üzere olan birini gördünüz. vücut gidik. öylece yürüyüp gidebilirsiniz. bence çok ayıp. ama yasal sorumluluğunuz kesinlikle soruşturulmaz, hesap vermeniz gerekmez. hatta insaniyetten durup yardım teklifi ettiniz, hal hatır sordunuz. şu halleri karşıladınız hala yasal sorumluluğunuz olmaz;

    - yeterliliğiniz dahilinde yardım ettiniz.
    - kişinin kabul ettiği müdahaleleri yaptınız (sırtını kaşıtmasına izin verdi kaşıdınız, öpiyim mi dediniz olmaz dedi, öpemezsiniz) --> sanırım samaritan kısmı burası
    - terapiye başladınız, bu işin ehli insanlar yeterli kişiler gelene kadar orada bulunmak zorundasınız.
    - herhangi bir para, ücret, değiş tokuş yaşanmadı.

    türkiye'de durum tam nasıl bilmiyorum. kulaktan duyma bilgilerimle * tıp doktoru olarak (diğer sağlık personellerinin durumunu da bilmiyorum) olay yerinden geçtiğiniz, yakınında bulunduğunuz tespit edilirse kan alıyorlar ama bir yazar doğrular bilgilendirirse ben de buraya doğrusunu insanlık namına yazarım.
  • acil yardima ihtiyaci olan bir kisinin kurtulmasi icin iyi niyetinize karsilik sizin affinizin saglanmasi kanunu. mesela, amerika'da yasak olan flakka'yi icerken bir kisinin yani basinizda komaya girdigini fark ettiniz. 911'i tuslayip ambulansin gelmesini talep etmeye cesaret edemiyorsunuz, cunku kendi basinizin belaya girmesinden korkuyorsunuz. iste bu durumda, “good samaritan law” kanun maddesi semsiyesi altinda gonul rahatligiyla yardim cagirabilirsiniz ve flakka kullanma cezasindan muaf olmus oluyorsunuz.
  • çin'in bir türlü ortasını bulamadığı yasa türü. bir zamanlar yardıma muhtaç haldeki birine yardım ederken ona zarar vermeniz durumunda (ve hatta buna gerek dahi olmayabilir) o kişi sizi dava ettiğinde donunuza kadar alma hakkına sahipmiş. yani yanınızda birine araba çarpsa ve siz ona yardımcı olacağım derken bir yerine zarar verseniz o kişi de sizi dava etse ananızdan yediğiniz yarasayı burnunuzdan getirebiliyormuş.
    en son küçük bir kızın yaralanmasının ardından onlarca kişinin onun yanından tepkisizce geçmesi üzerine bir şeyler değişmiş ve good samartian law çin'de de uygulanmaya başlanmış fakat yukarıda dediğimiz gibi çin ortasını bulamamış bu işin.
    diğer ülkeler bunun suistimale açık olmasına izin vermemek için belirli sınırlar içinde kalmasını sağlamaya çalışırken çin de ise "öksürmeye başladı ben de boğulduğunu düşünerek filmlerde gördüğüm gibi boğazına bir delik açmak suretiyle onu kurtarayım derken yanlışlıkla öldürmüşüm" derseniz good samartian low sizi koruyabilir.
hesabın var mı? giriş yap