aequilibritas

• sonsuzluğun büyük gücü kapsamlı ve özenli bir inceleme gerektirir, bu gücün yapısında her şeyin bir dengi vardır. epikuros buradaki eşit dağılıma "isonomia" demektedir. (cicero, de natura deorum i.19.50: “in qua intellegi necesse est eam esse naturam ut omnia omnibus paribus paria respondeant; hanc isonomia appellat epicurus id est aequabilem tributionem.”) aynı eserde cicero türkçeye “dengelilik” olarak çevirebileceğimiz “aequilibritas” terimini “isonomia”yı karşılamak için kullanır. (cic., de nat. deorum i.39.109: “confugis ad aequilibritatem (sic enim isonomia si placet appellemus) et ais, quoniam sit”).
  
  bazı yazarlar isonomia kavramından hareketle yunan hükümetindeki aristokratik veya otokratik nitelikten, demokratik niteliğe geçişi vurguluyorlar; güçlerin eşitliği, politik güçlerin dengede tutulması vs. (mihai spariosu, god of many names: play, poetry, and power in hellenic thought from homer to aristotle, p.63, duke university press, 1991).
  
  latincedeki aequilibritas kelimesi ise terimleşmiştir. kökenine bakarsak, biri sıfat diğeri fiil olmak üzere iki kelimeyi görüyoruz: kimilerine göre yunancadaki eoika ile kimilerine göreyse sanskritçedeki eka (bir) kelimesiyle ilişkilendirilen aequus (eş anlamlıları: planus, aequalis, aequabilis, par, similis, justus): düz, yatay, ufki, uygun, müsait, elverişli (in aequum locum se demittere, caes. b. g. 7, 28: legio, quae paulo aequiore loco constiterat, id. ib. 7, 51: in aequum locum deducere, sall. j. 42); aequo, -are: düzeltmek, düzlemek, eşit olmak, eşit kılmak (insedabiliter sitis arida, corpora mersans, aequabat multum parvis umoribus imbrem, lucr. 6, 1176: per somnum vinumque dies noctibus aequare, liv. 31, 41: aequavit togatus armati gloriam collegae, id. 4, 10, 8: cujus magnitudini semper animum aequavit, id. 33, 21, 3)
  
  latincede çok fazla kelimeyi etkilemiştir aequus ve aequo, -are. aequilibritas da (ing. equality, it. eguaglianza, esp. egaleco, por. igualdade, isp. igualdad, fr. égalité, rom. egalitatea, kat. igualtat) bunlardan biri. görüldüğü gibi bu yapı birçok dile de geçmiştir.
  
  http://etimologya.blogspot.com/…ritas-isonomia.html