• adet olarak fazlalaşmak
    belli bir yerde birikmek (örn: sahanın ilerisinde çoğalmak)
  • (bkz: çoğaltmak)
  • (bkz: artmak)
  • (duygusal/ düşünsel olarak) daha önceleri hissettikleri ya da düşündükleri yenileri ile değişmek, gelişmek, tazelenmek, ötelenmek, özümsenmek; bunları ilerletmek, aktarmak, paylaşmak sonucu gelinen kıvamdır.
  • (bkz: yavrulamak)
  • (bkz: uremek)
  • bütün canlıların ortak amacı
  • mitoz ise, bölünmek ve yine de...
  • çoğalmak

    çocuklarımızla
    atlara biniyorduk

    dönüp baktırarak geçmişe-kumandalı
    atlara biniyorduk
    benim çok çocuğum oldu
    kadınım sen onların yüzlerini
    çalılardan kolla

    bütün çıplaksın-omuzların
    birbirine içiçe iki saat rakkası
    gelecekle kumandalı-dönüyor
    güneşi alıyor-alıyor gövden
    karanlık eşyada bulup
    ürkünce parlayıp koşan hayvanda bularak

    çocuklarımızlaysa-seçerek beni
    içinin çağırması bir kır hayvanı düzlüğüyle
    bedensel-seçerek ve buyruk üzerine
    içine alışın doyuruşun
    o erkek giysilerine giydirişin

    doğanın çizdiğini
    çizip kanattığını hiç görmedim seni
    çalı eğildi yumuşadı batan taş
    kabuklar düz bir sıyrılma oldu
    işte en başta ve değişen dünyada -durmadan "sen" kalabilirlikle

    güzel kılınan sen
    beni de kutsal sıvamaktasın

    güzelleşiyorum çocuklarımızla
    hatırladıkça koşuyorum -biz geleceği
    çoktan yaşadık öyle mi kadınım
    koşarak hatırlıyorum alnımın terini
    avucumda tutup doyuran buğday ağırlığında
    sunarak göğe
    sınayarak elimin alnımla anlaşan hünerini
    ve hatırlıyorum koşarak o gelecek zamanda
    içimize söyleyen sese akıyorduk
    ilkin korkuyorduk
    taşın kovuğunda oturuyorken
    önümüzde ağaçsız düzlük-çöl ya da kumsal
    gökte o acayip bakılamayan parıltı
    buyruk alıyorduk

    açık
    anlamlı
    şu bildiğimiz gibi
    ve dünyada
    yere basarak
    oku'maya başladık

    ben çocuklarım ve kadınım
    bilerek erkekliği yeryüzünde
    onun koşturmasıyla koşarak
    bilerek kadınlığı yeryüzünde
    onun koşturmasıyla kapanarak
    erçocuklar sezinleyerek
    giderek tanıyarak erkekliği
    onun koşturmasıyla atılarak
    kızlar kendilerinde doğrudan bularak
    onun koşturmasıyla açılarak
    hızla istekle alarak

    ben ve kadınım
    açık anlamlı şu bildiğiniz gibi
    ve dünyada
    yere basarak
    erkekliği ve kadınlığı hükümet ettik

    somuttur benim başım
    rüzgar yüzümde engellenir
    su akar saçımdan
    öfkemde alnımda "v" damarı kabarır

    kadınımla hayvana benziyorduk
    saçaklı üç kollu üç ayaklı
    et eti alıyordu

    boğuyorduk
    bir hayvanı ( yoruyorduk ) aramızda
    ağırlıyorduk
    et ati alıyor-sert'e çarpıyor kanlı'dan geçiriyor
    değiştirmeden bırakıyordu

    çocuklarımızla
    atlara biniyorduk
    dönüp baktırarak başımızı
    ardımızda kalan topraklara-buyruk alıyorduk
    atları belirginliğe kamçılıyorduk
    açık
    anlamlı
    şu bildiğimiz gibi
    ve dünyada
    yere basarak
    haberi alıyor yayıyorduk işlenmiş ovalara
    sesimiz olan atımızla-atlarımız olan sesimizle
    kadında çocuklarımızı çoğaltarak- şiirimizle
    kent kurulu yamaçlara-ıssız dağlara da

    tanıkol
    yer sahibi gök sahibi
    aktığımıza
    içimize koyduğun sesle

    cahit zarifoğlu
  • aritmetik olarak birken iki olmak, ikiyken üç olmak, üçken dört olmak sonra n olmak, geometrik olaraksa ikiyken dört olmak mesela.
hesabın var mı? giriş yap