• herkesin çok büyük ihtimalle tanıdığı fakat yine herkesin, ne yazık ki ismen tanıyamadığı; 70'lerin başında yaptığı enstrümantal parçaları ve bu parçaları topladığı, kendi adı ile çıkardığı uzunçaları ile adını duyurup asıl çıkışını, birçok filmde kullanılan oyun havaları albümleri ile gerçekleştirmiş muazzam müzisyen.

    "70'lerin başında yaptığı" şeklinde bir açıklama var tanım kısmında gerçi ama kısa bir süre için popüler olan biri değil esasında zafer dilek. 1970'lerin hemen başından 1980'lerin sonuna dek ikisi kaset, üçü uzunçalar olmak üzere toplam beş albüm ve yedi adet 45'lik yayınlamak ile kalmamış; 70'lerde popüler olan birçok albümde veya teklide de görev almış. mesela ilk aklıma gelen, daha dadaşlar ve kardaşlar ile hiçbir münasebeti olmayan ersen'in 1972'de yayınlanan meşhur kozan dağı ve kara yazı 45'liğinin düzenlemesi, bizzat zafer dilek'e ait. keza, mazhar ve fuat'ın 1973 tarihli inanılmaz albümü türküz türkü çağırırız'da, henüz yeni yeni sektöre adım atan sezen aksu'nun 1976'da yayınlanan kusura bakma 45'liğinde; meral zuhal ikilisinin, ümit tokcan'ın, ersan erdura'nın, ışıl german'ın, yeliz'in ve daha birçok müzisyenin parçalarında aranjör olarak görev almış. 80'lerin sonuna düşen son bireysel albümü her gece ile, aktif olarak bu sektörde bulunmak yerine sektörü bir adım geriden takip edeceği ve adının bolca anılacağı dönemlere giriş yapmış.

    hâlâ hayatta olan ve müzik ile uğraşmaya niyetli olan herkesin kendisinden çok şey öğrenebileceği zafer dilek'in asıl çıkışı, bugünlerde çok sık yapılan ve oldukça ılımlı karşılanan bir eylemden oluyor aslında: yöresel eserleri, yöresel olmayan enstrümanları kullanılarak yeniden yorumlamak. son zamanlarda minor empire, altın gün ve barabar gibi grupların* başarıyla gerçekleştirdiği bu hadise, o zamanlarda oldukça beğenilmiş. öylesine beğenilmiş ki, şurada ve şurada da örneklerini göreceğiniz üzere, çoğu filmde yabancı şarkıları kullanan yeşilçam ustaları, artık yerli şarkılara yönelmeye başlamış yavaş yavaş.

    bu arada, biraz bilgi vermeyi gerekli gördüm, zafer dilek'e ait ve bu entry'nin ana teması olan iki farklı oyun havaları albümü mevcut: birincisi, 1976'da yonca plak'tan çıkan şu albüm ve ikincisi, ertesi sene, hakkında pek fazla bilgi bulamadığım devir plak'tan çıkan bu albüm.

    her iki albüm de birçok yeşilçam filminde karşımıza çıktı bu zamana dek. 1976 tarihli albümü daha çok çiçekler ekiliyor, süpürgesi yoncadan, yekte, hey onbeşli ve dilo dilo yaylalar şarkıları ile hatırlıyoruz. ikinci albümde ise, hafızamızda ilk canlananlar; kol bastı oyun havası, tokat sarması, konyalı, kelle ve adanalı oluyor genelde. her biri çok tanıdık geliyor, değil mi? bir bakıyorsunuz, bir aracın ön koltuğunda şoför ile bahse giriyorsunuz; bir bakıyorsunuz, şapkasından duman çıkan bir adam önünüzden geçiyor.*

    bu arada, ossi müzik'in, bahsi geçen ve 1977 tarihli ikinci albüme ait kayıtları youtube'a yüklerken albüm kapağını hafif sansürlemesi de gözlerden kaçmıyor sevgili suser'lar. aracı internet sitesinin herhangi bir sansürüne takılmamak adına buna başvurduklarını düşündüm ancak aynı albümün 2009 yılında ve cd formatında basılan kopyasının kapağı da böyleymiş. demek ki, göklerden gelen bir sansür varmış.

    toparlayacak olursak; kendisine, başlıkta yonca plak orkestrası olabileceği belirtilen ancak net bir kadrosu görünmeyen zafer dilek orkestrası'na ve her bir şarkıyı hafızamıza kazıyan yeşilçam emekçilerinin hepsine bin selam olsun!
  • bu adam o kadar yanlış zamanda doğup o kadar muhteşem bir iş yapmış ki, hayıflanmakla sevinmek arasında bir duygu arasında gidip geliyorum. en büyük talihsizliği türk sinemasının kitlelere yayıldığı zamanda doğmuş olan muhteşem bir komedyen olan kemal sunal'ın filmlerine mükemmel ötesi bir ruh vermiş şarkılarının kemal sunal ve natuk baytan etkisi yüzünden geri planda kalmış olmasıdır. zafer dilek'e sorsan kesinlikle pişman değildir ama ben bu adamın en basitinden başlığı altında sadece sekiz ve bu entry ile dokuz entry'si olacak olmasına üzülüyorum. ve insanların bu adamın şarkılarını kemal sunal filmi müzikleri diye aratmasına üzülüyorum.
  • bugün bir binanın riskli yapı tespiti için suadiye'de bir adrese gittim. zemin kattaki daireye girmem gerekiyordu bazı ölçümler için. kapıyı görmüş geçirmiş istanbul beyfendisi bir abi açtı. duvarları 70 yıllara ait şahane fotoğraflarla doluydu. kendisi isminin zafer dilek olduğunu, müzisyen olduğunu, kemal sunal filmlerinin ve bilimum yeşilçam film müziklerini yaptığını söyleyince çok dikkatimi çekti. açıkcası yeşilçam fanatiği bir insan olarak bu abinin ismini duymamış olmak benim ayıbımdı.

    bana şuanki durumunu ve genel hayat hikayesini özet geçti.

    annesinden kalan evde yaşıyor, ama abisi evde kendi payı da olduğunu söyleyip evden çıkmasını istemiş. abisine kırılmış. 3200 tl emekli maaşı varmış. evlenmiş ama çocuğu olmamış. eşi yok, ne oldu bilmiyorum. şu an yaşadığı ev kentsel dönüşüme girecek, zaten oraya gitme amacım da oydu. bina yenilenene kadar huzur evine yerleşmeyi düşünüyor. sağlığı çok iyi değil, çok köyü de değil.

    bana bir cd hediye etti. şöyle şeyler çıktı içinden

    bu arada hemen abiyi googlayıp uzun zamandır kendisinden haber alınamadığını görünce resmini de çekip buraya yükledim.

    işim gücüm olduğu için ancak yarım saat melih kibar'dan, çiğdem talu'dan ve barış manço'dan sohbet edebildim ama telefon numarasını alıp bir ay içinde kendisini boş bir günümde ziyaret edeceğimi söyledim. kendisi ziyadesiyle memnun oldu. şimdiden 70li yılların yeşilçamı ve müzik dünyasına dair kendisine sormak istediğim bir sürü soru belirdi kafamda.
  • yonca plak'dan cikan ikinci lpsinde yer alan parcalari, özellikle kemal sunal filmlerinde kullanilan müzisyen. carsambayi sel aldi hüzünlü anlarda veya hayallere dalindiginda calinir. tokat sarmasi ise müzik tarihine gardrop fuat olarak girmistir.
  • oyun havalari albumu dinlenilince durduk yere akillara bayram sabahlarini getiren buyuk muzisyen. bir de esin engin'de de gorulen madem oyun havalari yapiyorum neden album kapagima dansoz koymuyorum ekolunden gelmekte olup olayi bir adim oteye goturmus kisidir. liseliler bilmez, asena jenerasyonundan evel gorulen, ozledigimiz buyuk goguslu ve seksi kiyafetli dansozler vardi eskiden bu ulkede.

    muzikal olarak ta bass gitar ve davul sarkilarinin tabaninda buyuk bir yer kaplar. 70'lerin klasigi olan melodik bass riffleri sarkiyi baska bir seviyeye cikartir. o yillarda ilk orneklerine rastladigimiz dogu-bati sentezinin guzel ornekleri vardir aslinda bu adamin sarkilarinda. hakikatten arada gelen kanun sololari odunu bile oynatir.

    kisacasi buyuk adamdir. caldigi enstrumanlar bir yana yaptigi duzenlemeler akillara zarardir.
  • hem ritm hem enstrüman seçimi ile tüm eserlerindeki muazzam aranjeleri ile gönüllere taht kurmuş, gerçek efsane, zamanının ötesinde müzisyen...
  • bu abimizin yetmişli yıllarda çıkardığı enstrümantal albümler olağanüstü güzeldir.özellikle o dönem türkü ve oyun havalarına yaptığı enstrümantal düzenlemelerin kalitesine bence bugünün imkanlarıyla bile ulaşmak çok zor.aslında bir gitarist olmasına rağmen bağlamadaki ustalığını da bahsettiğim bu enstrümantal albümlerde görmek mümkün.zafer dilek’in türkü düzenlemelerinin birçoğuna zaten halkımız o dönemin türk filmlerinden de aşinadır.özellikle kemal sunal filmlerinin birçoğunda arka plan müziği olarak kullanıldı bu çalışmalar.belki biraz gölgede kalmıştır ama bence bu filmlerin başarısındaki en önemli unsurlarından biriydi bu müzikler.
    dönemin birçok sanatçısına da aranjörlük yapan zafer dilek seksenli yıllardaki org furyasından etkilenerek çıkardığı son bir albümden sonra ortalarda pek gözükmedi.

    işte zafer dilek’le yapılmış güzel bir söyleşi:

    http://www.elvisturk.com/tr/soylesi/zd_soylesi.asp
  • 1976 yilinda cikardigi ilk oyun havalari albümünün kapagindaki bayan kim diye cok merak ettigim büyük müzik adami. yani yakisikli bir abimizmis, o güzelim hatunun resmi niye kapak olmus? kendi resmini koysaymis bari. bayanlar daha fazla ragbet ederdi albümüne, hem yakisikli, hem de on numara müzik yapiyormus. neyse, ama bak hala cikaramadim o güzel bayan kim diye..

    yillar sonra edit: sagolsun (bkz: florian ballas) nickli kardesimiz gizemi cözdü. kapaktaki hanimefendi (bkz: birsen ayda) imis. kaynak olarak da bu linki buldum. link
  • şu anda buradan bakınca bu ülkeye bir daha benzerinin gelmesi mümkün gibi görülmeyen bir müzik üstadı.
  • müzik dünyamızın gizli saklı efsanesi.
hesabın var mı? giriş yap