yarak

• bu kelimeyi ilk duyduğumda ya 13 ya 14 yaşındaydım. (hayır kız kulesine kapatılmamıştım)
  babamın "'edit: hede'^** denen ibne, at kuyruklarını sok götüne" gibi doğaçlama maniler yazan bir insan olmasına, kardeşimin 4 yaşına kadar "salakaptalmanyak"tan başka bir şey söylememiş olmasına ve her çeşit çocuğun bulunduğu bir anadolu lisesinde okuyor olmama (evet, okula gittim) rağmen bir küfrün, kelime dağarcığına bu kadar geç girmesi araştırma konusu olmalı.
  ara ara düşünüyorum da, sevgili arkadaşım berrak olmasaydı kimbilir daha kaç sene duymayacaktım bu lafı. halbuki ne hızlı bir başlangıç yapmıştım (bkz: amcık/#3984911)
  
  berrak o zamanlar en iyi arkadaşım.. sabahtan akşama kadar birbirimize günlüklerimizi okuyoruz, ipek ongun kitapları değiş tokuş yapıyoruz, ya da "hede benden hoşlanıyor mu?" diye 40 kere fal bakıyoruz (dedikleri kadar gerzekmişim o zamanlar).
  
  engin, berrak'ın salça olduğu^* çocuk:
  "engin berraktan hoşlanıyor mu?"
  e:2 n:4 g:1 i:1 b:1 r:3 a:3 k:1 t:1 h:1 o:2 ş:1 l:1 ı:1 y:1 m:1 u:1
  3-5-2-2-2-4-5-2
  4-7-7-6-2
  6-1-3-2
  1-3-4
  5-3 %53 hoşlanıyor.. hayır, hoşlanmıyor.. hoşlanmıyor ve berrak yerine yerrak diyor..
  
  engin: hşşt kız, yarrak!
  berrak: hihihhiiii...
  
  beni saf, sanıyor ki yerrak(çocuk yarrak diyo ben hala yerrak algılıyorum) ibrahim'e ibo, mustafa'ya musti demek gibi bişey. kulağa da sempatik geliyor.
  
  o zamanlar askeri misafirhanede kalıyorduk. hangi çocuğun nerede olduğu başka işi gücü yokmuş gibi lobideki asker abiden sorulurdu.
  -cengiz abi, yerrak'ı gördün mü?
  (o sırada lobiden geçmekte olan subay ve eşinden tuhaf bakışlar)
  -gulp.
  -ya yerrak nerdee?
  -insanların yanında öyle konuşulur mu?
  -neden? engin diyo ama...
  -ayıp ayıp... denmez öyle arkadaşa.
  -ayıp mı? yerrak mı?
  -yarrak
  -ne demek peki?
  -ben söylemem. ayıp...
  -yaaaaaa ne demek? (halbuki yerrak o kadar masumane geliyor ki kulağa... olsa olsa manyak gibi birşeydir. yok yok, yerrak yapmaz öyle kötü şeyler.)
  -ben söyleyemem, ali abine sor.
  
  -ali abi, cengiz abi yerrak'ın anlamını söylemiyor.
  -yerrak diil yarrak. git başımdan şimdi.
  -ama ne demek? (aptal, salak, en olmadı götoş?)
  -gerçekten bilmiyor musun?
  -yoo...
  -erkek cinsel organı, penis (peni ne?^*)
  
  lobiden koşa koşa çıktığımı hatırlıyorum sadece. yaklaşık bir hafta da uğramamıştım.
  
  işte hayatımı değiştiren olay. balyoz etkisi. kelebek etkisi. clark kent'in süpermen'e dönüştüğü an. artık literatürdeki karşılığı neyse...
• (bkz: d_____o_____n_____u_____z)
• etimolojik kökeni, "yaramak" fiiliyle aynıdır. işe yarayan şey anlamına gelir. yara- fiil köküne -k "âlet yapma eki" getirilerek türetilmiştir. taramaktan tarak, kapamaktan kapak, küremekten kürek gibi...
  
  eski türkçe'de işe yarayan her şey için kullanılırdı. bu günkü "âlet" kelimesinin tam karşılığı olarak. ancak zamanla anlam daralması yaşayan kelime, eski türkiye türkçesi'nde şu iki anlam dışındaki kullanım alanlarını kaybetti:
  
  1. silah: "biri öldürmeğe çekti bıçağı / kınından çıkmadı hergiz yarağı" (yahya bey)
  2. hazırlık: "ey gönül gel olmagıl hak'tan ırak / tende cânın var iken eyle yarak" (niyazi-i mısrî)
  "aç kendine cinânın, behişt ü didar senin / seni okur sübhânın, ne yatarsın kıl yarak" (yunus emre)
  
  kelimenin günümüzdeki argo anlamını kazanması ise, basit bir yan anlam kazanımından ibarettir. kelimenin ilk ve asıl anlamı olan "işe yarayan âlet"e getirilmiş bir yorumdur. nitekim, aynı mantıkla günümüzde de, erkek cinsellik organından bahsedilirken "âlet" kelimesi kullanılılmaktadır.
  
  kaynakça: yahya bey ve niyazi-i mısri örnekleri ile, kısmen tanım bölümü için; kubbealtı lugatı, s.1147
  yunus emre örneği için; yunus emre divanı, c.1, s. 90, tercüman gazetesi 1001 temel eser, no:1.
• pek bilinmeyen bir anekdot:
  refik halid karay'a sormuslar,
  -hocam soyadinizi niye karay yaptiniz, anlami nedir?
  -bir tersten oku bakalim.
  demis.
• aslinda silah demek bu. biz kötüye çekmi$iz anlamını.
• ipuculu boşluk doldurmaca sorusu.
  
  cevap: yaprakların ardında rengarenk açan karanfiller.
  
  edit: kim farkedecek diye bekledim mesaj yeşili çıkar diye, ömrüm çürüdü her an yanacak diye.
  bir kişi de demiyor ki, k'den sonra çizgi yok. bu da size kapak olsun.
  oh be, söyledim, kurtuldum.
  
  cevap: yelkeni açıp rıhtımdan ayrılmak.
• cok eski turkcede silah (kilic, bicak, vs) manasina gelir. aslen yarmak fiilinden gelir.
• yaralim anlamina da gelir... gidek, gelek gibi
• (bkz: elimde büyüdü)
• erkek üreme organına argoda verilen isim.ayrica argoda birçok soruya cevap olarakta kullanilabilinir.
  -ben yapabilirim
  -yarrak yaparsın
  gibi.