tron

• 1982 yapımı bilimkurgu. her ne kadar efektleri şu an render edilmemiş 3d max çizimleri gibi dursa da zamanında devrim yapmış, aşmış bitirmiş bir görsellikten söz ediyorum. öyle ki zamanın büyük "special effect" bombası star wars filmleri ya da tron ile aynı sene çıkmış blade runner maketlerle dekorlarla uğraşırken neredeyse baştan aşağı bilgisayarla yapılmış tron tam anlamıyla ezber bozmuş. hatta o sene neden görsel efekt dalında oscar'a aday bile olamadıklarını sorunca "hile yaptınız, bilgisayar kullandınız!" demişler. o kadar zamanın ötesinde yani.
  
  sonuçta kendi estetiğini yaratabilmiş bir filmden söz ediyoruz. tron estetiği. şu senede bile, bilgisayarın içini böyle fantastik bir görsellikle önümüze sunan kaç film var? daha adı bile yokken siberuzay kavramını bizlere anlatmış bir film tron.
  
  yalnız filmin öyküsü -yönetmenin de dediği gibi- biraz çiğ olduğu için bir "seçilmiş kişi" fenomeni yaratamamışlar. flynn, siberuzayın mesihi olabilecekken, ya da ne bileyim bir neo gibi seçilmiş kişi potansiyeli varken bunu iyi değerlendirememişler. filme ismini veren tron karakteri de flynn yanında pek sönük kalmış.
  
  aslında filmde yer alan, her şeyi kontrol eden açgözlü mcp^* ile bağımsız tek başına olan flynn'in öyküsü, gerçek hayattaki dönemin bilişim tekeli ibm ile bill gates'in öyküsüne benziyor. bu açıdan da ayrıca dikkate değer.
  
  neyse. yine de bayıldım. artık tron legacy isimli devam filminden de bir görsel şov bekliyorum. avatar'dan sonra baştan sona 3d kameralarla çekilen ikinci film olan yeni tron umarım ülkemize de imax olarak uğrar. ayrıca benjamin button filminde kullanılan teknoloji sayesinde ilk filmin flynn'i jeff bridges yeni filminde kendi gençliği ile karşılıklı oynayacak! oha, daha ne olsun :)
  
  not1: ben bu filmi ilk defa izlerken dayanamadım, daha yarım saat olmadan uyuyakaldım, arkadaşım "hadi kalk yatağa yat" diye uyandırdığında "olm görsellik çok iyi lan hmff" diye sayıklıyordum, o derece etkilemiş, ehehe. (sonra tabi sağlam kafayla baştan izledim.)
  
  not2: bu yazıya da kaynaklık eden, yeni ve eski film hakkında çok güzel bir yazıyı sinema dergisinin ocak sayısında bulabilrsiniz.
• çocukluğumda fragmanlarını görüp dibimin düştüğü, devamı gelmek üzere olduğundan izlediğim filmdir.
  
  günümüz überteknolojisine alıştığımızdan dolayı 90'lı yıllar b-film kategorisinde değerlendirilebilse de, 1982 yapımı olduğundan oha falan olunması gereken filmdir esasen.
  
  iyi film kötü film tartışmasına girmek lüzumsuz bana göre. lakin 80'li yılların başında hacking, endüstri casusluğu, multimedya, bilgisayar oyunları, global şirketler vb. konulara değinilmiş olması nedeniyle, bilimkurgu açısından gerçekten bir kilometre taşıdır.
• matrix'in büyük dayısı olan muhteşem film.
  
  haliyle, oğlan dayıya..
• bu film bize gösterir ki, dünyanın en teknolojik aleti/programı dahi olsa, olası bir komplikasyonda en etkili çözüm uygulanacak hafif darbelerdir.
• şimdinin temalarının insanlara yavaş yavaş ve kabaca anlatılmaya başlandığı bilim kurgudur. bu temalar arasında hackerlar, bilgisayar oyunları ve belki de matrix'in atası olabilicek bir fantazi olarak da maddelerin datalara^* çevrilerek sanal ortama, ordan yine moleküler yapıya geri getirilmesi bulunmaktadır ki bu şekilde insanlar sanal dünyaya sokulabilicektir. netekim kahramanlarımızdan flynn^*, oldukça salakça yerleştirilmiş bir bilgisayarın başında tron adlı programı bulmaya çalışırken, arkasında duran bahsettiğimiz datalaştırma düzeneğinin ilk yazıldığından bu yana kendini 2431 kat geliştirmiş ve son amacı pentagonu vurmak olan şeytani^* zekalı mcp^* tarafından kullanılmasiyle kendini cumburlopdadanak sanal alemin içinde buluvermiştir. olaylar gelişir...
• (bkz: tanrının kendi kurallarına tabi olması)
• isinlanarak oyunun icine giren jeff bridges'e peygamber muamelesi yapan sanal dunya sakinleri olaya matriksvari bi mesaj yukletse de 80lerin rengine kokusuna bulanip cazir cuzur izletip mutlu ettirse de sonlara dogru baydirsa da oyun versiyonu super kaptirtici olsa da. film.
• filmin kendisi, bilhassa da ağ ve ağın üzerindeki hareketler, outrun, synthwave, retrowave, retrofuturism görsellerinin esin kaynaklarından birisidir... ki daha blade runner'ın yayınlanmasına 2 sene var!
  
  görsel olarak bakıldığında, tam bir kilometre taşıdır.
• jeff bridges `in ba$rolunu oynadigi muhte$em bilimkurgu, the last starfighter ve tron turlerinin ilk ornekleri olarak o zamanin cok buyuk kapasiteli makinelerinde 3d modellemeler ve onlarla yaratilmi$ grafikler kullanmi$lardir.
• vektör grafik ve illüstrasyon yardımıyla oluşturulmuş efektleriyle güzel bir dönemin işaretçisidir. efekt kadrosunda yok yoktur...