tombstone

• bir western klasiginde olmasi gereken hersey var; kasabaya duzen getirmek isteyen bir grup iyi adam, statukocu bir grup kotu adam, oportunist belediye baskani, dansci kiz, bunlarin kacinilmaz sekilde biraraya gelecegi saloon. her sey bu filmlerde olmasi gerektigi gibi. zemin silahli catismaya son derece musait. tribunler dolu. ama iste o anda beyazlarin doc holliday^* ile siyahlarin johnny ringo^* arasinda gecen bir diyalog var ki onun yeri ne o saloon'dur, ne bir western filmidir ne de butun vahsi batidir. latince deyimlere "duruma ozel anlamlar" yukleyerek gerceklesen bu nefis karsilasmayi, usenmiyor biraz da can sikintisindan buraya da aktariyorum
  (spoiler neyin var dikkatli olasiz)
  esas oglan wyatt earp^* masasinda oturmaktadir. arkasinda cogunlukla sarhos dostu doc, karsilarinda bela horny'si kivircik bill ile mesai arkadasi johhny ringo, fonda bir dolu baska adam ve dansci kiz. ringo ve arkadaslari kavga etmek icin dil dokmekte wyatt'i ikna etmeye calismaktadirlar. lafa doc karisir.
  doc, ringo'nun kendisine birini hatirlattigini yoksa ondan nefret etmedigini soyler sarhos bir sekilde. ancak ringo'nun ona kimi hatirlattigini hatirlayinca karsilasmada elektriklenme olur aniden:
  - he reminds me of me. now i really hate him(buldum! bu adam bana beni hatirlatiyor, simdi ondan gercekten nefret ettim iste)
  wyatt duruma mudahale eder ortaligi yatistirmaya calisir:
  - he is drunk(sarhos o abiler, ciddiye almayin)
  doc, sarhossam gunahim ne tevazusu katilmis bir ses tonuyla ilk latince gozyasartici bombayi patlatir;
  - in vino veritas(sarap dili cozer ve gercegi ortaya cikarir)
  butun saglikli western izleyicileri gibi ben de haydut ringo'nun usta isi bu latince dokundurmaya en yakin sandalyeyi kapip "anama mi kufrettin seni pic kurusu?" deyip saldirmasini beklerken ringo, acaba tv kumandasinin tusuna mi bastim yanlislikla, kanal mi degisti duygusuna neden olacak bir yanit verir:
  - age quod agis (latince cogunlukla olumlu tavsiye anlamiyla isine bak gibi kullanilan bu deyimi ringo kendine ozgu bir vurguyla olumsuz bi sekilde "sen kendi isine baksan iyi olur" anlami verecek sekilde kullanmistir ki leziz bir andir.)
  
  doc, citayi, tansiyonu ve saskinligimizi horatius'un unlu bir dizesiyle iyice yukseltir:
  - credat iudaeus apella non ego (sen onu kulahima ya da aysecikvealpellaya anlat bana degil)
  
  ringo topa en az doc kadar iyi yukselebildigini gosterir, tabancasini gostererek:
  - iuventus stultorum magister (gencler icin bir musibet bin nasihatten daha ogreticidir)
  
  doc ise musibete ugramis genci ima ettigini dusundugum bir sekilde;
  in pace requiescat^* diye yine latince fisildar. "ben yasiyorum karsindayim, bana birsey ogretemedin" der gibi bir gulumsemeyle.
  bu son sakanin ringo'nun elektrigini almasi, butun bu latince atismayi sanki cok siradan birsey oluyormus gibi izleyen etraftakileri, dansci kizi, eli masanin altindaki silahinin tetigindeki wyatt'i, yonetmeni, isikciyi, setciyi vs de rahatlatir. seyirci icinse gidip dolaptan bir bardak soguk su alip icmek icin iyi bir andir. film de uc bes dakika kendine gelemez bu nefis diyalogdan sonra zaten.
• pek güzel işlenmiş, keyifli hatta yer yer iyi gaz veren bir western, bir aksiyon filmi... lakin insanın gözü takılıyor, hatta yapacak daha iyi bir işi yoksa durup düşünüyor; neden bu vahşi batıdaki bütün gün tütün çiğneyen, puro ve viski içen ve her daim tüküren adamların dişleri ipana reklamından fırlamış gibi bembeyaz diye^*...
• doc^* ın kovboylardan biriyle latince atııştığı, sonra da elindeki bardağı tabanca gibi şıkır şıkır çevirerek karizma yaptığı süper sahne için bi kez daha izlemek istiyorum bu filmi. val kilmer ın makyajını da pek başarısız buldum onu da paylaşayım.
• bu guzel western filminde kahramanlarimiz cesit cesit biyik birakmis olmakla beraber kar-camur,yagmur-gunes demeden her sabah tiras olmakta ve o biyiklarini cesit cesit kizilderili ilaclari ve bilimum kremlerle ovup piril piril yapmaktadir.
• bu film boyunca wyatt earp, doc holliday'in karizması altında ezilir durur. val kilmer oyunuyla ortalığı yakar.
• inanılmaz kadrosu olan iyi bir western filmdir. bir film düşünün ki kurt russell, sam elliot, bill paxton, val kilmer, dana delany kafa rollerde. stephen lang, paula malcomson, billy bob thornton, powers boothe, thomas haden church, paul ben-victor, billy zane ve terry o'quinn yan rollerde.
  
  şu kadroyu 1 milyar dolardan aşağı toplayamazsın şu an. ayrıca filmi izlerken gözleriniz billy bob thornton ararsa 30 kilo fazlasıyla arzı endam ettiğini unutmayın.
• midnight juggernauts şarkısı .dystopia / 2007
  
  is it a war zone?
  
  is it a freak show?
  
  is it a terror dome?
  
  is it a radio?
  
  is it a firewall?
  
  is it a death toll?
  
  is it an atom bomb?
  
  is it a tombstone?
• george p. cosmatos'un 1993'te çektiği, wyatt earp'ün hayatını anlatan western. wyatt earp'ün hayatı dedik ama, val kilmer'ın canlandırdığı doc holliday karakteri çok daha ilgi çekici, karizmatik ve bir hırsız eskisi için oldukça entelektüel. hastası olunası soğukkanlılığı ve hazırcevaplığının yanında, özellikle kurt russell'ın canlandırdığı "bıyık güzeli" wyatt'la olan diyaloğu, "ringo gibi adamlar" üzerine evrensel bir gerçektir:
  
  wyatt earp: what makes a man like ringo, doc? what makes him do the things he does?
  doc holliday: a man like ringo has got a great big hole, right in the middle of him. he can never kill enough, or steal enough, or inflict enough pain to ever fill it.
  wyatt earp: what does he need?
  doc holliday: revenge.
  wyatt earp: for what?
  doc holliday: bein' born.
• yatırım bankerleri tarafından konulan menkul değer arzı reklamı. koyu siyah baskısı ve siyah çerçevesi yüzünden böyle adlandırılır.
• menkul kıymet ihracında aracılığı üstlenen kurumların listesinin reklam amacıyla yayınlanması