• hazır the dark knight fırtınası devam ederkene, bir kaç trivia verelim madem;

    * harvey dent rolü için christopher nolanın ilk seçimi matt damonmış. hugh jackman, ryan phillippe, liev schreiber ve josh lucas'da rolü oynayabilecek kişiler arasındaymışlar. ama sonuçta rol aaron eckharta gitmiş.

    * bir şaka olarak christian bale'e batman and robin filmindeki gibi göğüs uçları belli olan bir batman kıyafeti verilmiş. ama maalesef christian bale orjinal kostüm dizayn edilirken gördüğü için bu şakayı yutmamış yine de göğüs ucu belli olan kıyafetle fotoğraf çektirmiş. (inşallah nete düşer bu fotolar ehehehhe)

    * bu film adında batman lafı olmayan ilk batman filmiymiş.

    * christopher nolan'ın oğlunun adı rory olduğundan film çekilirken koydukları çalışma başlığı (working title) rory's first kissmiş. filmin sonuna kadar bu ismi kullanmışlar hatta "rfk" diye bir logoları bile varmış.

    *robin williams, lachy hulme, paul bettany ve adrien brody heath ledger role seçilmeden evvel the joker karakteriyle ilgilendiklerini belirtmişler.

    * christopher nolan'a niçin joker için heat ledger'ı seçtiğini sorduklarında; " çünkü o korkusuz(fearless)"diye cevap vermiş.

    * dwight yoakam'a filmde ufak 2 rol teklif edilmiş fakat kendisi bir albüm üstünde çalıştığından reddetmek zorunda kalmış.

    * katie holmes'un rachel dawes karakterini 2. filmde oynamamasının nedeni ücreti düşük bulmasıymış. 1.5 milyon dolar gibi bişey teklif etmişler. (bence kocası* izin vermedi ama çaktırmayın zira ne kadar düşük ücret alırsa alsın çok büyük bir projede yer alıcaktı ve kariyeri için iyi bir adım olurdu)

    * maggie gyllenhaaldan önce rachel dawes karakteri için rachel mcadams ve emily blunt'un düşünüldüğü konusunda söylentiler çıkmış.

    * heath ledger joker rolüne hazırlanmak için 1 ay boyunca bir otel odasında yalnız başına yaşamış jokerin profilini çıkarmış hatta joker'in düşünceleriyle ilgili bir günlük tutmaya bile başlamış. (heath ölmeden evvel bir röportajını okumuştum, orda şöyle diyordu "joker rolü hem fiziksel hem de psikolojik açıdan zor bir rol ve bu yüzden uyumakta zorlanıyorum. geçen hafta gece ortalama 2 saat uyudum çünkü zihnim düşünmeyi bırakmıyor" ve bir gece ambien aldığını ama tek bir tanesinin fayda etmediğinden 2.sini alıp 1 saat sonra ayağa dikildiğinden bahsediyordu. sanırım bu yüzden aldığı uyku ilacı, yatıştırıcı vs. neyse onların dozunu daha da arttırdı. bu demek ki heath, joker rolü için kendini feda etti işte bu yüzden artık heath ve joker benim gözümde bir bütün oldular sanıyorum herkes için de bu böyle olacaktır.)

    *heath ledger joker karakterini yaratırken a clockwork orangedaki alex'ten ve sid vicious'dan ilham almış.

    * christopher nolan filmi yaratırken büyük ölçüde heat filminden esinlenmiş. hatırlarsanız william fitchner heat filminde oynuyordu ve filmin başındaki banka sahnesinde onu banka müdürü olarak görmüştük. banka sahneside heat etkileri taşıyo zaten. bu arada william fitchner ve christian bale equilibrium filminde de beraber oynamışlardı.

    * film vizyona girmeden önce bol bol reklam kampanyası ve pazarlama teknikleri hazırlanmış. bunlardan bir tanesi 2007de yapılan comic conda yapılan why so serious adlı bir eventmiş. (comic con diyince de akla direkthe ocdeki seth cohen geliyo eehehhe) neyse bu eventte batman fanlarini joker kılığına sokup şehre ipucu bulmaya göndermişler. en sonunda bütün fanlar bir araya toplanmışken siyah gotham plakalı bir suv gelip bir tanesini arabanın içine atıp götürmüş. o gün daha sonra gotham city newspaper dağıtımaya başlamış etrafa ve manşetinde joker olduğuna inanılan birisinin ölümüne dövülmüş olarak ele geçirildiği yazıyormuş. resimde de arabaya konup götürülen fanin resmi varmış ve elinde tuttuğu kartta "aralık'ta görüşürüz" yazıyomuş. (adamlar neler yapıyo kardeşim!! ondan sonra niye imdb'de 1. oldu diyoruz. işte bu marketing ve reklamın gücü bariz bir şekilde.)

    * the gotham araba plakaları illinois eyaleti plakalarına bakılarak dizayn edilmiş.

    * swat minübüslerinin jokeri kovaladığı sahnede dünyada sadece 4 tane bulunan imax kameralarından birisi parçalanmış.

    * heath ledger film vizyona girmeden ölünce, sahnelerini tamamlayamadan öldüğüne dair spekülasyonlar başlamış. aynı gün warner bros açıklama yaparak heath'in ölmeden önce bütün sahnelerini tamamladığını söylemiş.

    * joker, hemşire kıyafeti giymişken isim etiketinde ismi matilda olarak gözüküyor. matilda heath ledger'in minik kızının adı.

    * sir michael caine'e göre heath ledger joker olarak jack nickholson'dan daha başarılıymış. zira jack'in jokerini daha çok şaklaban tarzında komik bir karakter olarak görürken heath'in jokerini korkutucu bir psikopat olarak betimlemiş. hatta şöyle bir olay gerçeklemiş: joker parti sırasında bruce wayne'in çatı katını ziyaret edince, daha evvel heath ledger'la hiç tanışmamış olan michael caine o kadar korkmuş ki repliğini unutmuş.

    * filmin başında batman'i batman begins'deki kostümüyle görüyoruz. daha sonradan bu kostümün yerine yenisi geliyo. yeni kostüm toplam 200 parça kauçuk, fibreglass, metal ve naylonun birleşmesiyle oluşturulan bir maddeden yapılmış. maskesi de bir motorsiklet kaskı temel alınarak oluşturulmuş.

    * joker'in makyajı 3 parçalık bir silikondan oluşuyomuş. normalde bu tür makyajların yapılması 4-5 saat sürerken yeni teknolojiyle birlikte 1 saatten az bir sürede makyaj tamamlanıyormuş. heath ledger'ın dediğine göre silikon o kadar rahatmış ki yüzünde sanki hiç makyaj yok gibi hissediyormuş.

    * kostüm dizayncısı lindy hemming jokerin kıyafetini yaratırken onun karakterini incelemiş ve jokerin kendisini hiç önemsemediği sonucuna varmış. ve bu tanıma uyan pete doherty, iggy pop ve sid vicious gibi sanatçıların kıyafetlerine bakarak jokerin kostümünü yaratmış.

    * filmdeki patlama sahnelerinden birisi londra'daki battersea elektrik santralinde çekilmiş. alev topunu gören bazı mahalle sakinleri terrörist saldırısı oluyo diye ihbarda bulunmuşlar.

    * filmin konusu yaratılırken batman'in jokeri içeren ilk 2 çizgi roman bölümü ile "the long halloween", "the killing joke"ve "the man who laughs" adlı çizgi roman bölümleri dikkate alınmış ve o bölümlerde anlatılan olaylar beyaz perdeye geçirilmiş.

    * joker karakterinin 1940taki ilk yaratıcılarından birisi olan jerry robinson danışman olarak stüdyoda bulunmuş.

    * senaryo nolan kardeşler tarafından yazılmış olsa da; hikaye oluşturulurken david s. goyer ve christopher nolan beraber çalışmışlar. daha sonradan david s. goyer filmi izledikten sonra "isminin bu kadar iyi bir filmde olmasına inanamıyorum" demiş.

    * orjinal batman theme'i filmde sadece 2 kere çalmış çünkü filmin müziklerini yapan hans zimmer ve james newton howard seyircinin mırıldanabileceği kahramanvari bir melodinin, batman'in komplex ve karanlık karaterinin etkisini azaltabileceğine karar vermişler.

    * joker'e, bruce wayne'in çatı katı partisinde cevap verip kendini feda eden yaşlı beyefendi rolünü oynayan kişi vermont eyaleti senatörlerinden patrick leahy'miş. kendisi büyük bir batman fanıymış. 12 temmuzda filmin ön gösterimi yapılması için ayalarmalar yapmış ve öngösterim sırasında da çocuk kütaphanesi için bağış kampanyası düzenlemiş. kendini ayrıca batman and robin filminde de görebilirmişiz.

    * film bazı sinemalara oliver's army adıyla taşınmış.

    * christopher nolan çekilen her sahneyi teker teker tek başına izlemiş ve kontrol etmiş.

    * film, batman begins'in bugüne kadar ki toplam yurtiçi hasılatına sadece 6 günde ulaşmış.

    * joker için bestelen 9 dakikalık parça sadece "d" ve "c" notalarını içermekteymiş. filmin yapımcısı ve batman'in çizgi roman şirketinin sahibi dc comicse yapılan güzel bir göndermeymiş bu.

    * filmi çekimi sırasında aynı anda yan tarafta wanted çekilmekteymiş. morgan freeman 2 filmde de mevcut olduğundan stüdyolar arasında gidip geliyomuş. birgün wanted'ın yazarı mark millar izinsiz batman'in setine girmiş ve güvenlik kendisini batpodun içinde oturuyo halde bulunca setten atılmış.

    --- spoiler ---

    * filmde joker'in 2 gemide bulunanlara uyguladığı şey john nash'in oyun teorisinde anlatılan prisoners' dilemma örneğinin ta kendisidir.

    * aaron eckhart film vizyona girmeden evvel two face makyajıyla ilgili şöyle demiş; ona baktığınızda direk mideniz bulanıyor çünkü sanki yüzü asitten yanmış veya parçalanmış gibi duruyor. bazı fan sitelerinde two face'in yüzünün nasıl olacağına dair çizimler görüyorum ama şunu diyebilirim ki bu çizimleri yapanlar çok küçük düşünüyolar. inanın christopher insanların düşünebileceğinden çok daha ileriye gitti. (gerçekten de two face'in makyajı inanılmazdı)

    * james gordon karakoldayken terfi haberini alıyor ve herkes alkışlamaya başlıyor o sırada hücresinde oturmak da olan joker'i de alkışlarken görüyoruz. aslında bu alkışlama olayı senaryoda yokmuş, heath ledger doğaçlama olarak alkışlamaya başlamış. christopher nolan'ın da çok hoşuna gitmiş bu hareket ve bu sahneyi filme koymuş. (iyi etmiş ben çok gülmüştüm şahsen hehehehe)

    --- spoiler ---

    * film vizyona girdiği haftasonunda (three-day opening weekend) 158 milyon dolar hasılat yaparak spider man 3ün rekorunu kırmış.

    * film vizyona girdiği gün 66.4 milyon dolar hasılat yapmış ve yine spider man 3ün rekorunu kırmış.

    *imax sinemaları bazında da 3 günlük haftasonu açılışı için 6.2 milyon dolar hasılat yaparak evet bildiniz yine spider man 3ün rekorunu kırmış.

    * gece yarısı gösterimlerinde de 18.5 milyon dolar hasılat yaparak star wars*'in rekorunu kırmış.

    * film 5 gün içinde en hızlı 200 milyon dolar hasılata ulaşan film rekorunu da kırmış. (daha kırıcak rekor kaldı mı acaba?? oscarlara bakıcaz artık heheehhe)

    * heath ledger joker rolüyle tam 32 tane yardımcı erkek oyuncu ödülü kazanmış.

    * film 20 şubat 2009 itibariyle dünya çapında 1 milyar dolardan fazla hasılat yapan 4 filmden biri olmuştur. (diğerleri titanic ve spiderman 3 sanırım)

    kaynak: imdb ve ordan burdan duyduğum bazı bilgiler
    çeviri: el emeği göz nurudur kesinlikle copy-paste değildir, repleri görelim beyler*

    --- spoiler ---

    not: anoktale arkadaşım, joker'in hastaneyi patlattığı sahnedeki patlayan binanın gerçekte ne binası olduğunu sormuştu zira gerçekten de binayı havaya uçurdular çünkü.

    velhasıl araştırdım ve gotham city general hospital binasının gerçekte chicago'nun batı yakasında bulunan ve uzun süredir kullanılmayan brach's candy fabrikası olduğunu öğrendim. fabrikayı hastaneye benzetmek için kızıl haçına kadar her ayrıntısını uzun uzun düşünmüşler ve daha sonra yıkım eksperleri 4 katlı binayı patlayıcıyla doldurup binayı patlatmışlar. bu sahne 29 agustos 2007 saat 14:00de çekilmiş.

    --- spoiler ---

    not: bir kaç yeni madde ekledim.
  • efsane detaylara sahip efsane nolan başyapıtı.

    --- spoiler ---

    bahsedilmiş şeyleri tekrarlamayım ama söylenenler arasında bir detayın olmadığını farkettim.

    o da şöyledir; joker gökdelende köpekleri batman'in üzerine salar ve köpekler batman'i altına alarak görece bi üstünlük kurmaya başlar. bu noktada joker gider ve köpeklere vurmaya başlar, yani batman'in yanında mücadele eder.

    bu sahneyle birlikte bir kere daha pekişir ki joker'in amacı batman'i öldürmek değildir. joker yapay kurallara ve güçlü olana karşı anarşi halindedir sadece.

    kendi yarattığı güç üstün gelmeye başladığında dahi...

    --- spoiler ---
  • uzun zamandan beri internette, joker’in aslında kim olduğuna dair tartışmalar döner durur. bunlardan en çok ön plana çıkanı ise joker’in, travma sonrası stres bozukluğundan muzdarip bir savaş gazisi olduğu yönündeydi. duymamışsanız eğer, yıllardır neredeyse ortak kabul edilen internet görüşlerinden birisi olabilir bu. askeri malzemelere çok kolay bir şekilde erişmesi olsun, taktiksel olarak planlamasının çok iyi olması olsun, bu teoriyi güçlendiren şeylerdendi. ama benim de aklımın daha çok yattığı bir başka teori var. joker’in sıradan bir askerden öte, askeri bir istihbarat uzmanı olması.

    bu iddiayı destekleyen, insanların internette ortak olarak ürettikleri şeyler ise şu şekilde:

    * filmin başında gambol’ın yanına ilk geldiği sahnede, ekrandaki muhasebeciyi göstererek “ötecek kuşları iyi tanırım, bu da ötecek bir tip” demesi kendisinin sorgulamada, karşısındakini iyi ölçebildiğini gösteriyor,

    * kiminle konuşursa kişiliğini ve metotlarını o kişiye göre ayarlıyor ve nasıl bir sonuç alacağını kesinlikle biliyor; gambol’ın erkekliğini alaya alması, sahte batman brian’ı, ölen polis arkadaşlarına olan sadakatinden hareketle korkutması, harvey dent’in adillik duygusuna yüklenmesi, gordon’un yalnızlığına saldırması.

    * batman ile sorgu odasında, batman’in sınırlarını zorlaması ve tıpkı istihbaratçıların yaptığı gibi, karşısındakini kırılma noktasına getirmesi ki batman’in kendi kurallarını yıkması için onu zorluyordu.

    * yine sorgulama sahnesinde batman’e “asla kafadan başlama, sonra diğer bölgelere vurduğunda kurbanın acıyı hissetmez” demesi. öylesine atılmış bir replik değil bu, değil mi?

    * geçmişinden sürekli farklı bir şekilde bahsetmesi de gizlenme yeteneğiyle ortaya çıkmış bir yan etki olabilir.

    * ayrıca rusların köpeklerini, ruslara karşı kullanıyor ve aynı köpekleri batman’in üzerine alıyor. hatta o sahne, zamanında ırak’ta cıa’in el garip hapishanesinde mahkumların üzerine köpek saldıkları fotoğrafları ziyadesiyle andırıyor.

    * ve en sonunda batman’e yakalandığında ve tamamen kaybettiğinde attığı kahkahalar aslında bir nevi kendi nirvanası. “durdurulamayan bir kuvvet, hareket ettirilemeyen bir nesneye çarptığında” diye anlatıyor ilişkilerini ve tüm film boyunca da kıramadığı tek sorgu mahkumu da batman oluyor. belki de bu yüzden seviniyor.

    * askeri görevlerinden sonra ülkesinde şiddet eylemlerine başvuran eski askerlerin çok büyük ölçüde bunu para için değil, “büyük resimde olan biteni görmüyorsunuz” şeklinde bir düşünceden hareketle bu eylemleri yaptıkları bilinen bir şey. joker için de söz konusu olan tam olarak bu. paraları yakarken yapmak istediği şeyin insanlara bir ders vermek olması.

    * yaralarını da kendisini mental olarak kıran bir sorgulamada almış olması ihtimaller dahilinde.

    günün sonunda joker'i ilginç yapan şey zaten adından geliyor. bir wildcard, kimsenin ne olduğunu tahmin edemeyeceği bir oyuncu. ama yaptığı şeyler üzerine bunca yıl sonra bile düşündürebildiği için yazılan en iyi karakterlerden birisi kesinlikle.

    edit: deathbringer uyarısıyla post travmatik stres bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu olarak güncellendi.
  • --- spoiler ---

    filme yönelik en yaygın okuma joker’in iyi tarafı, batman’in ise kötü tarafı temsil ettiği şeklindedir. fakat bu film iyi ve kötü arasındaki bir mücadele değil, hepsinin gerekli olduğu, birbirlerinin olmazsa olmazları olan id, ego ve süperego’nun “taraflı” bir hikayesidir.

    joker = id;

    freud’un terimleriyle id, “kişiliğimizin karanlık ve ulaşılamaz parçasıdır … o herhangi bir düzenliliğe sahip olmadığı gibi, kollektif bir iyi de üretemez, sadece içgüdüsel ihtiyaçların (salt keyife odaklanan) tatminini gerşekleştirmeye uğraşır”. freud’un id’e yönelik bu tanımı joker’i tek başına tanımlamaya yeter de artar bile. fakat yine de, joker freud’un id’inde bir adım daha ötededir, mükemmel id’dir. onu mükemmel kılan şey, muhatabını ahlaki ikileme düşürebilecek planlar kuran faust’un mephistopheles’i olmasıdır. bu konuda fazlasıyla iyidir. genelde tüm gollam kentini, özel de batman ve harvey dent’i (süperego ve ego) ahlaki ikilemlerle karşı karşıya bırakabilir. bu yetenek süperego’nun (batman) karşısında onu bir adım öne çıkarır. o sadece salt keyif kaygısı güden içgüdüleri tatmin etmeye uğraşan bir id değil, kendini engelleyecek olanı alt etmesini de bilen bir mephistopheles’dir. süperego’nun tüm dayatmalarının (iyi) köküne kibrit suyu dökebilecek bir yeteneği vardır.

    mükemmel id’in bir artısı daha vardır, freud’un id’inde olduğu gibi hipnoz yada nevrotik semptomlar yoluyla kendisini ortaya çıkarmak mümkün değildir. kurulduğu koşullar sürekli değişkendir, neden bunları yaptığına dair hikayesi (gerekçesi) her zaman farklıdır. onu bu şeyleri yapmaya iten bilinç altındaki güdü sürekli değişkendir. birinde yüzüne yapılanlardan (yaralar) dolayı babasını suçlarken, bir diğerinde bunları yüzüne kendisinin yaptığını buna rağmen karısının kendisini terkettiğini anlatır (hikayeyi bir de süperego’ya anlatmaya çalışır, ama o bunu dinlemez). bilinçaltına inilen bu iki seansta karşılaşılan koşullar bütünüyle farklıdır. o halde mükemmel id, (joker), tanımlanamadığı için öngörülemez olandır. neden öngörülemez olduğunu da şu cümlelerle açıklar: “plan yapan birine benziyor muyum? ne olduğumu biliyor musun? arabaları kovalayan bir köpeğim. arabayı yakalasam ne yapacağımı bilemem. anladın mı? sadece yaparım. (plan yapanlara) bir şeyleri kontrol etmeye çalışmanın zavallılığını gösteriyorum.”

    batman = süperego;

    freud süperogo’yu id’de gelen emirleri engelleyen otoriter bir şey olarak tanımlar, baba figürünün uzantısı olan herşey (din, okul vs.) süperego rolünü üstlenir. yapılması gerekeni söyleyen sestir. yardımcısı alfred’in batman tanımlaması tam da bu süperego tanımının değişik açıdan yenide yapılmış versiyonudur: “dayanın, efendi wayne. dayanın. bunun için sizden nefret edecekler ama batman’in gerçek amacı bu. o dışlanabilir. kimsenin apamayacağı tercihler yapabilir. doğru tercihleri”. batman doğrunun ne olduğunu bilendir, ve üstelik doğrunun ne olduğunu buyurmak zorunda olan da.

    id’den bağımsız süperego’nun bu doğru/ları, batman’ı joker’in ötekisi haline getirir. fakat bu ötekilik ortadan kaldırılması gereken bir ötekilik değil, karşısında olanı anlamlı kılan bir ötekiliktir. joker’in batman’a seslenişi manidardır: “sensiz ne yaparım ben? gidip mafyayı mı soyayım? hayır. hayır. hayır, sen beni tamamlıyorsun.” bunların rolü birbirlerini ortadan kaldırmak değil, ego üzerinde hangisinin kontrolü ele geçireceği mücadelesidir. bu yüzden batman ve joker sürekli savaş halindedir, birbirlerini ortadan kaldırmayacak bir savaş halinde. joker ve batman’ın bir çok kez muhatabını öldürme imkanı bulmalarına rağmen, öldürmemelerinin nedeni budur.

    [eklemek gerekir; süperego'nun id karşısındaki zayıflığı en büyük anlam kaynağı olan kapitalizm'e id'in verdiği tepkidir. alfred'in batman'a neden joker'i (kolayca) alt edemediğini anlattığı sahne bunun üzerine kuruludur: "bazı insanlar para gibi mantıklı şeylerin peşinde değildir. satın almak, korkutmak, anlaşmak ya da pazarlık etmek mümkün değildir". joker, süperego'nun elindeki en büyük düzenleyici güce yani kapitalizm'e asla ayak uydurmayan biridir. para onun için ucuzluktan başka bir şey değilir, tek derdi hayalini gördüğü dünyayı gerçekleştirmektir: "batman'siz bir dünyanın hayalini gördüm". süperego'nun ortadan kaldırıldığı, yukarıdan emirlerin gelmediği bir dünyanın hayali içindedir, bu anlamda kapitalizmin ötekisi bütün anlam dayatmalarını baştan savan anaşizmle dirsek temasındaki katıksız bir sosyalizm'dir joker. ve bunları kapitalizmin tüm yasaları/kurumları batman'in yanında olmasına rağmen yapar.]

    harvey dent = ego;

    yine freud’un tanımına göre ego, “id’in dış dünyanın direkt etkileriyle şekillendirilen bir parçasıdır. o aklı ve sağduyuyu temsil eder … id ile olan ilişkisinde atın üzerindeki bir adam gibidir, atın üstün gücünü kontrol altında tutmak zorunda olan.” freud devam eder, ego, id ve süperego arasındaki dengeyi sağlamaya çabalar. harvey dent’in batman’a yaklaşımı bu yüzden joker’e olan yaklaşımından çok farklı değildir, batman’in yasalar dışında hareket etmesinden pek hoşnut olmaz.

    fakat burada asıl önemli olan, id ve süperego’nun mücadelelerini ego’yu ele geçirmek üzerine yapmalarıdır. ego ikisine de dirense, çabalarını bunları dengelemek üzerine inşa etse de bu ikisi arasındaki mücadele süreklidir. batman, harvey dent’i kendi mirasçısı olarak görürken, joker onun kendinin kanıtı olabileceğini düşünür. bu mücadelede joker’in elinde muazzam bir bilgi vardır: “insanı öldürmeyen şey (acı) tuhaflaştırır”. bunu harvey dent’in üzerine uyguladığında, ona en büyük acıyı tattırıp buradan sağ çıkmasını sağladığında, harvey dent tuhaflaşmıştır. batman’in kontrolünden çıkmış bütünüyle id’in temsilcisi haline gelmiştir.

    peki neden joker kazanır (bu muzzam bilgi neden işe yarar), bunu da harvey dent batman’la konuşmasında dillendiriyor: “çarpık zamanlarda, düzgün insanlar olabileceğimizi sandın, ama yanıldın” joker’i mükemmel id yapan çarpık zamanlardır (çığrından çıkmış zamanlar)

    --- spoiler ---
  • kuşkusuz batman begins'in hiç beklemediğim anormal başarısı ve gelmiş geçmiş en iyi süper kahraman orijinlerinden birini ortaya koyması sonrasında en çok beklenen çizgiroman uyarlaması haline geldi diyebilirim batman için.. hoş, 2007 yazında spider-man 3 ve venom'la şenlenecek ortalık, o tamamen ayrı bir konu fakat spider-man 2'nin bir adım önüne koyduğum batman begins'in devamı olarak bu filmi de sm3'ten daha az heyecanla beklemiyorum yani, öyle büyük bir başarıydı begins..

    begins'in sonundaki joker belirtisiyle daha 2. film söylentileri ortada yokken ve bunun yepyeni bir seri olduğu bu kadar bilinmezken kimi dangozlar müthiş bir prequel olduğunu söylemişti batman begins'in.. elbette bunun böyle olmadığı ortaya çıktı daha sonra.. ve yeni joker kim olacak geyikleri dönmeye başladı..

    şunu söyleyebilirim ki tim burton'ın batman'i gerçekten çizgiroman uyarlamalarının şahları arasındadır.. ve ilk filmdeki joker'i de jack nicholson'ın sinema tarihine geçecek performansıyla muhteşem bir villain olarak ortaya çıkmıştır.. jack babaya saygım sonsuz, joker yorumuna da hayranım, hiçbir rahatsızlık yaratmadı bende ve fakat batman'in belalısı joker jack babanın joker'i değildir, bunun altını ilk olarak çizmekte fayda var.. hem de ne kişilik yönünden, ne de fiziksel görünüm olarak joker değildir.. hatta alakası bile olmadığını söylemek gerek.. burda sonuç olarak jack nicholson'ın oyunculuk kabiliyeti ve yorum gücüyle birlikte tim burton'ın karikatürizasyonun içine koca bir somun ekmeği banarak suyuna kadar yemesini bunun göze batmasını engellediğini söyleyebiliriz.. öyle bir başarıdır ki çizgiromanla alakası olmayan o joker, hayatında batman okumamış ve hatta okumuş bazı insanları bile romandaki joker'in öyle olduğuna inandırmıştır.. bunun uzantısı olarak bruce wayne'in ailesini öldüren kişi olarak bilinmesi de cabası.. bunlar hep tim burton'ın akıl almaz başarılarının karakter üzerinde açtığı yaralar tabii ki ama öyle yaraya da can kurban be kardeşim deyip işin içinden sıyrılmak, dert etmemek gayet mümkün..

    bu nedenlerledir ki heath ledger'dan jack nicholson performansı beklemek hem oyuncuya, hem de karaktere yapılacak büyük bir haksızlık olacaktır.. ledger seçildiği günden beri her yer "yok jack baba gibi olabilir mi?", "acaba rolde sırıtacak mı?", "jack babadan sonra bu yükün altına girilir mi be dostlar?", "yanından geçemez be ustam" gibi abuk soru ve yorumlarla çalkalandı.. bu filmde jack nicholson'ın joker'inin benzerini göreceklerini düşünenler filme hiç gitmesin diyebilirim şimdiden.. çünkü fiziksel olarak yerden bitme ve balina kıvamındaki joker'in tam aksine olabildiğince uzun boylu(joker'in boyu 1.90'ın üstündedir, kamburluğuna aldırmayın!) ve cılız bir joker'le karşılaşacaklar.. bunun yanında jack babanın jokerinin deliliğinin üstüne en az 3 porsiyon daha ekleyip, çok daha sert, cani, karanlık, psikopat bir joker'in geleceğinden de hiç şüphem yok..
    christopher nolan'ın genç oyuncuları ilk filmle beraber rollerine cuk diye oturtması sonrasında yeni bir genç seçimin joker olmasını da yadırgamadım, bilakis neslinin en kalite adamlarından olan heath ledger'ın hem fiziksel yönden joker olmaya yatkınlığı, hem de oyunculuk yeteneğiyle unutulmaz bir performans göstereceğini de şimdiden tahmin edebiliyorum.. jake gyllenhaal, joshua jackson gibi rakiplerin arasından gelip batman'liği kapan christian bale, scarecrow rolünde yine neslinin en yetenekli elemanlarından biri olan cillian murphy'nin seçimlerinden sonra heath ledger seçimi sürpriz değil, diğer iki gencin ilk filmde başardıkları da buna eklenince ledger'dan da en az onlar kadar, hatta rolün avantajı nedeniyle daha da iyi ve efsane bir performans beklemek yanlış olmaz..

    sonuç olarak, daha 2 yıldan fazla olmasına rağmen, çekimler bile başlamadan diyorum ki, heath ledger jack nicholson'dan çok daha iyi, çizgiromanın özüne sadık, kral bir joker olacaktır..

    hikaye ve senaryonun oluşumunda nolan killing joke'un önemli bir yer tutacağını söyledi.. bu heyecan yaratabilir insanlarda fakat ilk filmden önceki batman year one kelamlarını duyup filmde patlamış biri olarak bu filmde de killing joke'un temel olarak alınmayacağını düşünüyorum.. ilk yıl hikayesindeki gibi hikayenin değişik yerlerinden alınan motifler filme sokuşturulacak ve bir tür saygı duruşuyla beraber joker'in orijinine de yer verilecektir..

    ilk film orijine tekrar yönelmesiyle insanı çarpmış, ra's al ghul-batman düellosu açıkçası o orijinin gölgesinde kalmıştı.. joker'in piyasaya çıkışıyla kapışmaların da zevk vermeye başladığı bir batman tadından yenmez deyip filmi beklemeye koyuluyorum.. hayvani bir şey geleceğinden şüphem yok..
  • --- spoiler ---

    bu arada the dark knight'tan sonra acip ilk batman'i tekrar izledim.. sirf ulan jack nicholson nasildi bi hatirlayim hem de sicak sicak iki joker'i kar$ila$tirayim diye.. tabi 2 oyunculugu kar$ila$tirmak zor cunku 2 joker karakteri arasinda belirgin farklar var.. ancak soyle soyliyim the dark knight'ta joker'in her gorundugu sahneyi agzim acik izleyen ben, jack nicholson'u evet yillardir -o efsanevi joker rolunu hatirladigimiz adami- son derece siradan buldum.. sanki yuzundeki maskenin otesine gecemiyordu oyunculugu.. maskedeki yav$ak siritis tamamen karakteri ele gecirmi$ ve oradan da oteye goturememi$ gibi.. oysa heath ledger'in jokerine baktiginizda ne du$uneceginizi bilemiyorsunuz.. bir akil hastasi, bir cani, bir komedyen, bir katil, bir dahi ve ya bir deli ne gorurseniz gorun kesinlikle bir yav$ak gormuyorsunuz.. tersine adam gayet ciddi ve asil korkutucu olan da bu.. joker'in ciddi olmasi cok korkunc.. suratina bakinca aha $arlatan lan dediginiz adam, kendisini yumruklamaya gelen adamin beynine kur$un kalem saplayinca bir daha bakma geregi duyuyorsunuz o surata.. bu sefer dunyanin en ciddi adamini goruyorsunuz maskede.. evet boyle bir piskopatin ciddi olmasi gercekten tehlikeli lan..

    bir karakter ancak bu kadar guzel yazilip oynanabilirdi.. repleri unutmayacagim, emege saygiliyim cunki..

    --- spoiler ---
  • özellikle batman hayranlarinin, ilk kez izliyor olmanin verdigi heyecanla kaçirmis olabilecekleri ayrintilari yakalama adina, en az bir kez daha seyretmeleri gereken film.

    --- spoiler ---

    joker, filmde üç kez "yüzümdeki yaralarin sebebini bilmek ister misin?" sorusunu soruyor. biçagini bir çete elemaninin agzina dayadigi sahnede babasinin annesini kahkalar esliginde öldürdükten sonra kendisine yaklasip "neden biraz gülmüyorsun? neden bu kadar ciddisin? (why so serious?)" diyerek biçakla o yaralari açtigini söylemesine ragmen bruce wayne'in partisinde boynundan yakaladigi rachel'e "sevgilim yüzündeki yaralar nedeniyle mutsuzdu. onun kendisini iyi hissetmesi için yüzümü yaraladim. sonra beni terketti." seklinde açikliyor. (üçüncüsünde gökdelende batman'e soruyor ancak açiklamaya firsat bulamadan gökdelenden asagi sallaniyor.) joker'in bu çeliskili ifadeleri, aslinda hiç birinin dogru olmadigini gösteriyor.

    kötü karakterlerin neredeyse hepsinin, geçmislerindeki travmatik olay ya da olaylar nedeniyle kötü olmalari durumuna harika bir gönderme yapiyor christopher nolan. onun hikayesindeki joker'in kötülügünün, herhangi bir somut sebebe dayanmayan, bu nedenle de intikam duygusundan yoksun bir kötülük oldugunu filmin bazi sahnelerinde çok güzel anlatiyor.

    --- spoiler ---
  • the dark knight kötü bir batman filmi değildir, the dark knight iyi bir batman filmi de değildir, binaenaleyh the dark knight bir batman filmi değildir.

    (bkz: joker)
  • filmde joker karakterini canlandıran heath ledger, joker'e hayat verirken kendine has hareketler, mimikler katmış olaya; buraya kadar hemfikiriz. bunların en belirgin olanlarından biri sürekli bir ağız şapırdatma, dudakları yalama... vb. lakin *heath abimiz kiminle konuştu ne etti eyledi bilemesem de, bu mimiğin gerçekte joker'in yaralarına sahip her insan evladının yapmak durumunda olacağı bir mimik olduğunu öğrenmiş demek ki. çünkü o şekilde yaralara sahip birinde çok daha fazla tükürük salgılanır ve bu tükürüğün bir sonucu olarak ağız şapırdatma, yalanma görünür. adam işte böylesi detaylarda boğulduğundan bizlere unutulmayacak bir performans izletti a dostlar.

    (bkz: wanna know how i got these scars)
  • (kısmi spoiler içerir)
    kaynakça
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel
    görsel

    (bkz: kara şövalye) 16 temmuz 2008

    christopher nolan'ın yönettiği bir süper kahraman filmi. dc comics'in kurgusal karakteri batman'den uyarlanan 2005 tarihli batman başlıyor (batman begins) filminin devamıdır. kara şövalye'nin senaryosunu christopher ve kardeşi jonathan nolan yazmıştır. hikâyeyi ise david s. goyeroluşturmuştur. joker gerçek kimliği, filmin gizemi için saklı tutulur ve harvey dent'in kahraman bir bölge savcısından çirkin bir katile dönüşümünün hikâyesi tamamıyla anlatılır. yönetmen nolan, joker karakteri için ilhamı, onun 1940'lar ilk kez göründüğü çizgi romanlardan ve harvey dent'in geçmişinin tekrar anlatıldığı 1996 tarihli batman the long halloween adlı çizgi romandan esinlendi. kara şövalye'nin çekimleri öncelikle chicago'da, ek olarak da amerika birleşik devletleri'nin birkaç yerinde, birleşik krallık'ta ve hong kong'da yapıldı. nolan, joker'in filmde ilk göründüğü sahne başta olmak üzere bazı sekansları çekmek için imax kamerası kullandı. kamyon devirme sahnesinde görsel efekt kullanılmadı. filmin müziklerini oluşturmada hans zimmer ve james newton howard işbirliği yaptı.

    heath ledger (joker), kara şövalye'nin çekimleri tamamlandıktan sonra, 22 ocak 2008'de, çeşitli reçeteli ilaçları bir arada alması nedeniyle zehirlendi ve evinde ölü bulundu.

    film 16 temmuz 2008'de avustralya'da, 18 temmuz 2008'de kuzey amerika'da ve 24 temmuz 2008'de birleşik krallık'ta vizyona girdi. kuzey amerika'da box office sahnesine çıkmadan önce, kara şövalye adına rekor sayıda ön bilet satıldı. gösterime girdiğinde olumlu yorumlar ile karşılandı ve kuzey amerika'da 500 milyon dolar sınırını geçen ikinci film olmasının yanında pek çok rekoru daha kırdı. büyük övgüleri ve ticari başarıları takiben, ödül sezonunda da çok başarılı oldu, özellikle 2008 yılının en iyi filmi dalında ve ledger'ın joker performansıyla birçok ödül veya adaylık elde etti. sekiz dalda akademi ödülü'ne aday olarak, milk ile birlikte en çok adaylık elde eden üçüncü film oldu. aday olduğu sekiz kategoriden en iyi yardımcı aktör ve en iyi ses kurgusu ödüllerini kazandı. film bafta ödülleri'nde de dokuz dalda adaylık kazanarak, en çok dalda aday olan ikinci film oldu. bafta ödülleri'nde de en iyi yardımcı aktör ödülünü kazandı.

    filmin yönetmenliğini christopher nolan yaptı. nolan ayrıca olay örgüsü david s. goyer ile oluşturdu ve senaryoyu kardeşi jonathan nolan ile yazdı. filmin yürütücü yapımcılığını michael e. uslan, benjamin melniker, kevin de la noy ve thomas tull yaparken, yapımcılığını ise charles roven, christopher nolan ve eşi emma thomas üstlendi. görüntü yönetmenliğini wally pfister yaptı. christopher nolan, filmin kurgusunu lee smith ile yaptı. yapım tasarımını nathan crowley, kostüm tasarımını lindy hemming, set dekorasyonunu peter lando hazırladı. müzik efekt kurgusunu michael babcock, michael w. mitchell ve hamilton sterling tarafından hazırlandı. ses tasarımını richard king yaptı. heath winn, daniel williams, dan homewood, ryan evans ve conway wickliffe özel efekt teknisyenleriydi. conway wickliffe, filmin çekimleri devam ederken araba çarpması sonucunda öldü. chris corbould, filmin özel efekt süpervizörüydü. görsel efektler myles asseter ve robert deas tarafından hazırlandı. nick davis de görsel efekt süpervizörüydü. filmde otuz dublör görev aldı.

    önceki filmki rolüyle olumlu yorumlar alan christian bale devam filminde yer almak için tereddüt etmedi. bale, rolüne keysi dövüş metodu ile hazırlandı. bale, batman'in kimliğinin içinde sıkıştığını düşündüğünü, bu hayattan uzaklaşmak istediğini söyledi. bale'e göre batman için doğru olan şey bruce için doğru olan şey olmayabiliyor, bu sebepten dolayı iki karakter arasında kalmış, kafası karışık, içindeki şiddet ve intikamla boğuşan biri olduğunu açıkladı. bale, batman'in daha olgun ve daha güçlü olduğunu da belirtti. filmdeki kostümü değişen bale bu sayede dövüş tekniğini geliştirdi. bale, ayrıca batman'in ilk filmdekinden daha güçlü olduğunu söyledi. paul bettany, lachy hulme, adrien brody, steve carell, ve robin williams, joker rolü ile ilgilendiklerini belirttiler. ama ledger'ın karaktere getirdiği anarşist yorumu uygun bulan ve geçmişte yaptığı birkaç işi beğenen nolan, ledger ile anlaşmak istedi. 2006 yılının temmuz ayında heath ledger ile joker'i oynaması için anlaşıldı. rol için hazırlanan ledger, bir ay boyunca yalnız başına bir otel odasında yaşarak karakterin duruşunu, sesini ve kişiliğini oluşturdu, bir günlük tutarak joker'in duygu ve düşüncelerini not etti. onu oluşturmakta biraz zorlandı, en sonunda tim burton'ın yönettiği 1989 tarihli batman'deki jack nicholson'ın karakterinden daha farklı bir ses oluşturdu. ayrıca ledger'a karakteri yaratırken yardımcı olması için batman the killing joke ve arkham asylum a serious house on serious earth çizgi romanları verildi. ledger karakterin vücut dilini oluşturmaya çalışırken a clockwork orange filminin karakteri alex'ten ve şarkıcı sid vicious'tan örnek aldı. ledger karakteri joker'i psikopat, katil, şizofrenik ve sıfır empatisi bulunana bir palyoça olarak tanımladı. joker'in hapishanedeki alaycı alkış sahnesini, ledger tamamen doğaçlama olarak ortaya çıkardı. joker'in yüzündeki yaralarla ilgili her sahnede farklı neden açıklaması, senaristler tarafından karakterin katıksızlığıyla ve sıfır noktasındaki duruşuyla açıklandı.

    =================
    "harikaydı. çünkü sahneyi çekiyorsunuz, kendinizi işinize kaptırmışsınız. ve ekipten birinin sorusu oluyor. cevap vermek için dönüyorsunuz. her yer iki yönlü aynalar ile kaplandığı için sadece kendimizi görüyorduk. o zaman da dışarıdan nasıl göründüğünüzü anlıyorsunuz. bir yanda ben kostümün içerisindeyim, diğer yanda heath, chelsea gülüşüyle duruyor. iki deli gibi, gülmekten kırıldık! heath çok iyi bir arkadaştı. yaptığı işi ne kadar sevdiğini görürdünüz."

    heath ledger ile çektiği ilk sahneyi hatırlayan bale

    ================

    heath ledger'ın ölümünden bir süre sonra rol arkadaşları bazı demeçler verdi. aaron eckhart "çok üzücüydü. hala inanamıyorum. heath ile yaşananları anlatmak çok zor geliyor" dedi. medyanın, heath ledger'ın joker rolünü almasının onun ölümüne yol açtığı iddialarına kızan maggie gyllenhaal "bunu beni kişisel olarak nasıl etkilendiğinden bahsetmek bir hayli zor. benim için çok zor oldu. medyanın zaman zaman gösterdiği saygısızlık beni şok etti" diye konuştu.

    aaron eckhart, 2007 yılının şubat ayında oyuncu kadrosuna dahil olmadan önce, iki-yüz/two face rolünü canlandırması için liev schreiber, josh lucas ve ryan phillippe role olan ilgilerini ifade etmişlerdi. mark ruffalo rol için ses denemesi yaptı. hugh jackman da iki-yüz'ü canlandırması için düşünüldü. nolan, iki-yüz'ün de bir kahraman figürü olmasını istiyordu. in the company of men filminde gördüğü eckhart'ın benzersiz bir aktör olduğunu ve onda robert redford havası olduğunu düşünen nolan, oyuncuyu harvey dent rolünü canlandırması için uygun buldu. batman başlıyor'da katie holmes'un canlandırdığı rachel dawes rolünü ise bu filmde maggie gyllenhaal devraldı. holmes rolü tekrar canlandırmayı planlıyordu, ama diane keaton ve queen latifah ile mad money filminde rol aldı. rachel dawes rolünü gyllenhaal'ın aldığı açıklanmadan önce rachel mcadams ve emily blunt'ın da adları rol için geçiyordu. ilk filmde tom wilkinson'ın oynadığı carmine falcone'nin yerine geçip gotham'ın yeraltı suç dünyasının lideri olan sal maroni rolünü eric roberts aldı. rol için en başta bob hoskins ve james gandolfini düşünülmüştü.

    =================

    "bu joker'in kökenlerini anlatan bir hikâye değil. bizim joker'imiz, daha doğrusu ledger'ın joker yorumu, anarşi ve kaosun aşırı uç noktası. joker'i korkutucu yapan şey, onu, hikâye anlatımıyla, insani göstermek değil. tüm bu yaptıklarına onu neyin ittiğini göstermek istemedik. çünkü, bu onun daha az tehditkâr hale getirirdi. eğer hannibal lecter veya o tarz karakterleri düşünürseniz, onların nereden geldilerini, geçmişlerini, ne kadar fazla açıklarsanız o kadar az ilgi çekici olduklarını görürsünüz. bizim meselemiz joker'in kökenlerini anlatmak değil, joker'in yükselişini anlatmaktı. joker pek inişli çıkışlı bir karakter değil. şöyle söyleyeyim, filmi tıpkı jaws'taki köpek balığı gibi kesip geçiyor. şöyle bir görünüp arkasında tam bir kargaşa bırakıyor."

    —nolan, joker'in kökenin açıklanmaması hakkında

    ==============

    batman begins gösterime girmeden önce senarist david s. goyer, joker ve harvey dent'in yer aldığı iki devam filmi yazmaya hareket etti. amacı, joker'in üçüncü filmde dent'i iki-yüze'e dönüştürmesini göstermekti. goyer, dc comics'in sınırlı çizgi roman serisi batman the long halloween'in hikâye örgüsünden esinlenerek film için ilk taslağı yazdı. filmi tekrar yönetip yönetmeme konusunda tereddütte bulunan nolan, joker'in hikâyesini tekrar yorumlamak istedi. warner bros. şirketi 31 temmuz 2006'da, batman başlıyor 'un yapımına başlanan devam filminin adının kara şövalye olduğunu resmen açıkladı. ilk defa live-action bir batman filminin adında batman kelimesi geçmiyordu. nolan bu konuda "filmin adı özellikle seçildi. bu isim işlerin iyiye gitmeden önce iyice çığırından çıkmasını simgeliyor" dedi.

    yapılan araştırmalardan sonra, nolan'ın kardeşi ve yardımı senarist jonathan, joker'in ilk kez görüldüğü (bkz: batman) (1940) sayısındaki dış görünüşünü ve ona etki eden nedenleri aklına getirdi. joker'in yardımcı yaratıcılarından biri olan jerry robinson'a, karakterin portresi oluşturulurken danışıldı. nolan, mtv news'e joker'in geçmişinin anlatılması durumunda daha az tehditkar olacağını, bu nedenle de karakterin geçmişinin derinliklerine inmekten vazgeçtiğini açıkladı. nolan "ana fikir killing joke'tan ama ayrıca joker'in çizgi romandaki ilk ortaya çıkışını da işin içine katacağım. aynı batman başlıyor' da olduğu gibi, çizgi romanın bütün serilerinin üstünden geçiyoruz. bu öyle zengin bir maden ki tek bir öyküye odaklanmak mümkün değil" dedi. nolan, ign'ye de "biz asla joker'in geçmişini bu filme dahil etmek istemedik" ve "harvey dent'in hikâyesini daha fazla gösterdik; çünkü joker'in sunumu nettir. o filmin korku öğesidir ve çok önemli bir role sahiptir, ama biz joker'in yükselişini ele almak istedik, köklerini değil" dedi. nolan, batman: öldüren şaka 'nın joker'in filmdeki diyaloglarının bir kısmını etkilediğini söyledi. nolan'ın kardeşi ile yazdığı senaryoda penguen'in de ingiliz bir silah tüccarı olarak filmde yer alacağı belirtildi. ayrıca ra's al ghul'un kızı talia al ghul'un bruce wayne'in kız arkadaşı olarak filmde yer alma ihtimalinin olduğu da söylendi.

    ilk filmde kara film havası olduğunu söyleyen nolan, "bu filmde yaptığımız, şehrin hikâyesinin dinamiği içinde yer alıyor ki, bu da büyük bir suç hikâyesine tekabül ediyor. daha büyük bir çadırı doldurmak için, daha fazla karaktere ih tiyaımız oluyor. izleyici polise, adalete sistemine, düzeni zorla sağlamaya çalışan insanlara, fukaralara ve zenginlere odaklanan, bu tarz bir hikâye anlatımını kabul edebiliyor. orata çıkan filmin, michael mann'in her zaman hakkıyla yaptığı türde bir film olmasını umuyorum, büyük hesaplaşma gibi... ama etrafta psikozlu bir palyaçonun olduğu..." dedi. nolan'a göre devam filminin önemli temalarından biri de "yükseliş"tir. batman başlıyor 'un sonunda "iyi şeyler olmadan önce kötü şeyler olduğunu" not etti. batman başlıyor'daki adalet vs. intikam, bruce wayne'nin babası ile bağı gibi temalar kara şövalye de de devam etti, nolan ayrıca wayne'nin önceki filmde geliştirmeye başladığı bir yönü olan dedektiflik yeteneğinin de vurgulanacağını belirtti. nolan, bruce wayne ve harvey dent arasındaki arkadaşça rekabetin filmin belkemiklerinden biri olarak tanımladı. o ayrıca tüm hikâyenin ana hatlarını özetlemeyi seçti. bunun için the dark knight'ta dent'in "two-face" olmasına izin verdi. böylelikle filme joker'in veremeyeceği duygusal ögeleri filme yedirecekti. nolan, harvey dent'in "beyaz şövalye" olmaktan çıkmasını ima ederek, filmin adının yalnızca batman için referans olmadığını da söyledi.

    çekimlerin yapılacağı yerler için araştırmalara başlandığında idareci robin higgs, liman bölgelerinin çoğunlukta olduğu liverpool'u ziyaret etti. glasgow, yorkshire ve londra'dan birkaç yer de adaylar arasındaydı. 2006 yılının ağustos ayında filmin yapımcılarından biri olan charles roven, hazırlıkların 2007 mart'ında başlayacağını açıkladı ama çekimlere nisan ayında başlandı. filmin imax salonlarında gösterimi için nolan, aralarında joker ile tanışmanın da olduğu dört sahneyi (bkz: imax) kameraları ile çekti. warner bros. 13 hafta sürecek çekimler için, nolan'ın batman başlıyor'un çekimleri sırasında dikkate değer tecrübeler kazandığı chicago şehrini seçti. chicago board of trade building, batman başlıyor'da wayne şirketi'nin kârargahı olarak kullanılmıştı, kara şövalye'de ise richard j. daley center bu görev için kullanıldı. chicago'daki çekimlere kadar, filme yanlış bir isim olan rory's first kiss adı verildi ama sonunda yerel medya bu numarayı açığa çıkardı. the chicago sun-times'tan richard roeper, bu numaraya "bu dünyada, chicago'da çekimleri yapılan kara şövalye' filminin adının rory's first kiss olduğunu sanan bir yarasa hayranı var mı?" diyerek absürt bir yorum yaptı.

    bruce wayne'in kıyafetleri için hemming, italyan modacı giorgio armani'den yardım aldı. harvey dent'in kıyafetleri ermenegildo zegna tarafından tasarlandı. joker'in bakışlarının onun kişiliğini yansıttığını söyleyen hemming, onun kostümünü tasarlarken popüler kültür ikonları johnny rotten, pete doherty, ıggy pop, alexander mcqueen'den ilham aldı. joker'in ayakkabıları milano'dan, kravatı ise londra'dan seçildi. joker'in makyajı, önceki filmlerden farklı olarak deli görünümü vermesi ve sarsıcı olması için hazırlandı. joker'in yüzü beyaz bir makyaj ile boyandı ve gözlerinin çevresi de siyah boya ile boyandı. joker'in makyajı oluşturulurken, komik görünmemesine dikkat edildi. joker'in makyajında, connor o'sullivan ve robert trenton yeni bir protez uygulaması yaptı. bu da protezin ciltte doğal durmasını sağladı. joker'in adamlarının taktıkları maskelerin hepsi de özel olarak hazırlandı.

    filmde batcycle'ın çeşitlerinden biri olan batpod ile tanışıldı. batman başlıyor'da tumbler'ı tasarlayan yapım tasarımcısı nathan crowley, filmin yapımındaki kaza ve çarpma sahneleri için altı model (özel efekt süpervizörü chris corbould ile inşâ ettiği) kullandı. bat-pod'un orijinal tasarımını nolan, crowley ile birlikte kendi garajında yaptı. nolan ve crowley modeli tamamladıklarında chris corbould'u çağırdılar. corbould ve ekibi aracı çalışır bir duruma getirdi. bat-pod'u sürebilmek için sürücünün gövdesini ileri, yatay olarak yaslaması ve bilekleri yerine dirseklerini kullanması gerekiyordu. aracın yanına silah olarak 50 kalibre makineli tüfekler, 40 mm toplar ve kanca fırlatıcılar monte edildi.

    yapımcıların düşüncesi batpod'un ilk önce normal yolda sürülmesi, sonra da görüntüye yerleştirilmesiydi. filmin yapımcıları, sakatlanma ihtimaline karşılık aracı bale'in sürmesini istemediler. christian bale de aracı sürmeyi beceremediği için, bat-pod'un sahneleri dublör jean-pierre goy ile çekildi. goy, bat-pod'a iyice adapte olabilmek için, çekimler sonlandırılarak dek başka bir araç kullanmadı. bat-pod'un yer aldığı sahnelerin çekimleri altı ay sürdü.

    nolan, iki-yüz'ün yüzünün rahatsız edici olmasını istedi. framestore, iki-yüz'ün yaralı suratı için yüz yirmi bilgisayar yapı noktası yarattı. karakter için grafik makyaj efektleri kullanıldı. dent'in yüzündeki hasarı iyice yansıtabilmek için özel efekt süpervizörü nick davis ile işbirliğine gidildi. her çekimde, aaron eckhart'ın performasını farklı açıdan görebilme için üç adet 720-pixel hd kamera kullanıldı. eckhart, yüzüne işaretler yerleştiren ve aydınlatmayı sağlayan bir protez giydi. aaron eckhart'ın yüzünün aldığı hasarı yansıtmak için hazırlanan efektleri pirates of the caribbean at world's end filminin makyaj ekibi yaptı.

    sir michael caine'in görüşüne göre, heath ledger zorlukları aştı ve batman'dan jack nicholson'ın joker'ini aştı (1989): "jack, bir palyaço figürü gibiydi, iyi huylu ama kötüydü, belki de katil bir eski amca. komik olabilir ve sizi güldürebilir. heath'im jack'ten tamamen farklı bir yöne gitti, gerçekten korkutucu bir psikopat gibi. o sevimli ve yakışıklı bir adam ve jokeri bu filmde müthiş bir aydınlanma olacak." caine, bu tanımlaması joker'in bruce wayne'in çatı katını ziyaret ettiği bir sahneye dayandırır. ledger ile daha önce hiç tanışmamıştı, bu yüzden ledger gelip sahne aldığında, caine'i çok korkuttu, repliğini unuttu.

    joker rolüne hazırlanırken heath ledger, yaklaşık altı hafta boyunca bir motel odasında saklandı. bu uzun süreli inzivaya çekilme sırasında ledger, karakterin psikolojisini derinlemesine araştırdı. kendisini joker'in her tini, yani sesi ve o sadistçe gelen kahkahasını geliştirmeye adadı (ses için ledger'in amacı, jack nicholson'un joker olarak 1989'daki performansında yaptığı işi yansıtmayan bir ton yaratmaktı).

    joker ve s.w.a.t. ile kovalamaca sahnesini çekilirken o zamanlar dünyadaki sadece dört imax kamerasından biri kırıldı.
    (2021 yılı itibarı ile dünyada sadece 5 imax kamerası var)

    lake street'te bir kovalamaca sahnesini çekerken, chicago polis departmanı, ilgili vatandaşlardan polisin bilinmeyen bir marka veya modelde karanlık bir araçla bir araç takibinden kaçtığını belirten birkaç telefon aldı.

    reese karakteri, batman'in kimliğini ortaya çıkarmaya çalışan the riddler'a bir gönderme.
    enigma = e. nygma / mr. reese = mysteries

    bu film heath ledger'e ithaf edilmiş olsa da, aynı zamanda yolcu olduğu araba çarptığında ölen dublör conway wickliffe'e de adanmıştır.

    film ilk altı günde, batman begins (2005) in total hasılatını geçti.

    heath ledger, gordon terfi ettiği için hapishane hücresinde alaycı bir şekilde alkışlamaya başladığında doğaçlama yaptı. alkışlar senaryo akışında yoktu ama nolan kamera akışını kesmedi.

    film, dünya çapında 1 milyar dolara ulaşan ilk çizgi roman filmiydi.

    film, batman'in gotham'dışında faaliyet gösterdiği ilk batman filmi.

    christopher nolan'a göre, bruce wayne'in yeni bir yarasa kostümüne ihtiyaç duyma nedenleri (daha hızlı ve daha çevik), aslında, nolan'ın yarasa takımının bu film için yeniden tasarlanmasını istemesinin gerçek nedenleriydi.

    christian bale , sorgulama sahnesi sırasında heath ledger'ın, sahnenin gerekli olan gerçek hissini elde etmek için elinden geldiğince onu dövmesini istediğini belirtti.

    cillian murphy, bu filmdeki batman başlıyor'dan korkuluk / the scarecrow (2005) olarak bilinen dr. jonathan crane rolünü tekrarladı. bu, onu tüm film serisinde kötü adam rolünü yeniden canlandıran ilk aktör yapar.
    the dark knight rises (2012) filminde de cameo yapıyor.

    christian bale, çekimlerden sonra batman maskesini setten yürütmüş. aslında tüm kostümü yürütmeye niyetlenmiş ama yeri yokmuş.

    yüz yüze görüşmelerinde, ne batman ne de joker birbirlerine adıyla atıfta bulunmazlar.

    filmin olay döngüsü batman başlıyor (2005) sona erdikten yaklaşık dokuz ay sonrasında geçiyor.

    açılış sırasında bankaya geri çarpan otobüsün çekilmesi beklenenden çok daha zordu. otobüsün sökülüp binanın içine yeniden monte edilmesi (kullanılmayan bir postane), büyük bir yalancı duvarın arkasına gizlenmesi ve ardından bir hava topu ile geriye doğru itilmesi gerekiyordu.

    batman'in batarang kullanmadığı tek batman filmi.

    film, joker (2019) tarafından on bir adaylık ile yenilmeden önce en çok akademi ödülü adaylığı (sekiz) alan çizgi roman filmiydi.

    filmin batman başlıyor (2005) gibi, açılış kredisi veya açılışta ismi yoktur.

    ==============

    "kara şövalye'nin türün sınırlarını aştığı bir gerçek. o sadece müthiş bir süper kahraman filmi değil, ayrıca gişede şansı yaver giden bir yaz bombası. kesinlikle göz alıcı. surat asmadan ciddi olabilen, aksiyonla dolup taştığı halde zekice görünebilen bir başyapıt."

    empire magazine film hakkındaki görüşü

    =============

    batman başlıyor'un bestecileri hans zimmer ve james newton howard devam filminin müzikleri için de geri döndüler. besteciler işleme başlamadan önce, nolan'ın film çekimi esnasında ipod ile kayıt yaptılar. joker için besteledikleri dokuz dakikalık bestede, iki notayı temel aldılar. zimmer, ledger ölünce yeni bir tema oluşturmak istedi. ancak temanın, onun performansıyla uyuştuğunu görünce vazgeçti. james newton howard da dent'in zarif ve güzel temasını besteledi. filmde kahramanca melodiler kullanmaktan kaçınan zimmer, "batman'i tipik bir süper kahraman olarak görmüyorum, o nedenle müzikte kahramanca çağrışımlarından kaçınmaya karar verdim". dedi.

    warner bros. filmin galasını, 14 temmuz 2008'de new york şehrinde yaptı. imax salonunda gösterilen filmin bir bölümünde besteciler hans zimmer ve james newton howard canlı olarak müzik çaldılar. kara şövalye, ticari olarak ilk kez, 16 temmuz 2008'de avustralya'da gösterime sokuldu ve ilk gününde 2.3 milyon dolara yakın para kazandı. amerika birleşik devletleri ve kanada'da 4,366 sinema salonunda gösterime sokulan kara şövalye, (pirates of the caribbean at world's end) filminin 2007 yılında ele geçirdiği en yüksek sinema salonuna dağıtım sayısını kırdı. gösterime girdiği sinema salonu sayısına ımax salonları da dahildi ve ayrıca yaklaşık 9,200 ımax salonunda oynadı. kara şövalye, 18 temmuz 2008 gece gösterimlerinde 18.5 milyon dolar kazanarak (star wars episode ııı revenge of the sith) filminin 2005 yılında elde ettiği 16.9 milyon dolarlık rekoru kırdı. ımax salonlarından 640,000 dolar kazanarak rekor gelir sağladı. açılış gününde toplamda 67,165,092 dolar kazandı ve (`spiderman 3)` filminin 59.8 milyon dolarlık rekorunu kırdı.
hesabın var mı? giriş yap