• bir film. hiç çevrilmemiş ama bir o kadar da eski bir hikaye:

    iran’da kadınlar yüzlerini kameralara döndü. abbas kiarostami'den bir film daha...

    neda agha soltan’ın cansız yüzü tüm dünyada dolaşırken, iranlı film yapımcısı abbas kiarostami shirin ile kadın yüzünün çetin bir tetkikini yaptı...

    sinemalarda iranlı kadınların yüzlerinin açıldığı aynı hafta neda agha soltan’ın iran’ın mücadelesinde bir ikon haline gelmesi korkunç bir ironi oldu. abbas kiarostami’nin shirin adlı filmi alabildiğince seyirciyi hak eden çok zekice kotarılmış bir yapım. elbette bu film 26 yaşındaki bir öğrencinin geçtiğimiz cumartesi akşamı karegar bulvarı’nda göğsünden vurulmuş bir şekilde ölürken çekilen fotoğraflarının yarattığı dehşete ve o etkiye eşdeğer olamaz.
    filmin künyesi şöyle:

    1. shirin
    2. ilk gösterim: 2008
    3. ülke: dünyanın geri kalanı
    4. cert (uk): pg (çocuklar ebeveynle birlikte izlemeli)
    5. süre: 90 dakika
    6. yönetmen: abbas kiarostami (kiyarüstem)
    7. oyuncular: golshifteh farahani, juliette binoche, mahnaz afshar, niki karimi

    görgü tanıkları basij milis kuvvetlerinin (besiçler) protestoyu uzaktan izleyen ve protestolarda tamamen barışçıl bir konumda kalan kızı hedeflediği konusunda ısrarcı. ancak shirin’de de anlatıldığı gibi; bu izleyenlerin duygusal tepkilerini dikte eden ekrana yansıyan görüntülerin etkisi (görüntülerin ardındaki gerçekleri değil).

    müslüman dünyada yaşayan kadınların statülerinin shirin’deki kadar çarpıcı bir basitlikle anlatıldığı pek nadirdir. 113 kadın oyuncunun duygusal-romantik bir melodram izlerlerken yüz ifadelerindeki değişimleri yakın çekimlerde kullanan kiarostami, kültürel, politik ve duygusal zekânın ataerkil toplumlarda çoğunlukla küçümsendiğini ve aşağılandığını ortaya koyuyor. ‘where is my romeo’ (benim romeo’m nerede) –kiarostami’nin 2007 yapımı chacun son cinéma (herkesin sineması kendine) adlı ortak filme katkısı- ve 2008 yılındaki mültimedya enstalasyonu looking at tazieh (tazieh’e bakarken) adlı eserlerini genişleterek filmlerin anlamlarının ağırlıkla metinlere bağlı kalmasını gösteren 1920’lerin kuleshov deneyini ustaca yeniden anlatıyor.

    üstelik bu film yönetmenin soyut kavramını sinema salonlarına sokan cesur çabasının da bir devamı ve hatta iran’ın 1970 sonlarında andrzej wajda, krzysztof zanussi, agnieszka holland ve krzysztof kieslowski’nin solidarite sendikası kuruluşu öncesinde baskılanmış toplumun isyankâr ruhunu öngördüklerinde polonya’da ortaya çıkan ahlaki korku sinemasına benzer bir bakış açısı geliştirdiği düşüncesini de kuvvetlendiriyor.

    film kiarostami, makhmalbaf ailesi, jafar panahi, abolfazl jalili, rakhshan bani-etemad ve bahman ghobadi gibi iranlı film yapımcılarının benzer bir popüler memnuniyetsizlik gizli akımını yansıttıklarını anlatma çabasında. zaten son zamanlarda yapılan filmlerin çoğu da önceleri tabu kabul edilen konuları işliyor. ve son derece şaşırtıcı olan şey ise bu bakış açılarının çoğunluğunun kadın hakları, şehirlerdeki yoksulluk, fahişelik, uyuşturucu bağımlılığı, bürokratik yetersizlik, hukuktaki uyuşmazlıklar ve öğrencilerin dışarıdan gelen fikirler ve yeni teknolojilere gitgide büyüyen merakları hakkında olması ve polonya’nın glasnost öncesi komünizmden daha da katı bir rejim olduğu düşünülen bir yönetimin lisans vermesi.

    shirin, nezami ganjavi’nin heykeltıraş farhad ve iran prensi khosrow’un bir ermeni prensesi için kapışmalarını konu alan bir 12. yüzyıl masalının adaptasyonu olan bir filmi izleyen bir grup kadın hakkında. konunun akışı düzensiz veya konudan bağımsız ancak arka planda kalıyor gibi duran bir vokal ekibinin coşkulu performansıyla duygusallığı yakalıyor. burada önemli olan, ekrana yansıyan oyunculuk, kameranın görüntüleri ve yüz ifadelerini yakalayışı ve sinemanın ikna edici gücü.

    anlatıldığına göre, kiarostami kendi evinin salonunda bir oditoryum sahnesi hazırlamış ve oyuncu ekibini boş bir sayfaya yaptığı üç noktaya bakarak farklı duygu durumları sergilemeye zorlamış. gelareh kiazand’ın kamerasının üzerlerine çevrili ısrarlı bakışları altında, aralarında hedieh tehrani, niki karimi, leila hatami ve juliette binoche’un da bulunduğu oyuncular, sevinç, mest olma, dalıp gitme, özlem, korku, kahkaha ve gözyaşları gibi temel izleyici tepkileriyle etkili bir katalog oluşturmuşlar.

    ancak bu film aynı zamanda da izleyiciyi göremedikleri bir senaryo karşısında her bir kadının reaksiyonlarını kendi kişilikleri ve ülkelerinden kaynaklanan bir şekilde izlemeye zorlayarak sinemanın teselli edici özelliğini ön plana çıkaran anlatım formunun bir anlamda tahrip edilmesi. üstelik kiarostami büyük bir cesaretle burka giyimini sorgulayarak gerici yaklaşımı altüst ediyor çünkü yakın plan çekimlerinde türbanla çevrelenmiş bir yüzün güzelliğine dikkatleri çekerek carl theodor dreyer’in 1928 yılı yapımı sessiz sanat şaheseri the passion of joan of arc’taki renée falconetti’nin yarattığı etkiyi yakalıyor.

    kiarostami’nin yaşamı kutsamak için yüz ifadelerindeki değişimleri belli belirsiz kullanımı büyüleyici. ama neda agha soltan’ın cansız yüzü tabii ki ve hiç şüphesiz daha derin bir etki yarattı.

    kaynak: http://www.guardian.co.uk/…ostami-shirin-iran-women
    çeviren: ben
  • shahram nazeri de söyler bu isimde kürtçe bir şarkı, severek dinleriz yıllardır. senfonik melodilerde de kürtçe sözler nasıl keyifli oluyor.

    http://www.youtube.com/watch?v=woqzfqzxjc0

    geçenlerde aklıma gelmişti bir dinleyeyim derken mohsen namjooya ait olan shirin'i keşfettim, yine anlamına dair en ufak fikir sahibi olamadığımız bir şarkının duygusuna vakıf etti bizi adam.
  • mum dibinde taslar cakan türkünün türkçesini bulmuş. sağolsun:

    gecenin üzüntüsü başımı belaya sokmuş benim sevgilim
    aciz yüreğim, razı oldum ölüme, ah feryat…
    benim şirin yârim, balım
    bir an görmezsem seni uyumak bana haramdır
    dilberlerin yolu sende tamam olur

    ay vay, görünürde kimse yok benim sevgilim
    kimsenin kimsenin acısından haberi yok benim sevgilim.
    benim şirin yârim, balım
    bir an görmezsem seni uyumak bana haramdır
    dilberlerin yolu sende tamam olur

    ben kirmanşahlıyım, yarim kasrışirinli
    gönül verdiysem günahım ne, ah feryat
    benim şirin yârim, balım
    bir an görmezsem seni uyumak bana haramdır
    dilberlerin yolu sende tamam olur
  • abbas kiarostaminin yönetmenliğini yaptığı 2008 yapımı iran filmi.

    hüsrev ile şirin veya daha çok bilinen ismi ile ferhat ile şirin hikayesini dinliyoruz arka fonda. filmin kendisi ise bu hikayeyi izleyen kadın yüzlerinde dolaşan kamera kayıtlarından derlenmiş. izleyici kadınların yüzleri inanılmaz karakteristik. hollywood veya moda kanallarının dayatmacı güzellikleri dışında insan güzelliğinin çeşitliliğini yeniden hatırlatması ve insanoğlunun duygu derinliğini farklı 'yüz'lerdeki, ifadelerde yakaladığı görsellikle anlatması açısından değerli bir sinema eseri.
    bu kadar eski bir hikayeyi bu çağda yeniden ele alıştaki yarattıcılık açısından takdire şayan.

    filmdeki bazı yüzler için buyurunuz;

    golshifteh farahani ( darbareye elly filminden hatırladığımız oyuncu)
    mahnaz afshar
    pegah ahangarani
    leila hatami
    ....

    oyuncular (aslında bu film için belki de izleyiciler demek daha doğru olur) arasında juliette binoche'da var.
  • mohsen namjoo'nun dillendirdigi, şirin şirinam olarak da gecen guzeller guzeli kurtce sarki. sozleri, buldugum kadariyla asagidaki gibi:

    hejarey şewan karî pêm kirden azîzim.
    aciz le dil bîm razî we mirdin hey hawar
    şirin şirine şirin şemame,
    satê netbînem xewim herame
    şuwey (?) dilberî we to temame

    hey dad hey bê dad kes diyar niye azîzim
    kes le derdi kes xeberdar niye azîzim
    şirin şirine şirin şemame,
    satê netbînem xewim? herame
    şuwey (?) dilberi we to temame

    xwem kirmashani yarim qesrîye azîzim
    xatirxay bîme teqsîrim niye
    hey hawar şirin şirine şirin şemame,
    satê netbînem xewim herame
    şuwey (?) dilberi we? to temame
  • abbas kiyarüstemi filmidir.
    film inception'ı gibi bir şey, onlar filmi izliyor, biz film izleyenleri. filmin ismi 'ferhat ile şirin' değil 'şirin' ve biz sadece kadınların yüzünden süzülen hikayeyi izliyoruz. izlediğimiz her kadın kendine has bir güzelliğe sahip belki de bütün kadınlar böyle de biz göremiyoruz onları böylesine sade.

    --- spoiler ---

    ..ve siz, kederli kardeşlerim.

    hüsrev'in cansız bedenine
    bakıp ağlıyorsunuz.

    benim hikayemi dinleyip
    ağlıyorsunuz.

    gözyaşları arasından
    gözlerinizi görüyorum.

    o gözyaşlarını, ben, şirin
    için mi döküyorsunuz?

    yoksa her birinizin içinde
    saklı olan şirin için mi?

    --- spoiler ---
  • şarkıda kaçak kuaför işletmecisi olan şirin e "merak etme kimseye ispiyonlamam seni" der ama şarkı yapar cümle aleme duyurur bunu sayın lekman.

    ey jens lekman; şirin sövüyodur bence şimdi sana. *
  • bir abbas kiarostami filmi, hüsrev ile şirin'in aşk hikayesi anlatılmaktadır, harikadır.
    (bkz: hüsrev ile şirin)
    (bkz: abbas kiarostami)
  • mohsen namjoo parçası olanı böğrüme vura vura dinlediğim.

    bana ne oluyorsa artık.
    içimde bir şeylerin acısı var ama birisine karşı duyulan aşk acısı değil, biliyorum.
    tuttuğum her şey elimde kalıyor, her şeyi elime yüzüme bulaştırıyorum. ondan mıdır, nedir...

    yemin ederim ben bu kendimle ne yapacağımı bilmiyorum.
  • mohsen namjoo'nun en guzel eserlerinden.http://www.youtube.com/watch?v=yypwkgjbqqi
hesabın var mı? giriş yap