• 5 temmuz 1969 brooklyn / ny doğumludur. prince rakeem, rzarector, chief abbot, bobby steels, the abbott, bobby digital, the scientist, prince delight, prince dynamite olarak da bilinir. çocukken zamanının çoğunu babasının büfe işlettiği hill disrict, pittsburg da geçirirdi. biraz büyüdükten sonra yıllarca north carolina da amcasıyla yaşadı. hiphop kariyerine 80lerin sonralarında başladı. kuzenleri gza ve ol' dirty bastard ile birlikte force of the imperial master grubunu kurdular daha sonra grubun ismi all in together now olarak değişti ve başarılı bir single yaptılar. sonra grup dağıldı, gza ve rza solo kariyerlerine başladılar. gza nın plak şirketi sahibi bir arkadaşının yardımlarıyla, gza cold chillin records ile rza da tommy boy records ile anlaştı. gza solo debut albümünü* çıkarırken, rza sadece ooh i love you rakeem isimli bir ep yayınlayabildi. ep yayınlandıktan kısa bir süre sonra da silahla yaralama yüzünden hapse girdi. çıktıktan sonra odb ve rza hiphop camiasına kendi tarzlarıyla giriş yapmaya karar verdiler. küçüklüklerinden beri ikiside sinemada kung fu filmleri izlemeyi çok severlerdi. sinema çıkışlarından sonra kung fu hareketleriyle kavga ederler, idman yaparlardı. her haftasonu rap battle larına giderler, bunları kung fu dövüşü gibi görürlerdi. video oynatıcı ve filmleri alacak paraları olduğu zaman, tüm izledikleri filmleri satın alıp günde en az 3-4 film izlerler ardından demo kayıtlar doldururlardı. sonra gza nın da katılımıyla ismi shaolin and wu tang filminden gelen wu-tang clan i kurmuşlardır. kısa süre sonra gruba diğer 6 üye olan inspectah deck, raekwon the chef, u-god, ghostface killah, method man ve masta killa katılmıştır. rza, wu-tang kariyerine prince rakeem ismiyle başlayıp daha sonra ruler zig-zag-zig allah ın baş harfleri olan rza ismini kullanarak devam etmiştir. rza nın prodüktörlüğünde, grup debut single ı olan protect ya neck(13th chamber) i çıkardı ve müthiş bir çıkışa imza attıktan sonra solo debut albümü olan enter the wu-tang 36 chambers ı çıkardı. bu albümden sonra grup üyeleri solo albümleri üzerinde çalışmaya başladılar. rza grup üyelerinin başka plak şirketleriyle anlaşmasını serbest bıraktı ve üyeler albümleri için çeşitli şirketlerle anlaştılar. rza tüm üyelerin solo albümlerinin prodüksiyonuyla ve parçaların konseptiyle çok yakından ilgilendi. 1994 yılında yakın arkadaşı prince paul ün önerisiyle bir grup kurmaya karar verdiler. rza, zaten bir grubun üyesi olduğu için ve wu-tang in artık bir aile olmasından dolayı ilk başta bu fikre çok sıcak bakmadı, ama arkadaşına büyük bir saygısı vardı, prince paul, rza nın ilk ep* sinde prodüktörlük yapmıştı ve kendisine tommy boy records çalışanlarıyla birlikte bu işlerin nasıl yürüdüğü hakkında pek çok şey öğretmişti, daha öncesinde de birlikte ghettodan kurtulmak istiyorlardı ve kendisinin ghetto dan çıkmasında prince paul ün büyük yardımları olmuştu. ayrıca prince paul bu konuyu daha önce pek çok defa odb ve meth ile görüşmüş, ona bir problem olmayacağını söylemişlerdi. en sonunda rza ikna oldu ve aynı zamanda prince paul ün arkadaşları olan diğer iki mc; frukwan ve too poetic in katılımıyla gravediggaz kuruldu. aynı yıl grubun debut albümü olan 6 feet deep çıktı. aslında ilk başta albümün ismi niggamortis olacaktı fakat vazgeçildi. albümün neredeyse tüm prodüksiyonu the undertaker* a aitti. rza, gravediggaz ile beraber the rzarector ismini kullanmaya başladı ve aynı zamanda bu isim altında rza kimliğinden farklı bir kimliğe büründü. grubun diğer üç üyesi de aynı şekilde. grubun, 1997 yılında bu sefer çoğunlukla rza prodüksüyonu olan ikinci albümleri the pick, the sickle and the shovel çıktı. 2002 yılında nightmare in a mirror albümü çıktı bu albümde ise hiç rza prodüksiyonu olmamasına rağmen birkaç wu-elements prodüksiyonu bulunur. wu-tang clan, 1997 yılında wu-tang forever albümünü çıkardı ve albüm, çok çabuk bir şekilde muhteşem bir başarıya imza attı. bu başarı rza nın 5 yıllık planı sayesinde gerçekleşmişti. rza tüm grup üyelerine; "eğer wu-tang in tüm kontrolü tamamiyle bende olursa, bizi en yukarıya taşıyacağım. wu-tang imparatorluğu hiphop dünyasını 5 yıl içinde fethedecek." şeklinde söz vermiştir ve tüm üyeler bunu kabul etmiştir. bu 5 senelik periyotta rza, wu-tang in herşeyiyle ilgilenmiştir. solo projelerden grup projelerine şarkı isimlerinden şarkı içeriklerine kadar herşeyle. wu-tang forever ın büyük başarısından sonra rza, wu-tang üzerindeki mutlak yetkisini kendi deyimiyle diktatörlüğünü sona erdirdi ve grup üyelerinin her birine kendi kontrol haklarını verdi. grubun finansal işlerini ve yapımcılığını oli grant* ve abisi mitchell diggs* e emanet etti. wu-tang killa beez bünyesindeki wu-elements e prodüksiyon dersleri verdi ve sonra da wu-tang in prodüksiyon ekibi görevini verdi. bundan sonra çıkacak albümlerde wu-elements prodüksiyonları çok daha fazla olmaya başladı. 1998 yılında bobby digital ismiyle ve aynı gravediggaz daki gibi farklı bir kimliğiyle solo debut albümü olan bobby digital in stereo yu çıkarmıştır. rza, bobby digital ı "pre-rza" olarak tanımlamıştır. bu şekilde eskiden, hapse girmeden önce yaşadığı hayatı, nereden geldiğini, kafasındaki ilk fikirlerini açıkladığını, bobby digital ismiyle rza nın karanlık tarafını yansıttığını söylemiştir. 1999 yılında the rza hits ismiyle wu-tang albümleri ve üyelerin solo albümlerindeki parçalardan oluşan bir greatest hits albümü çıkarmıştır. 2000 yılında wu-tang clan in the w albümü çıkmıştır. 2001 yılında tekrar bobby digital olarak digital bullet albümünü çıkarmıştır. bu albümde bobby digital olarak yarattığı konsepti geliştirmiştir ve bobby digital karekteri daha aydın ve aklı başında bir hale gelmiştir. 1999 yılında bir jim jarmusch filmi olan ghost dog the way of the samurai filminin soundtrack ini yapmıştır ve filmin son sahnelerinde gözükmüştür. bu işiyle çok başarılı olmuştur ve ardından blade trinity, kill bill serisi, the mindscape of alan moore, soul plane ve önce tv dizisi, daha sonra sinemaya uyarlanan bir anime olan afro samurai serisinin soundtracklerini yapmıştır. pek çok filmde yer almıştır. yine bir jim jarmusch yapımı olan coffee and cigarettes de gza ile birlikte rol almışlardır. american gangster ve repo men gibi büyük yapımlarda yer almıştır. son olarak due date filminde oynamıştır. oyunculuğunun dışında yönetmen yanı da vardır. aynı zamanda kendi yarattığı karekterin de ismi olan the bobby digital filminde hem yönetmenlik hem de oyunculuk yapmıştır ama film henüz gösterime girmemiştir. ayrıca çıkış tarihi 2011 gösterilen, castında russell crowe, lucy liu gibi yıldızlar olan the man with the iron fist filminin yönetmenliğini yapmaktadır. aynı zamanda filmde rol almaktadır. 2001 yılında wu-tang, iron flag albümünü çıkarmıştır. 2003 yılında yeniden rza ismini kullanarak 3. solo albümü olan birth of a prince i ve dünya nın çeşitli yerlerinden rap ve rnb sanatçılarıyla yaptığı feauturinglerden oluşan the world according to rza albümünü çıkarmıştır. 2005 yılında chris norris in de katkılarıyla wu-tang manual isimli kitabı yazmıştır. kitapta wu-tang in kurallarını, üyelerini, ticari yönünü, ilham aldıkları şeyleri ve izledikleri filmleri derinlemesine anlatmıştır. kitabın içeriği 4 bölümden oluşur ve her bölümde 9'ar chamber olacak şekildedir. 2008 yılında bobby digital karekterine dönüp bu karekterin maceralarını devam ettirmiş ve 4. solo albümü olan digi snacks i çıkarmıştır. rza, mc lik kariyerine isminin the cure olacağı, lirikal açıdan derin bir albümle veda etmek istediğini ve kariyerine yönetmenlikle devam etmek istediğini söylemiştir. 2004 yılında kuzeni ol' dirty bastard öldürüldükten sonra cenaze töreninde kısa ve öz bir konuşma yapmıştır ve güzel bir mesaj vererek şöyle söylemiştir: "tanrı bizi öldürmez, o bizim yaşamamızı ister. biz kendimizi öldürürüz ya da birbirimize, kendimizi öldürmemiz için izin veririz. aile asla birbirini ihmal etmez. elini uzatır, yardım eder."
    2007 yılında wu-tang, 8 diagrams albümünü çıkarmıştır. albümün çıkış tarihi ghostface killah nın albümünün* çıkışıyla aynı tarihte olması rza nın ghost tarafından eleştirilmesine sebep olmuştur. ayrıca ghost, wu-tang in albümünü zırvalık olarak nitelendirmiştir. daha sonra tartışmaya kuzeni raekwon the chef dahil olmuş, rza nın sürekli yeni şeyler denediğini, bu durumdan grubun da fanların da hoşlanmadıklarını, wu-tang tarzından uzaklaştıklarını, sadece rza nın yapmak istediklerini yaptıklarını, böyle yapmaya devam edecekse grubun rza sız bir albüm bile yapabileceğini söylemiştir. ardından inspectah deck, rae ve ghost un düşüncelerine katılarak tartışmaya dahil olmuştur. rza grup üyelerinin kendisine yönelik eleştirilerine; sabrettim, kendimi kontrol ettim kardeşim* gibi ani karar verip yanlış bir davranışta bulunmadım. kardeşlerim benim için bazı şeyler söyledi ve bunlar beni gerçekten üzdü. ama biliyorumki bu bir anlık bir şeydi ve geçecek. wu-tang te herkesin bir chamber ı vardır, herkes fikirlerini paylaşır herkesin kendi görüşü vardır. raekwon sert bir albüm yapalım istedi ama onun albümünü* zaten istediği tarzda yapmıştık bu albüm* pek çok insana hitap eden bir albüm yalnızca belirli bir grup insan için değil. gza bile karşıt fikirlere sahipti ama 2 hafta sonra geldi ve çok iyi bir iş çıkardığımızı söyledi. bu bir anlaşmazlık, ama herşey tekrar yoluna girecektir. şeklinde cevap vermiştir.
    rza yine chris norris in katkılarıyla 2009 yılında wu-tang felsefesini ve kendi felsefesini anlatan the tao of wu kitabını yazmıştır. kitabın önsözünde öğrencisi olduğu sifu shi yan ming in yazısı bulunur. kendisinin rza ile tanışması, aralarındaki ilişki, kendisi, felsefesi ve rza hakkındaki bazı görüşleri şöyledir:
    çin'in henan eyaletinde doğdum ve ben 5 yaşımdayken ailem beni shaolin tapınağına bıraktı. orada yetiştim ve 34. kuşak shaolin rahiplerinin en büyüklerinden, cha'an budist felsefesinin ve kung fu sanatının dünyadaki en tecrübeli uygulayıcılarından biri oldum. 92 yılında shaolin in amerika turundan sonra amerika da shaolin bilgeliğinin dünyayla paylaşımındaki eksikliği görüp bunu yaymaya karar verip, parasız, pulsuz hatta ingilizcesiz san francisco dan usa shaolin temple ı kurduğum new york a gittim. fazla zaman geçmeden hayatını benimkiyle çok benzer bulduğum rza ile tanıştım. 1995 yılında liquid swords un release party sinde tanıştık. -onun* bilgeliğini dediklerinde, duruşunda, hareketlerinde hissedebilirsiniz.- hiphop tarzı selamlaştık ve konuşmaya başladık o zamanlar fazla ingilizcem yoktu ve rza çok hızlı konuşuyordu ama dedikleri ne kadar yabancı da gelse her söylediğini anladım. shaolin tapınağından, tarihinden ve felsefesinden bahsettik. onun bilgisinden çok etkilenmiştim. müzikten, sinemadan, bilimden konuştuk, onun ne kadar anlayışlı ve zeki olduğunu anladım pek çok amerikanla tanıştım ama rza farklıydı. amerika da doğmuş ama hakikaten budist ve taoist felsefeleri açık fikirlilikle ve açık gönüllülükle aynı zamanda kendi yöntemlerine göre öğrenmiş. pek çok insan açık fikirli değil, buda ya inandıklarında kiliseye gidemeyecekler zannediyorlar, muhammed e inandıklarında manastıra gidemeyecekler zannediyorlar ama her neredeysen, değişen bir şey yok ve rza bunu çok çok uzun zaman önce anlamıştı. rza müzik yaptığında onun felsefesi ve müziği bir bütün gibi olur. o müzik yapmasa bile söylediği ve yaptığı herşeyde onun felsefesi vardır tıpkı gerçek bir cha'an budisti gibi. tapınağımda tüm dünyadaki öğrencilerime ve takipçilerime birkaç temel mesaj veririm:
    1. hayat güzeldir.
    2. sıkı çalış, daha fazla enerji!
    3. kendine karşı dürüst ol, diğer insanlara karşı da dürüst ol.
    4. kendine saygı göster, diğer insanlara da saygı göster.
    5. güzel hayatının yüzde yüzünü ifade et.

    rza benden öğrenmeye başladığında bunların hiçbirini ona söylemedim çünkü o zaten bunları biliyordu. merak ediyorsunuzdur rza nın kung fu su nasıl diye? çok iyi, muhteşem. nasıl bundan farklı olabilir ki? o rza, diğerlerinden farklı. onun ruhu hareketlerine yön veriyor ve bu hareketler de dünyaya...
  • john frusciante'den bir ara muzikal egitim almis, californication dizisi tarihindeki en komik karakter olan samurai apocalypse'i canlandiran rapper, produktor.
  • karısı aradığında telefonu "peace" diyerek açan süper prodüktör.

    rap müzik tarihinin gördüğü en iyi prodüktörlerden biri olmanın yanında, hip-hop kültürünü yönetmenlik ve film müziği bestelemek* gibi farklı alanlarda başarıyla temsil etmesiyle de çok önemlidir.
  • ghost dog filminin muziklerini yapmakla kalmamis, filmde gozukmustur de. filmin sonlarinda kahramanimiz, sokakta yururken, kamuflaj kiyafeti ve gozluguyle karsidan gelen bir zenciyle selamlasir. rza'dir bu arkadas.
  • 23 nisanda turkiyeye gelecek bir de üstüne maslak venuede sahne alacak olan rapci.
  • the wu-tang clan'ın prodüktörü, şahane hip hop'cu, jim jarmush'un son filmi the ghost dog'un soundtrackini de şahane yapmış. ilginç entellektüel bir black man.
  • satrançta turnuva şampiyonlukları olan, yüksek iq'ye sahip, shaolin rahibi sifu shi yan ming'den eğitim almış ilginç bir rapçi.

    (bkz: power equality always c everything)
  • rapgenius.com taa 2012'de çok güzel röportaj yapmış kendisiyle. adam dünyaya başbakan olmalı. çok kral herif.

    part 1: https://www.youtube.com/watch?v=jfliun6g73e

    part 2: https://www.youtube.com/watch?v=wxfcecq81yk

    part 3: https://www.youtube.com/watch?v=cj1n4wl78na
  • ayben ile aynı sahnede gördüğümde soğuduğum rapçi
  • wesc firmasının bu abi imzalı chambers by rza kulaklıkları var. denediğim en iyi kulaklık diyebilirim, beats by dr. dre'nin eline verir.
hesabın var mı? giriş yap