osama

• --- spoiler ---
  film saksıda serumla beslenen bir tutam sacın, kız cocugunun sacının hikayesini anlatıyor. dünyanın bazı yerlerinde, bizden uzak yerlerinde, hayatta kalmanın bedelinin "hayat"ın kendisi oldugunu gozunuze sokuyor. yıkanan, güya temizlenen bir insanın gözünüze pislikten bile pis gelmesini saglıyor. düğünle cenaze evinin aynı anda yaşanabilecegini gösteriyor.
  bir çocuk anneannesinden dinlediği masaldaki gökkuşağının hayalini kuramadan, talibanın kandınların, cocukların uzerlerine su fışkırtmalarında goruyor ve altından geciveriyor. yalancı gokkusagından gecen kız, yalancı ^*bir erkek oluyor, gizli saklı ip atlıyor... filmin sonunda güya kadın oluyor ama osama ip atlıyor...
  anneannesi yalancı gokkusagının altına su sozlerle itiyor osamayı;
  "bunca yıl saclarımı agarttım da sunu gordum: kadın erkek aynıdır..."
  tam da annesi; "allahım ne diye kadınları yarattın?" diye aglarken....
  
  osama hayatta kalıyor. bedelini odeyerek; hayatıyla...
  
  bu filmdeki aşk? osamanın bacaklarındaki kanın espandi'nin goz yaşında goruldugu zamandır.
  
  ha bir de; "insanın aklı gözlerindedir!" anneanne aklıyla aglıyor...
  --- spoiler ---
• bir miktar spoiler var aman diyeyim:
  
  talibani, propogandayi gectim, bu film bana "masum degiliz hicbirimiz" diye sarki soyletti.
  taliban kotu, peki osama'yi "kiza benziyor" diye kovalayan cocuklar, doktor kadin recmedilirken izleyen ve hatta tas atanlar cok mu iyi? hepsini gectim, bu kizcagizin annesinin allah belasini versin, o kadar ki hinc doldum kendisine. insan gerekirse acliktan geberir de yine yollamaz cocugunu goz gore gore o tehlikenin icine. hadi ilk basta uslu uslu dukkanda sut karistiriyordu, ilk gun taliban okulundan cocuklar tarafindan kovalana kovalana geldiginde, foyasi neredeyse ortaya cikmisken, ertesi gun yollamaya nasil kiydi? e tabi, cocuk okuldan elinde ekmekle geldi. bir gunluk ekmek icin cocugu masalla uyutup taliban'a gelin ettiler ya, bu filmde anne ve nineden kotusu yok bence.
  
  ya da filmin en kotu seyi bu belki. afganistan'da bulunmadim ama hemen kuzeyinde taliban'in baskisi olmasa da cok zor sartlar icinde yasayan insanlarla yasadim. anneler ve babalar sartlar ne olursa olsun her seyi cocuklari icin yapiyorlar, o fedakarliklari bizzat gordum. bu yuzden ya bu filmdeki anne insan degil ya da film tamamen imkansiz bir olay uzerine kurulu oldugu icin zirva. filmi izlerken yer yer duygulandim ama bittiginde bir rahatsizlik hissi her seyi bastirdi, rahatsizlik neden bilmiyorum.
• filmin uzun bir gıcırtı sesiyle başlaması izleyicisini 'biraz' rahatsız edeceğinin işaretini veriyor.
  "ey seyirci! farkettiysen bu filmde biraz rahatsız olacaksın, çünkü buralarda hayat pek eğlenceli değil , istersen hemen şimdi çık dışarı" diyor adeta.
  rahat koltuğunda keyifle sinema izleyip mutlu sonu görüp fildişi kulelerinde yaşadıkları "rafine" hayatlarına kaldıkları yerden devam etmek isteyenleri biraz rahatsız ediyor, çok da iyi ediyor, iz bırakıyor..
• altın küre'yi de kaptı bu afganistan filmi.
• afgan bir arkadaş bu filmi şöyle yorumladı, "gerçekte olanların yarısı bile yok bu filmde."
• türkiye cumhuriyeti'ni tanıyan ilk ülkenin şu anki durumunu ama yapmacık ama doğal bir şekilde beyaz perdeye taşımış film. insanın hoşuna gider ya da gitmez orası beni aşar. ama afgan bir ailenin evladı olarak korkuyorum bir gün ülkemizde bu manzaralarla karşılaşmaktan.
  
  (bkz: anladin sen)
• bastan asagi korkuya boyanmis bir hikaye. kucuk bir cocugun karsilasmamasi gereken korkular, her cinsinden. gidecek hic ama hic bir yer olmamasi. hic bir cozumun bulunamayacak olmasi. allah'in unuttugu bir kosede olmak. herseyin, kuyuya sallandirilip dusup olmek gibi bir korkunun bile hayalden ote olmasi. velhasil en cok cocugun cektigi korku rahatsiz etti beni izlerken. ha bir de o bitmez korkunun icinde tek bir sarilmaya, kucaklamaya ulasamamasi, sonunda ulasabildigi tek insan temasinin subyanci ulema ile gecirdigi gerdek gecesi olmasi da. bu filmin ne amerikayi savunmasi mumkun, ne anlatim kliseleriyle hikayeyi degersiz hale getirmesi. dunyada ters giden seyleri cogu insanin bilmesine ragmen, caresizligi oradaymis gibi hissettirmeyi basarmistir bence. cocuk - korku - emir - yalnizlik dortlusunun beraberliginin pek guzel anlatimi ozetle.
• dvd sinin izlenmesi gereken film..
  çünkü osama'yı izleyeceğinizi sanırken, özel seçeneklerde bir ikincisi ile karşılaşıyorsunuz..
  
  marina golbaharı osama'nın başrol oyuncusu güzel mi güzel bir kız..
  işte bu ikinci film onun hikayesi..
  ve bence osama da ne anlatılmak istendiyse onun ta kendisi..
  afganistan'ın yakın geçmişi ve geleceği..
  
  izledikten sonra tek şey diyebildim..
  bari bu film sayesinde biri elinden tutsaydı da hayat güzel diyebilseydi marina..
  
  osama'nın yönetmeni, nasıl filminin sonunu çekimler sırasında değiştirmeye kalktıysa, sanırım aynı nedenle bu kızın hayatına müdahele etmedi..
  
  bir ülkenin geleceği, kendi dinamikleri kadar dış yardımlar ya da dış saldırılar sayesinde de şekillendiğinden, marina'nın geleceği de uzatılacak bir el ile bol gülüşlü hale gelebilirdi..
  
  osama'da sadece tek bir sahnede gülümseyebilen bu kız, marina nın filminde de farklı değildi..genç kızlığa ilk geçişte ne gülümsetir bizi; dudağa sürülen bir ruj ya da göze çekilen sürme..
  
  oysa, osama'dan da marina'dan da, tutamadığı göz yaşları kaldı..bende.
• kizin israrla ip atladigi 'sembolizm' dolu sahnelerin sinirime dokunmasi disinda cok basarili bir film. bilinmedik seyler olmasa da insanin icine oturuyor. cikista biri karakterin daha guclu olabilecegini soyledi (hani ne de olsa bu bir film), ama aslinda en korkuncu da olamamasi zaten. zira 'osama' neredeyse tum hayatini taliban altinda gecirmis, ve ikinci sinif bir yaratik olduguna da bu sayede inandirilmis bir kizcagiz. zaten kilik degistirme fikri de ondan degil, daha cazgir annesi ile buyukannesinden cikiyor. filmin ses kayitlarinda da bir ilginclik var, belli ki sessiz cekilmis, sonradan da bazi sahnelerde arka plan sesi konmamis, urkutucu bir sessizlige sahip yer yer.
  yillardir film endustrisi bile olmayan bir ulke icin aferin hakikaten.
• erkek egemen bir toplumda kadin olmanin zorluklarinin belki de yeryuzunde ya$anabilecek en agir hali ve en somut gosterimidir bu film.. oldukca sinir bozdugu, geri kafaliliga, bagnazliga sovdurdugu de bir gercek.. kadinlarin sokaga yanlarinda bir erkekle (ki aile uyesi olmasina dikkat cekiyorum, yoksa siradan bir erkek olmuyor) cikamamalari kurali ile sadece taliban yonetimli afganistan'in degil, islam devrimi'nden sonra iran'in da ne hale geldigini gorebilirsiniz..
  
  camide namaz sahnesini biraz inandirici bulmadigimi soylemek istiyorum, ilk kez namaz kilan insan (cocuk da olsa) ne yapar eder ve cevresindekilere azami dikkat gosterir pot kirmamak icin, burda ise kiz bir secde ediyor bir daha kalmak yok..
  
  fakat kizin, saclarinin kesildikten sonra hakikaten erkek cocuguna benzedigi bir gercek.. hatta filmin ba$inda kisa sacli halini gorsek eminim bir cok seyirci gercek kimligini anlayamaz kizin..