mekteb-i sultani

• galatasaray lisesinin eski adı.
• 1887'de açılan sivas lisesi'nin adı da vikipedide sivas mekteb-i sultanisi şeklinde geçiyor. birçok tarih metninde de sivas kongresinin düzenlendiği yer olarak yine mekteb-i sultani deniyor. yani bu isimlendirmenin sadece galatasayar mekteb-i sultanisine münhasıran kullanılabileceğini söylemek zor.
• "hatırla sultani
  o sekiz seneyi
  beraberce geçen
  acı tatlı günleri
  tam seni bulmuşken
  bak neler oldu
  ağlamasın da ne yapsın
  bu devre mezun oldu"
  
  (bkz: cümle içinde kullanmak)
• açıldığı 1867 yılında sadece istanbul'da değil avrupa'da bile görülmedik şekilde farklı din ve mezheplerden çocukların bir arada okumaya başladığı ilk okuldur.
• "galatasaray ' ın o görkemli müzesinde mektep, bünyesinden çıkardığı kulübünü sinesine basmış. ne kadar kültür aşıladığı sporcu varsa, onları kulübüne bağışlamış. galatasaray müzesini dile getirmek zor... orada, galatasaray 'ın şanslı geçmişi yatıyor. bir de, gönüllerde yatan galatasaraylılar var. vatanları uğruna canlarını feda eden galatasaraylılar... ermenilerin kurşunları ile şehit edilen galatasaraylılar... duvarda asılı bu camlı çerçeveler, ziyaretçileri bir dakikalık saygı duruşuna davet eder. ama içi kahpelikle dolu olanlar, ömrünü şerefsizlikle geçirmeyi şiar edinmiş olanlar kendi yapamadıklarını yapanlar var diye iftira ederler.
  
  işte harp şehitlerimiz:
  
  1909 ve 1914 yılında geçerli olan kanunlara göre (askeri mükellefiyet kanunu) mektep öğrencileri askerlikten muaf idiler.askerlikten muaf oldukları gibi "tecilli" de olabilirlerdi. buna rağmen pek çok öğrenci bu imkanları kullanmamışlar ve gönüllü olarak vatan müdafaasina katilmişlardir.gönüllü olarak vatani göreve koşan ve muhtelif muharebelerde vatan uğruna hayatlarını feda etmiş genç galatasaraylı öğrencilerden 50 kadar şehit tespit edilmiş ve bunlardan 36' sının fotoğrafları sağlanabilmiştir. bu şehitlerimizin isimleri ve fotoğrafları galatasaray lisesinin " şeref holü "nün duvarlarında asılıdır. 783 ahmet muhtar : 1895 mezunu.sultani'den mezun olduktan sonra askere gitti.1908'deki, 31 mart ayaklanmasında istanbul taksim'de şehit oldu. şehit olduğu yer olan taksim-elmadağ arasındaki caddeye adı verildi… şehit muhtar caddesi. 848 ali idris: talebe iken gönüllü olarak katıldığı trablusgarp harbinde 1911' de trablusgarp’da şehit düştü. galatasaray 'ın ilk futbolcularındandı. 1272 ali fuat: sultani talebelerinden...gönüllü gittiği balkan harbinde, 1912'de çatalca'da şehit oldu. 337 arif ismail: trakya'da varlıklı bir çiftçinin oğlu,talebe iken gönüllü olarak gittiği balkan harbinde 1913'de şehit oldu. 278 mehmet refik: 1905' de mektebi sultani mezunu oldu. 1915 de çanakkale’de şehit oldu. (1913'de gümülcine'de şehit olduğu da bazı kaynaklarda yazar 826 niyazi reşid : 1914 'de erzurum'da şehit oldu. 119 ahmet refik: mektebi sultani’den 1911' de mezun oldu. ammer mütercimi, ata tarihi yazarı,tarihçi ata bey'in (gs mezunu) büyük oğlu.dr.galip ataç ile nurullah ataç'ın büyük ağabeyi.yedek subay olarak katıldığı çanakkale’de 1915 ' de şehit oldu. 764 abdurrahman robenson: yedek subay.kafkas cephesinde ,önce kayıp,sonra 1915'de erzurum'da şehit oldu. 64 yusuf cemil: 1913 mezunu.yedek subay olarak katıldığı 1.dünya harbinde 1915'de çanakkale'de şehit oldu. 874 hüseyin hasib : 1913 mezunu.almanya'da ziraat mühendisliği tahsilini yarım bırakıp,gönüllü katldığı 1.dünya savaşında 1916'da kafkas cephesinde ,erzurum'da şehit düştü. 131 halit fuat: mektebi sultani talebelerinden ve mezunlarından...gönüllü gittiği çanakkale’de 1915'de şehit oldu. 238 hasnun galip: galatasaray futbolcularından... 1915 'de gönüllü gittiği çanakkale’de şehit oldu..galip paşa'nın oğludur. galatasaray spor kulübü futbol ve hokey takımları yıldız sporcusuydu.beyoğlu parmakkapı'da kulübün merkez binasının bulunduğu sokağa adı verilmiştir. 280 cevdet: gönüllü gittiği çanakkale'de 1915'de şehit olmuştur. 255 ethem mehmet : gönüllü gittiği çanakkale'de 1915'de şehit olmuştur. 666 mehmet nazmi vecdi : son sınıftan gönüllü olarak balkan harbi'ne katıldı.sonra orduda kaldı.1915'de çanakkale de şehit oldu. 476 mehmet ali : kadıköylü enver paşa'nın oğlu.mektepten gönüllü olarak askere gitti.1915'te çanakkale'de şehit oldu. 252 aziz ulvi : şair ulvi bey'in oğlu.mektepte son sınıfta iken gönüllü askere gitti.1915'de çanakkale'de şehit oldu. 519 hüsameddin : gönüllü gittiği çanakkale'de 1915'de şehit olmuştur. 169 hasan tahsin : hasankale'de 1915 'de şehit düştü. 670 mehmet nüzhet : çanakkale'de 1916 yılında şehit düştü. 192 hakki bedri : talebe iken gönüllü olarak katıldığı 1.dünya savaşında kafkas cephesinde erzurum 'da 1915 yılında şehit olmuştur. 1302 ali halet : talebe iken balkan harbine gönüllü olarak katıldı.orduda kalarak 1. dünya savaşında sina cephesine gitti.fedai hecinsüvar birliği kumandanı iken,mektepten sınıf arkadaşı memduh bey’le birlikte 1916'da katya'da şehit oldu. 669 memduh aliş : halet beyin sınıf arkadaşı.onunla birlikte 1916' da sina / katya'da şehit oldu. 901 ömer seyfettin : 1916 yılında çanakkale'de şehit oldu. 43 besim ibrahim : 1916 yılında çanakkale'de şehit oldu. 472 ahmet refik: 1916 yılında çanakkale'de şehit oldu. 573 migirdiç dikranyan : 1916 yılında bitlis'de şehit oldu. 763 yakup robenson : 1917 yılında sina çölünde şehit oldu. 417 cevad salih : 1912 mezunu.yedek subay olarak katıldığı 1.dünya savaşında kafkas cephesinde 1917'de şehit oldu. 646 celal ibrahim : 1914 mezunu.galatasaray spor kulübü ünlü futbolcusu.yedeksubay olarak katıldığı 1.dünya savaşında irak cephesinde 1917'de şehit oldu. 103 mehmet ali : gönüllü olarak katıldığı 1.dünya savaşında sina'da 1917'de şehit düştü. 234 ismail daniş : 1917'de gazze'de şehit düştü. 117 ahmet hamdi : gönüllü olarak 1.dünya savaşına katıldı.1917'de gazze'de şehit oldu.kulüp sicil numarası 114. 434 hasan neşet : bandırmalı tevfik paşa'nın oğlu.son sınıftan gönüllü olarak katıldığı 1. dünya savaşında 1915'de erzurum da şehit oldu. 206 cahit osman : 1913 mezunu.yedek subay olarak katıldığı 1. dünya savaşında 1915'de erzurum'da şehit oldu. 948 mehmet muzaffer : son sınıfta gönüllü olarak katıldığı 1.dünya savaşında 1915'de çanakkale'ye gitti. daha sonra 1917' de gazze'de şehit oldu.çanakkale'deki malzemelerin başka cephelere sevk edilmesini temin etmek için taklit osmanlı parasını imal etmiş ve gerekli olan malzemeleri bu parayla satın almıştır.bu taklit para halen polis müzesinde bulunmaktadır. sema sakip 1917 senesinde filistin cephesinde şehit olmuştur. 54 agop elmasyan: galatasaray sultani’sinden.askeri doktor olarak katıldığı çanakkale muhaberelerinde ,bombardıman altında yaralıları tedavi ederken, 1918'de çanakkale'de vatanı uğruna şehitlerin kervanına katıldı. 794 ibrahim oran : 1912 mezunu. dr.sadık bey'in oğlu. sadullah paşa'nın torunlarından.gönüllü olarak hava subayı oldu. çanakkale savaşlarında iki kez yaralandı.1916'da semadirek adası açıklarında,uçağı ile denize düşerek sakız adasında şehit oldu.şehit olan ilk türk havacısıdır. 127 mehmet nazim : 1920 yılında gelibolu'da şehitler kervanına katıldı. sadi : 1921 yılında sakarya'da şehit oldu. 1073 fatin akif : askeri tıbbiyeyi bitirdi.askeri tabip olarak katıldığı şark harekatı sırasında asilerin eline düşerek vahşice bir şekilde dersim'de 1932'de şehit edildi."
  
  not:www.ultraslan.com'dan alıntıdır.
• talebeleri pek bir muzır^* olan mekteptir.
  merak edenler bakabilirler efendim:
  
  boa, irade maarif, 2/1311.b-5
  "mekatib-i idadiye ve aliye ile mekteb-i sultani talebelerinin uygunsuz mahallerde görülmesini engellemek ve mensubu oldukları mektep idaresine malumat vermek üzere tayin olacak müfettişlere ve maaşlara dair"
  
  (bkz: seviyorum işte)
• açılmasına ülke dışından ilk tepki vatikan'dan gelmiş, papalık iki emirname ile katoliklerin buraya kaydolmasını yasaklamış.
  kaynak: niyazi berkes
• osmanlı imparatorluğunda, mekteb-i sultani denilince akla gelen ilk isim bugünkü galatasaray lisesi olsa da tek mekteb-i sultani galatasaray'daki değildi.
  
  sultani unvanına haiz, kabataş sultanisi (kabataş erkek lisesi) , istanbul sultanisi (istanbul erkek lisesi), vefa sultanisi (vefa lisesi), yanında erenköy inas sultanisi (erenköy kız lisesi), selçuk hatun inas sultanisi (fındıkzade'deki selçuk anadolu meslek lisesi), gibi sultani isimli okullar vardı.
  
  ama sadece mekteb-i sultani olarak anılan, galatasaray dışında, bursa erkek lisesi ve girit'te bulunan bir mekteb-i sultani vardır. girit'teki mekteb-i sultani çok kısa ömürlüyken bursa'daki kök salmış bir okuldur. o kadar ki meşhur servet-i fünun'da dahi mekteb-i sultanî diye geçer.
• galatasaray okulu. 1868’de abdülaziz’in isteği ve saffet paşa’nın çabası ile kuruldu. türkiye’de, fransızca-türkçe öğretim yapan ilk okuldu. amacı, her dinden ve ulustan çocukları, bir okul çatısı altında kaynaştırmak, osmanlılık kavramına temel hazırlamaktı. siyasal etkilerde bu okulun açılmasında rol oynadı. bu nedenle içeriden ve dışarıdan birçok tepkiye hedef oldu. bu okula en başta yeni osmanlılar karşı çıktılar. 1874’te yüksekokul biçimine sokularak mekteb-i aliye-yi sultaniye adını aldı. hukuk, edebiyat, mühendislik ve teknik fakülteleri vardı. 1907’de, yanan binasının yerine yenisi yapıldı. (bu okulun ilk açılışında o sıradaki fransız büyükelçisi bourrée’ye yaranmanın rol aynadığı ileri sürülmüş ve bu yüzden eleştiri konusu yapılmıştır.)
• bursa erkek lisesi’nin eski adı.