lohengrin

• librettosunu anonim bir alman epiginin ardindan kendisinin yazdigi bir wagner operasi..uc perde olup 4 saate yakin surer..
  gizemli sovalyemiz lohengrin kugular tarafindan cekilen bir gemiyle gelerek zirt pirt hesabina bolunmus olunan brabant kralligina umut getirir..elsa kizimiza ona ismini sormamasi sartiyla evlenicegine dair soz verir..nefsi mudafa icin bir brabant kontunu oldurdukten sonra, lohengrin kendinin bir kutsal kase sovalyesi oldugunu aciklamak zorunda kalir..kralliktan ve magdur elsa'dan bu sefer guvercinlerin cektigi bir gemiyle ayrilir, toz olup gider..
• tannhauser'den sonra kendini iyice ortaçağ hristiyanlık öykülerine veren wagner'in bu romantik, dramatik ve upuzuuun operası ilk kez 1850'de weimar'da sahnelendi. ve bilin bakalım bu ilk temsilde operayı kim yönetmişti. atıp tutacağınıza okuyup bilgilenin: franz liszt.
  liszt, lohengrin'in sahnelenmesi için hiçbir masraftan kaçınmadı, hatta öyle ki daha yeni icat edilmiş olan bas klarnet'i orkestrası için satın aldırdı.
  
  onuncu yüzyılın ikinci yarısında antwerp'te geçen eser, alman kralı 1. henry (ki kendisi gerçekte macarlarla savaşmasının yanı sıra, operaya antwerp'e gelip macar istilacılara karşı savaş açmak için ordu kurmaya çalışan biri olarak da dahil olmuştur), kutsal kase ve hz. isa hakkındaki efsaneleri harmanlar. bir yandan vatansever duygulara hitap ederken, diğer yandan mistik ve dinsel öğeleri ekleyerek bu duyguları körükler.
• eserin librettosu kökü yunan mitolojisine dayandırılabilecek^* "kuğulu şövalye" hikayesinden uyarlanmıştır. eserde 3 farklı alem, 3 farklı karakter ile betimlenmiştir. gral ülkesinden gelmiş olan parsifal'ın oğlu lohengrin adaleti ve gökyüzünü simgeler. elsa ise sadakat ve yeryüzünü. kontes ortrud ise kötülüğü ve cehennemi...
• üçüncü perdesinde yer alan bridal chorus, hala düğünlerde düğün marşı olarak çalınmaktadır.
  
  (bkz: here comes the bride)
• iki preludu, aryalari, duetleri ve koro parcalariyla, wagner'in kanimca ortalama bir opera izleyicisi icin dinlemesi en keyifli ve muzigi en akici operasidir. wagner, her ne kadar bu son "romantik" operasini dresden yillarinda (1845-1848) tamamlamis olsa da oncesinde paris'te gecirdigi zamanlardan ve dolayisiyla fransiz grand opéra geleneginden etkilenmistir.
  
  bu arada lohengrin karakteri, parsifal'in ogludur.
  
  - sen kimgillerdensin, ey sovalye?
  - iste bu soruyu sormayacaktin.
• lohengrin operasi her yeni dinleyisimde daha cok sevdigim, muziginde degisik seyler duyup kesfettigim bir wagner eseri.
  
  la scala operasi'nin 2012 tarihli lohengrin yapimini ilgilenen operaseverlere tavsiye ederim. geleneksel sahnelemelerden epey farkli bu yapimi ilk basta yadirgasam da sonra begendim; yapimin genel havasi ve elsa'nin halleri, opera tarihinin bir baska talihsiz gelin karakteri lucia di lammermoor'u cagristirdi.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=ne86ipdl7nc
  
  begendigim geleneksel bir lohengrin yorumu ise viyana devlet operasi'nin 1990 tarihli bir yapimi:
  
  https://www.youtube.com/watch?v=mcfsf2vovtw
• ömer halim aydın'a ait, bir dönem izmir kumunda çok başarılı yarışlar koşan ingiliz atı; yanılmıyorsam eagle eyed yavrusu idi.
• etkileyici bir richard wagner eseri.
  stresli bir şekilde iş yetiştirmeye çalışırken prelude başladı ve pamuk gibiyim.
  kısa değil ama uzun da sürmüyor namussuz, tam ayarında.
  
  spotify
• wagner’in graupa’daki yazlık evinde taslaklarına başlayıp bitirdiği operası.
• (bkz: treulich geführt ziehet dahin)